Arge-İnovasyonda-Durum
Analizi-Faydaları-2018:
1—İnovasyon ve arge nin önemi
anlamında ;1960 lı yıllarda toplam faktör verimliği anlamında-kişi başına
gerçek GDP leri 1 olan,G.Kore ve Gana arasındaki fark 2005 yılında 12 kata çıktı.12 kat fark inovasyon-argeye
bağlı toplam faktör verimliği ile sağlandı.
2--ülkeler bazında değerler
incelendiğinde AR-GE ve inovasyonda lider ülkelerin 118453-11089 milyon USD
civarında olan AR-GE harcamaları, ülkemizin 18388 milyon USD lik harcaması
arasında 5-25 kat fark olduğu görülür. Bu da AR-GE için ayrılan parasal
kaynağın
başarı için bir gösterge
olduğu, ayrılan kaynağın arttırılması ve doğru alanda kullanımının sağlanması
ile ilerlemenin mümkün olduğunu göstermektedir.
3--Gayrisafi Yurtiçi Arge
Harcaması-GERD/GDP(%) oranı 2001 de 0.51 iken 2016 da 0.88 yükselmiş olup
Global sıralamada 2013’ ten 2017’ ye gerçekleşen ön sıralara doğru eğilim bizi
68. sıradan 43. sıraya taşımış, aynı dönem için skorumuzdaki değişim nispeten
daha küçük adımlarla 36.1'den 38.1'e yükselmişti
4--Ülkeler Bazında AR-GE
Harcamalarının GDP ye oranı (AR-GE yoğunluğu)-2005-2016 arası;
Danimarka da………..4.2
Japonya da…………..3.2
İngilte de…………….1.6
Türkiye de……………0.75 dir.
5—Toplam arge harcamaları Türkiye
de 2001 de ortalama 2 milyar TL=1.600 dolar
dan 2016 da 25 milyar TL =8300.000 dolara ye çıkmıştır.
5.1—Ülkeler bazında arge
harcamaları 2000-2016 arası
ABD…………..270.000 dolar
dan……..363.000 dolara
Japonya……….100.000 dolar
dan……..132.000 dolara
Çin……………50.000 dolar dan……….350.000
dolara
Türkiye……….1,6.000 dolar
dan………8,3.000 dolara çıkarmıştır.
5.2--Ülkeler bazında
Üniversitelerin arge harcamaları 2016:
ABD…………..67.520.000 dolar
Japonya……….20.700.000 dolar
Çin……………30.860.000 dolar
G.Kore………..7.250.000 dolar
Türkiye……….6.800.000 dolar
5.3--Ülkeler bazında
Devletin arge harcamaları 2016:
ABD………….59.000.000 dolar
Japonya……….12.700.000 dolar
Çin……………70.800.000 dolar
G.Kore………..9.100.000 dolar
Türkiye……….1.800.000 dolar
6--İnsan kaynağı
değerlendirmelerinde kullanılan tam zaman eşdeğeri sayılarına bakıldığında -
TZE değerlerine bakıldığında
Türkiye'nin……….. 136
Çin‘in…………….. 3878
Japonya’nın………. 872
Almanya’nın…….. 656
G.Kore’nin……….. 447 TZE değerleri görülüyor.
6.1--1000 çalışan başına
AR-GE personeli sayılarında da benzer
bir durum vardır.
Türkiye'nin………………………………………..
4.64 değerine karşılık
Almanya, Danimarka, Fransa gibi ülkelerin…….. 15-20 arası
Değerlerde olduğu görülmektedir.
7—Türkiye de Finans
Kaynaklarına Göre AR-GE Harcamaları-2016 yılı için
Şirketler…………..........13.359.000
Yükseköğretim…........8.943.000
Genel Devlet…….........2.338.000 TL
harcama yapılmıştır.
