Ceviz Yetiştiriciliği-1:

1-- Cevizin Bileşimi Ve Besin Değeri:

1--Ceviz sağlık ve beslenme bakımından çok önemli bir meyve türü olup İçerisinde protein, lif, Omega 3, Omega 6 yağ asitlerini barındırırken kalsiyum, demir, çinko, magnezyum, fosfor, bakır, selenyum, manganez minerallerini ve A, B1, B2, B6, C vitaminlerini içerir. 1 kg ceviz 7.000 kalori enerji sağlamaktadır.

2--Cevizde %3.5 su, %15-30 protein, %55-77 yağ, %1.5-3 kül, ve %5-15 oranında da karbonhidrat bulunmaktadır.

2.1--Cevizin kuru dış kabuğunun çay demler gibi demlenip içilmesi soğuk algınlığına ve öksürüğe iyi gelir.

2.2--Aynı zamanda Bağırsaklarda oluşan kurt ve solucanların tedavisi için de aynı karışım (kuru veya taze ceviz kabuğu) günde iki fincan içilerek tedavi edilebilir.

2.3--Şeker hastalığı, vücutta D vitamini eksikliğinden oluşan raşitizm hastalığı için de 10-15 adet ceviz kabuğunun su ile kaynatıp içilmesi faydalıdır..

2.4--Taze (Yeşil) ceviz kabuğu suyu çıkarılarak sivilceli cilt üzerine sürülmesi sivilcelerin ve cilt lekelerinin geçmesine yardımcı olur.

3--*****Ceviz kabuklarını ( Kuru veya yaş ) kaynayan suyun içerisine atıp 10 dakika kaynattıktan sonra saçlarımızı yıkadığımızda saç dökülmelerimiz duracaktır.

3.1--Düzenli bir şekilde ceviz tüketmek lipoprotein kolesterol seviyesini düşürebilir. Yüksel LDL ( Kötü kolestrol) kalp hastalığının başlıca nedenidir

3.2--Ceviz kalp krizine neden olan kan pıhtılaşmasını riskini azaltabilir.

3.3--Cevizin içerdiği hem tekli hem çiftli doymuş yağlar yükselen kolestrol seviyesini düşürür.

3.4--Ceviz Omega 3 yağ asitleri açısından zengin olduğu için tehlikeli kalp ritmlerini engeller, kalp krizi riskini azaltır.

3.5--E vitamini arterlerde meydana gelebilecek plak oluşumlarını engeller ve kalp tıkanıklığının oluşmasına izin vermez.

3.6--Kolestrole Faydaları: Günlük 4-5 tane ceviz tüketiminin kolesterolü düşürür. İyi kolestrol seviyeni yükseltir ve kötü kolesterol yükselmesine engel olur.

3.7-- Ceviz ise kan şekerinin makul seviyelerde kalmasına yardımcı olmaktadır.

3.8-- Düzenli bir şekilde ceviz tüketimi dolaylı olarak kansere karşı metabolizmanın direncini arttırıyor.

3.9--Aşırı şekilde beslenilmediği sürece cevizin içerdiği kalorinin kemiklerin güçlenmesine katkı sağladığını belirtmektedirler.

3.10--Beyine Faydası: Ceviz linoleik, alfa linoleik ile birlikte vitamin E ve B6 vitaminlerini içerdiğinden dolayı sinir sitemlerine olumlu yönde etki yapar. 

3.10.1--Özellikle stres ile mücadelede antidepresan görevini üstlenen ceviz, uyku sorunu olanlar için de olup yatmadan önce yenilen ceviz, içerdiği triptofan yardımı ile uyku sorununuzu çözebilir.

3.11--Cilde Faydaları: Her gün 2-3 ceviz tüketimi cildin elastikliğini arttırır ve ciltteki hücrelerin canlı kalmalarına yardımcı olur.

3.12—Ceviz yağı ve ceviz kabuğu suyu Cilt rahatsızlıklarına karşı korur; günde 1-2 kaşık ceviz yağı egzama gibi cilt hastalıkları tedavisi için hasta olan kısımlara uygulanır.

3.12.1--İltihaba karşı etkilidir; Omega 3 ve Omega 6 çoklu doymamış yağlar, başta romatizma olmak üzere diğer bazı hastalıklardan dolayı kaynaklanan iltihaplara iyi gelir

3.13—Ceviz yaprağı kaynatılmış suyu Ağız içerisinde çıkan yaralara iyi gelir,Bağırsak iltihaplarına karşı etkilidir,

3.13.1--Ceviz yaprağından yapılan kürler ayak terlemesi sorunlarını giderir,

3.13.2--Kan şekerine karşı çok etkili olup , Özellikle ayaklarda çıkan mantar hastalıklarına karşı etkilidir,

3.14—Ceviz astım,bronşit ve kabızlığa iyi gelir.

