MAKALELER / Küresel Isınmada Çözümler -Karbondioksitten Eşya Yapmak






Küresel Isınmada Çözümler -Karbondioksitten Eşya Yapmak:

 

1--Plastik, çevre için büyük bir sorun olmaya devam ediyor. Dünyada 7,25 trilyon ton plastik kara ve denizleri kirletiyor.

 

2--Bugün plastik üretimi için kömür ve petrol gibi fosil yakıtların kullanılması gerekiyor.

 

2.1--Bu işlem ise iklim değişikliğine neden olan sera gazlarından biri olan karbondioksit (CO2) salınımına yol açıyor.

 

2.2--Bir teknik yöntemle CO2 emisyonuna yol açmayacak şekilde plastik eşya üretimi ya da bu gazın atmosferden emilmesi mümkün olabilir mi

 

2.2.1--Yeni teknoloji, karbondioksidin kendisini plastiğe dönüştürerek atmosfere salınan miktarın azaltılmasını sağlayabilir.

 

3--İngiltere'deki Karbondioksit Değerlendirme Merkezi'nde (CDUUK) çalışan araştırmacılar, karbondioksitten naylon üretimi üzerinde çalışıyor.

 

3.1--Sheffield Üniversitesi'nde Kimya Mühendisliği Profesörü olan ve bu merkezin direktörü olarak görev yapan Dr. Peter Styring, "Bunun mümkün olduğunu düşünmek çılgın bir fikir gibi görünebilir, ama bunu yaptık" diyor.

 

3.2--"Hammadde olarak fosil yakıt yerine, bazı kimyasal yöntemlerle atık karbondioksidi kullanarak endüstriyi baş aşağı çevirebilirsiniz. Bu petrokimya sektöründe devrim yaratır" diyor Styring.

 

4--Almanya'daki petrokimya grubu Covestro, % 20'si karbondioksitten oluşan döşekler üretti.

 

4.1--Araştırmacılar, CO2 ile diğer bileşimler arasında kimyasal bir tepkimeye yol açan ve poliüretan yapımında kullanılan bazı kimyasalların oluşmasına yol açan bir katalizör keşfetti.

 

4.2--Kısmen karbondioksitten yapılan döşeklerde uyumak mümkün

Poliüretan maddesi, döşek ve yastık yapımında ve buzdolabı yalıtımında kullanılıyor ve yılda 15 milyon ton üretiliyor.

 

4.3--Hammadde olarak CO2 kullanılması karbon salımının azalmasını sağlayabilir.

 

5--İngiltere merkezli Econic adlı firma, CO2'den üretilen köpük ürünlerinin yanı sıra elastik yapılı polimere dayalı iki yıl içinde raflarda yerini alacağına inanıyor.

 

6--Bilim insanları endüstriyel gaz salımını azaltacak plastik yalıtım malzemeleri üzerine çalışıyor.Şirketin satış müdürü Leigh Taylor, bu materyallerin geleneksel plastikle aynı kaliteye sahip olmakla kalmadığını, bazı açılardan onları aştığını söylüyor:

 

6.1--"Bazı malzemelerimizin çizilmeye veya ateşe dayanıklılık gibi alanlarda ürünlerimizin performansının daha iyi olduğunu görüyoruz."

 

6.2--Econic, bütün polyolların % 30'unun karbondioksitten üretilmesi durumunda 90 milyon ton karbon emisyonunun atmosfere salınmasının önüne geçeceğini, bunun da dört milyon ağaca veya iki milyon aracı trafikten çekmeye denk olduğunu hesaplıyor.

 

7--Dahası, karbondioksit standart hammaddeye göre çok ucuz olduğu için (geleneksel hammaddenin tonu 2 bin dolarken karbondioksidin tonu 100 dolar) üreticilere büyük tasarruflar yaptırabilir.

 

8--Bilim insanları yeniden kullanılabilen gıda kapları ile biberonların hammaddesi olan polikarbonatları da karbondioksitle şekeri karıştırarak üretmeye çalışıyor.Şeker temelli bu çözüm, Kanada'da 2010'da biberonlarda kullanımı yasaklanan BPA gibi maddelere göre daha güvenli olacaktır.

 

8.1--Bu yeni madde biberonlarda BPA'dan daha güvenli olacak

Daha hırslı bir hedef ise karbondioksitten etilen üretmek: Dünyada kullandığımız plastiğin yarısı etilenle yapılıyor ve bu da onu en önemli hammaddelerden biri haline getiriyor.

 

8.2--Swanse Üniversitesi'nden Profesör Enrico Andreoli karbondioksidi su ve elektrikle bir araya getirerek bunu sağlamaya çalışıyor.

 

9--Karbondioksitten plastik polietilen üretimini ticari açıdan makul hale getirmek 20 yıl sürebilir. Fakat Prof. Andreoli bunun uğraşmaya değecek bir hedef olduğunu söylüyor:

 

10--"30-40 yıl sonra fosil yakıtlardan etilen üretemez hale geleceğiz. Bu yüzden bunu karbondioksitten üretmek için yeni yollar bulmamız lazım."

 

11--Bioplastikler çözüm mü, daha büyük bir sorun mu?Bioplastikler kullanım sonrası daha kolay doğaya karışsa da kullanım öncesi büyük miktarda gaz salımı gerektiriyor

 

11.1--Patatesten yapılan tek kullanımlık çatallar, mısırdan yapılan şişeler ve atık gıdadan yapılan çöp torbaları gibi bioplastikler son dönemde basında sıklıkla yer aldı.

 

11.2--Fakat doğada söylendiği kadar kolay çözünmüyorlar ve genellikle endüstriyel müdahale gerektiriyorlar. Bu da karbon salımı açısından daha fazla enerji üretimi demek.

 

11.3--Bitkilerin yetiştirilmesi, toplanması, fabrikalarda hammadde haline getirilmesi ve ardından tekrar yok edilmesine kadar uzanan bütün süreci düşününce bu tür ürünlerin daha fazla karbon ayak izi oluyor.

 

12—Yorum:

 

1—Enerji santralleri ve diğer kaynaklardan sağlanacak depo edilmiş karbondioksitten eşya yapı-ve karbondioksidin plastiklerin yapımına girmesi oldukça önemli.Küresel ısınma daha hızlanmadan bu karbondioksit toplama-depolama ve eşya yapımında kullanma teknolojisinin kamu desteğiyle hızla uygulamaya girmesi herhalde gerekli.

 

Kaynak:https://www.bbc.com/turkce/





Makalenin İzlenme Sayısı : 490

Eklenme Tarihi : 15.12.2019

Önceki sayfaya geri dön.