8—Toplam Petent Başvurusu
Sayısı açısından:
Çin…………..1.338.503 adet
Japonya…….... 318.381 adet
G.Kore………. 208.830 adet
ABD………… 605.571 adet
Türkiye……… 6.848 adet
8.1—Patent başvurularında da
gerilerde olduğumuz en yakın gelişmiş ülkenin 1/10'u kadar bir değerde
olduğumuzu görülmekte.
8.2—Bilimsel makale sayısında
Çin……………400.000
ABD………….400.000
Almanya……...100.000
Japonya………100.000
İngiltere………100.000
G.Kore………..50.000
Fransa…………50.000
Türkiye………..30.000 aşmış
durumda.
8.3--İleri Teknoloji Ürün
İhracatı-milyon dolar-2016:
Çin……………….500.000
ABD……………..150.000
Almanya…………200.000
Japonya………….100.000
Fransa…………...100.000
G.Kore…………..100.000
İngiltere………….60.000 aşmaya
çalışıyor.
9--İnovasyonda Ön Sıralara
Yükselmek İçin:
1--Ülkemizde sanayi,
teknolojide yıllar önce başlayan çalışmalarımıza,
1.2--oldukça iyi akademisyenler
yetiştirmemize(ABD,Japonyaya geri gelmek şartıyla öğrenci gönderilmesi)
1.3--nispeten çok genç bir
nüfusa sahip olmamıza,
1.4—bilimsel ve teknolojik
çalışmaları yürütebilecek finansal yapımıza rağmen önceleri aynı seviyede
olduğumuz (örneğin Güney Kore) gibi ülkeler AR-GE ve inovasyonda bizden çok iyi
olduğu
1.5--firma sayısının,
teknokents sayısının, teşvik miktarının çok olmasının başarı demek olmadığını,
1.6--dünya çapında faaliyet
gösteren ve teknolojik ürünler üreten ve pazarlayan
firmalarımızın olmadığını
(Samsung, LG vs.),-( ileri teknoloji firmalarına(Aselsan-Turkcell vs)kamusal
destek verilmesi.
1.7--AR-GE'ye daha fazla
finans ayırmak zorunda olduğumuzu(%1 den %1.5 çıkarılması)
1.8--Araştırmacı, doktoralı
insan sayımız yanında teknisyen seviyesinde yetişmiş eleman ihtiyacımızın çok
olduğunu,Önümüzdeki yılları düşünerek hızlı bir şekilde yapılanmaya
gidilerek, hedef ve
stratejilerin belirlenmesi gerektiğini,
1.9--Bu hedeflerden geriye
doğru gelerek eğitim sistemimizi yeniden mikro-makro büyüklük olarak yeniden
biçimlendirmemiz gerektiği,
1.10--AR-GE, inovasyon
farkındalığımızı ve bilincimizi yeniden değerlendirmemiz-mühendislik
öyküleri-Atatürk barajı vs filmleri-doktorlar dizisi gibi mühendislik dizisi gerektiğini,
1.11--Hedef sektörler-(neler
olabilir:tekstil-beyaz eşya-makine imalat-cam eşya-tarım-tıbbi
gereçler-elektronik-oyuncak-otomasyon-tesisat) seçerek hem ulusal hem
uluslararası alanda öncü olabileceğimiz konulara yönelmemiz gerektiğini
söylemek mümkündür.
1.12--Sektörel hedefler
çerçevesinde bazı alanlara öncelik verilmesi,
1.13--Mutlaka dış rekabete
açılması-fuarlar
1.14--Etkin bir rekabet
ortamının sağlanması-rekabet kurumunun etkin ve geniş çalışması
1.15--Üniversiteler ve kamu
araştırma kurumları ile özel sektör arası AR-GE sürecinde işbirliği-Üniversite
öğretim üyelerinin zorunlu olarak sanayi danışanlığı-konusunda firma ortağı
olmasının performans kriteri olarak belirlenmesi
1.16--Araştırma birimleri
arası karşılıklı etkileşim ve enformasyon akışının sağlanması,
1.17--Etkin bir teşvik
sistemi,
1.18--İleri teknoloji
alanlarında yeni birimlerin(OSB lerde) kurulmasına yönelik faaliyetler
9--Tekno kentler, AR-GE
Merkezleri, Teşvikler
1--Tekno kentlerden aldığımız
katma değer geçen zaman ve harcanan para düşünüldüğünde yeterli midir?