3.15--Ceviz Suyu Kürü; Geceden 1 bardak suyun içerisine 1 adet ceviz içini koyun  ve bu şekilde sabaha kadar bekletin. Sabah kahvaltıdan önce aç karnına bu suyu içip cevizi de yiyin. Bu uygulama hızlı zayıflamanızı sağlar, kabızlık problemini giderir ve iştahınızı kapatır.

3.16--Tartar oluşumunu ceviz suyu ile engellenebilir.5 adet cevizin kabuğunu 1 bardak suda yaklaşık 15-20 dakika kaynatın. Elde edilen bu su ile dişlerinizi günde 3 sefer fırçalayın. Dilerseniz kalan su ile gargara da yapabilirsiniz. Bu şekilde dişlerinizde varsa tartarların geçmesini sağlayabilir.

2--Kullanım Alanları:

4.1----Ceviz çerez olarak, pasta ve bisküvi sanayinde, parfüm sanayinde,reçel, helva yapımında, boya, tanen, plastik ve kauçuk endüstrisinde, yağ olarak, ilaç sanayinde, sucuk, samsa, pestil yapımında tüketilmektedir.

4.2----Ayrıca kerestesinin son derece kıymetli olmasından dolayı da oymacılıkta önde aranan ağaçların başında gelmektedir.

4.3--Başta ABD olmak üzere birçok ülkede son yıllarda yapılan araştırmalarda bazı kalp rahatsızlığı olan hastalara özellikle ceviz önerilmektedir.

3--Cevizin Yetiştiği Ülkeler::

1--Yakın bir geçmişe kadar ceviz yetiştiriciliğinde söz sahibi olarak Türkiye gelmekte, bunu Yunanistan, İtalya, Fransa gibi ülkeler takip etmekteydi.

1.1--Fakat ceviz yetiştiriciliğine 1867’de cevizle başlayan ABD, bütün bu ülkeleri geride bırakarak ceviz yetiştiriciliğinde ve dış satımında en önemli ülke konumuna gelmiştir.

2--Anadolu, günümüze kadar yapılan yetiştiricilik sonucunda, sayıları 4.5 milyonu aşan bir ceviz ağacı varlığına sahip olmuştur.

3--Her yöresi kıymetli ceviz tiplerine sahip olan ülkemizde bu zengin kaynağın başlıca iki önemli avantajı bulunmaktadır. Birincisi, sahip olduğu 5 milyondan fazla ağaçla elde edilen yaklaşık 120 bin tonluk ceviz üretimi, ülkemizi dünya sıralamasında üçüncü sıraya yerleştirmiştir.

3.1--Fakat üretilen bu miktarın ancak %1-2'sinin dış satıma gitmesi ve dolayısıyla ülkemizin dünya ceviz dış satım sıralamasında son sıralarda yer alması da olumsuz bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.

3.2--Bu durumun tek nedeni üretimimizin standart çeşitlerle değil de tamamen tohumdan yetişen ağaçlarla yapılması ve hiç bir kültürel uygulamanın yapılmamasıdır.

3.3--Tohumdan yetişen her bir ağacın farklı özelliklere sahip olması, dolayısıyla standartlara uygun miktarda ürünün temin edilememesi dış satımımızı zorlaştıran en önemli neden olarak ortaya çıkmaktadır.

3.4--Anadolu’nun mevcut ceviz varlığının ikinci avantajı ise, çok geniş bir genetik varyasyona sahip olduğundan ıslah çalışmaları için zengin bir kaynak olmasıdır.

4-- Cevizin Bitkisel Özellikleri:

4.1--Ağaç Yapısı ve Kök:

1--Cevizler hızlı büyüyerek 25- 40 m’ye kadar boylanır ve bir ağaç 300-500 m2’lik bir alanı kaplayabilir.

2--Ceviz ağaçları genelde “yayvan” taç şekline sahiptir. “yarı dik ve dik” yapıda da taç şekli görülür. Cevizler kazık köklü olup kılcal kök bolca bulunabilir.

3--Kökler 3-5 m derinliğe kadar uzayabilir.

4.2--Gövde ve Dallar:

1--Gövdede dallanma genelde toprak yüzeyinden 1-2 m yükseklikten başlar. Gövde çevresi 5- 6 m’ye kadar gelişebilir.

2--Gençlik yıllarında düzgün yüzeyli ve gümüşi renkte olan gövdede çok ileri yaşlarda renk koyulaşır (gri-siyah) ve kabukta uzunluğuna çatlaklar oluşur.

3--Sürgünler, tüysüz, parlak zeytin yeşili veya esmer renktedir.

4.3--Yapraklar ve Gözler:

1--Yaprak; uzunca bir sap üzerinde karşılıklı dizilmiş ve sayıları 5-13 arasında değişen yaprakçıktan meydana gelir. Yaprakçıklar geniş elips şeklinde ve tam kenarlıdır. Uçları sivricedir ve boyları 6-12 cm arasında değişir.

