Bulutlar-Küresel Isınmada Bulutların Rolünün
Anlaşılması Önemli:
1--euronews, Fransa ve
Hollanda’da bilim insanlarının gökyüzündeki bu soyut varlıkları incelemesini
izledi.
1.1--Hollanda’da
Cabauw’dayız. Bu 200 metrelik kule, iklim biliminin en zor alanlarından biri
olan bulut sorunları ile alakalı kullanılıyor.
1.2--Hollanda Kraliyet
Meteoroloji Enstitüsü yetkilisi ve EUCLIPSE Proje Koordinatorü Pier Siebesma,
bize çalışmalarını anlattı:
1.3--‘‘Şu anda Hollanda’daki
Cabauw Gözlemevi’nde bulunan kuledeyiz. Bu kulede sıcaklık, nem ve rüzgar
ölçümü yapıyoruz. Aynı zamanda bulutların oluşumunu da anlamaya çalışıyoruz.’‘
1.4--Bulut izleme cihazları,
Hollanda’nın kırsal kesiminde bulunan bir alana kurulmuş. Burada ayrıca güneş
radyasyonu sensörleri, bulut damlacıkları ve bulut yüksekliği ölçümü için de
radarlar bulunuyor.
1.5--Elde edilen veriler,
Hollanda Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü yetkilisi Pier Siebesma tarafından
yönetilen bir Avrupa Birliği araştırma projesine aktarılıyor.
1.6--Bu çok önemli bir
araştırma, çünkü iklim değişikliğinin incelenmesi çalışmalarında bulutlar
önemli bir yere sahip.
1.7--İklim modellemelerini
anlataran Pier Siebesma’ya göre, yazılacak senaryolarda modellemeler önemli yer
tutuyor:
2--Pier Siebesma
veriyor:‘‘İklim değişikliğinde, iklimimizi değiştirebilecek tek şey basitçe
karbon gazları gibi sera gazları salınımını artırmak. Karbon gazlarının
artırılması ile küresel ısınma iki katına çıkar ve sıcaklık da 1,2 oranında
artar. Ancak elbette gezegenimiz ve iklimimiz dinamik bir sistemdir. Bulutlarımız
da küresel ısı artışına karşı koyabilecektir.’‘
3--Cloudbusting araştırma
ekibi, iklim değişikliği konusunda Birleşmiş Milletler, Hükümetler arası İklim
Değişikliği Paneli raporlarına katkıda bulunan kuruluşlardan biri.
3.1--Sandrine Bony, iklimde,
bulutların temel rolünün tartışmalı ve karmaşık olduğunu vurguluyor:
1--‘‘Dünyanın enerji dengesi
üzerinde, farklı bulutların radyasyonlarının farklı etkileri var.
1--Örneğin alçak bulutlar önemli bir soğutma etkisine sahipler. Çünkü onlar
güneşin güçlü reflektörleridir.Bunun yanında az da olsa sera etkisine katkıda
bulunurlar.
2--Öte yandan çok yüksek bulutlar önemli bir sera etkisine sahiptir ve oldukça zayıf
bir soğutma güçleri var.”
4--Sandrine, bulutları
mütalaa etmek için uydu verilerini kullanıyor. Bunu aynı zamanda iklim
modellemelerindeki bulutlarla da karşılaştırıyor.
Geçmişte, bilim insanları
sadece havada bulut kütlesi olup olmadığını görebilirlerdi. Derinliğini ya da
katmanlarını göremezlerdi. Ancak bu durum son yıllarda değşiti.
4--İklim modelleme uzmanı
Sandrine Bony, uydular sayesinde çok fazla mesafe kat edildiğini dile
getiriyor:
4.1--‘‘Şimdi son birkaç
yılda, özellikle de 2006’da Calipso ve Cloudsat uyduların fırlatılmasından bu
yana, bulutların dikey yapısı hakkında tamamen yeni bilgilere ulaştık. Bu da
bizim bulutların oluşumunu daha iyi anlamamızı sağlayacak. İklim modellemeleri
yerine daha gerçekçi yaklaşmamızı sağlayacak.’‘
4.2--Uzaydan üç boyutlu bulut
hareketlerini gözlemleme, bilim insanlarının gözünü açan bir tecrübe oldu. Kendi
modellemelerini artık gerçeği ile karşılaştırabiliyorlar.
4.3--Düşük seviyeli bulutlar,
iklim modellemelerinde yeniden çoğaltma ve tahmin açısından en zor olanları.
4.4--Stephan de Roode’e göre
1--‘‘Elimizdeki modelleme
sonuçları ile uydudan gelen veriler birbirine yakınsa bu durumda daha hassas
denemeler yapabiliyoruz. Aynı zamanda dış baskılarla da oynayabiliriz.
2--Mesela deniz yüzeyinde ısı
derecesini artırırsak ne olur? Mesela yatay rüzgar değişirse? Mesela 1 km’de
sıcaklık artarsa?
3--Bulutlar atmosferin alt
kısımlarını nasıl etkiler? İşte tüm bu soruları modelleme ile kendimize
soruyoruz.’‘
4.5--Pier Siebesma’ya göre
bilinmeyen orta dereceli bulutlar da varmış:
1--‘‘Bulduğumuz şeylerden
biri de, başlangıçta düşündüğümüzden çok daha fazla orta dereceli bulutların
varlığıydı. Bu orta derecedeki bulutlar ki, ne alçak ne de çok yüksek. Tam
ortadaki bu bulutların iklim modelinden yoksun olduğunu gördük.’‘
2--Bulutların küresel çapta
gözlemlenmesinin en önemli zorluğu, atmosferin birimlere ayrılarak
incelenemiyor olması.
3--Modelleme çok güzel ama
Pier Siebesma onları körlükle suçluyor:
4--‘‘İklim modellemeleri kaba
çözünürlükte çalışıyorlar. Biz onların 100 km’nin altındaki bulut kütlelerine
karşı kör olduklarını söylüyoruz. Sizin de bildiğiniz gibi birçok bulut 100
km’den daha küçüktür.’‘
5--‘‘Onları daha iyi
kavramamız için daha iyi ölçüm yapmamız gerekir. Biz de Cabauw’da bunu
yapıyoruz. Onları daha iyi anlamamız için, daha yüksek çözünürlükte modelleme
yapmamız gerekiyor. Daha iyi tahminde bulunabilmek ve çözümler almak için bütün
bunların hepsini biraraya getirmek durumundayız.’‘
6—Yorum:Küresel ısınmada
yenilenebilir enerjinin kullanımı oldukça önemli.Bu enerjinin mevcut yapı
içinde kullanımı için enerji taşıyıcısı olarak hidrojen-enerji üreteci olarak
da hidrojenli yakıt pilleri kullanılabilir.
6.1--Hidrojenli yakıt pilleri
çalışırken-enerji üretirken su buharı çıkarır.Dünyada enerji taşıyıcısı olarak
hidrojen kullanılırsa oluşan su buharı bulut oluşumuna etki ederek küresel
ısınmyaı hızlandırır mı yoksa etkisi olmaz mı
Kaynak: https://tr.euronews.com/