2--Mart 2018 sonu itibariyle
56’sı aktif olmak üzere toplam 77 tekno parkta 4846 firma 47533 personel ile
çalışmalarını sürdürmektedir.
3--2001 yılında yürürlüğe
giren Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile bu firmalara
1--Şirketler için kurumlar
vergisi muafiyeti,
2--AR-GE destek personeline
yönelik gelir vergisi muafiyeti,
3--Teknokent şirketlerinde
çalışan akademik personel için teşvikler,gibi olanaklar sağlandı
4--Teknokentlerin performans
kriterlerinin belirlenmesi bu kriterlere göre alınacak teşviklerin, buralarda
kurulacak firma sayılarının belirlenmesi,
4.1--Kaynakların etkin
kullanımı için bu kriterleri belirli bir dönem sonrası sağlayamayan
teknokentlerin ve firmaların sonlandırılması, teşviklerin kesilmesi,
4.2--Teknokentlerde bulunan
firmaların performans kriterlerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi,
teşviklerin elde edilen başarıya göre verilmesi,
4.3--Teknokentlerin ve
firmaların önüne hedefler konması,
4.4--Kriterlerin
belirlenmesi, değerlendirme ve de yönetim organizasyonunun sağlanması için üst
kurul oluşturulması,
4.5--Firmaların seçiminde halihazırda yürüyen üretim ve mühendislik faaliyetlerini AR-GE faaliyeti yapılıyormuş gibi gösteren firmaları ayıklayarak, yüksek getirisi olacak projelere sahip firmaların desteklenmesinin sağlanması,
4.6--Uluslararası alanda
teknokentlerde yapılan çalışmaların reklam, pazarlama faaliyetlerinin
yürütülmesi amacıyla çalışma yapacak birimlerin oluşturulması,
4.7--Katma değeri yüksek
olacak projelerin desteklenmesi,
4.7--Farklı teknokentlerde
benzer konuları çalışan firmalar arasında işbirliğinin zorunlu tutulması ve
benzer veya aynı projelere farklı teşviklerin sağlanmaması , projeler ve
dolayısıyla teknokentler, firmalar arasında koordinasyonun sağlanması,
4.8--Yapılacak tüm
çalışmaların politikadan bağımsız-Ulusal olarak yürütülmesi
5—Kobiler açısından inovasyon-arge ye bakıldığında, Kobi lerde Teknolojik düzey ile çalışan sayısı açısından kaynak tabloya bakıldığında en az 20 kişi ve üstü firmalar için teşvik verilmesi uygun olabilir.Zira 20 kişi altında çalışan kobiler teknolojik düzeyi düşük işlerle iştigal etmekteler.
5.1—Kobi lerin-toplamda:
Düşük teknoloji………………%59
Orta-düşük teknoloji…………%31
Orta-ileri teknoloji…………...%9
İleri teknoloji………………..%
0.3 dır.
5.2--AR-GE ve inovasyonda
Japonya’daki özel sektörün 132 milyar dolarlık harcaması yanında Türkiye’nin
8.5 milyar dolarda kalması düşündürücüdür.
6—Global innovaton 1000 çalışmasına Türkiye’den giren tek firma Ford Otomotivin 2017 AR-GE harcaması 0.13 milyar dolar dır.Ford otomotivin 130 milyon dolarla en azından listeye girdiğine sevinsek de sonuçta diğerleriyle kıyas yapıldığında ülkemizdeki en önemli ihracat sektörlerinden olan otomotive AR-GE harcaması yok demek daha mantıklı olacaktır.
Kaynak: Mühendis Ve Makina
Güncel-Ekim 2018