2--Rengi parlak yeşil olup gövde üzerlerinde helezonik şeklinde dizilmişlerdir. Gözler dal uçlarında ve yaprak koltuklarında (1-3 adet) olup, koyu esmer renklidirler.

3--Yaprak koltuklarında bulunan gözlerden iri olanı sürer ve odun dalını meydana getirir. Verimli olmayan çeşitlerin sadece uç tomurcuklarından meydana gelen sürgünlerin ucunda dişi çiçek vardır.

4--Oysa verimli çeşitlerin hemen hemen bütün tomurcuklarında dişi çiçek meydana gelir.

4.4--Çiçek Yapısı ve Döllenme Biyolojisi:

1--Cevizlerde erkek ve dişi çiçekler aynı ağaç üzerinde fakat farklı yerlerde bulunur. Cevizlerde tozlanma rüzgar yardımıyla gerçekleşir.

2--Erkek çiçekler bir önceki gelişme döneminin sürgünleri üzerinde bulunan yan tomurcukların ilkbaharda gelişmesiyle meydana gelen 5- 20 cm boyundaki yeşil renkli ve aşağı doğru sarkık püsküller (kedicik) üzerinde oluşurlar.

3--Olgun bir ceviz ağacı 5000-6000 adet püskül üretebilir.Bir ağacın polen üretme kapasitesi yaklaşık 10 ile 100 milyar arasındadır.

4--İlkbahar gelişme döneminde sürgünlerin ucunda meydana gelen dişi çiçeklerin sayısı 1-26 arasında değişebilir. Dişi çiçekte 4 perianth yaprağı ile braktecikler ovaryum ile kaynaşmıştır.

5--Çanak yaprak sayısı 3- 6 arasında olup taç yaprak yoktur. Stigma girintili çıkıntılıdır, yumurtalıkta bir tohum taslağı bulunur.

6--Yumurtalık dış duvarı meyvenin dışındaki yeşil kabuğu meydana getirirken, sert kabuk yumurtalık iç duvarlarının sertleşmesinden meydana gelir.

7--Ceviz içi, embriyo ve tohum kabuğundan oluşan tohumdur. Yenen kısım doğrudan doğruya kendisidir.

5--İklim:

1--Cevizler kış ve ilkbahar aylarında soğuklama gereksinimini karşılayacak kadar soğuk; ilkbahar ve yaz aylarında normal büyüme ve olgunlaşmayı sağlayacak ölçüde sıcak (25-35 C) isterler.

2--40 C den yüksek yaz sıcaklıkları ceviz yeşil kabuğunda yanmalara ve ceviz içinde büzüşmelere yol açabilmektedir.

3--Ceviz genelde –20C’den düşük sıcaklarda zarar görmekteyse de –40C’ye kadar dayanabilen çeşitler vardır.

4--Tomurcuk döneminde –10C, tam çiçeklenme önemindeki –30C ve küçük yeşil meyve döneminde –10C’den düşük sıcaklıklar zararlı olabilmektedir.

5--Soğuklardan zararlanma konusunda düşük sıcaklığın derecesi, düşme hızı, süresi gibi etkenler önemli rol oynar.

6--Ceviz çeşitlerinin soğuklama gereksinimi +7.20 C’nin altında 500-2000 saat arasındadır. Düzenli bir ürün için cevizlerde soğuklama gereksiniminin karşılanması gerekmektedir.

7--Ceviz yetiştiriciliği açısından yıllık toplam en Ceviz Yetiştiriciliği az 500 mm yağış yeterli olmakla birlikte bu yağışın düzenli olması önemlidir.

8--Bunun yanında çiçeklenme dönemindeki yağmurlar ve aşırı rüzgarlar özellikle tozlanma-döllenme bakımından olumsuz bir durum ortaya çıkarabilir.

6--Ceviz Fidanı Dikimi:

6.1--Ceviz Fidanı Dikimi İçin Yapılıcak Hazırlıklar

1.Fidan dikim alanlarındaki hazırlıklar fidan çeşidine ve arazi yapısına göre değişiklik gösterir.

1--Yüzeyde diri örtü temizliğini yapılması

2-- Kuyu yerlerini fidan arası 4-5 m, sıralar arası 7-8 m olacak biçimde ölçüm cihazları ile çalışarak nizami bir şekilde işaretlenmesi

3--Kuyu derinlikleri, fidanın çeşidi,taç yapısı ve arazinin özelliklerine göre değişiklik gösterir mutlaka bilgi alınması

4-- kuyuların  iş makinalarıyla verilen ölçülerde açılması

4.1-- Çıkan toprağın özelliklerine göre mutlaka ilave karışımların yapılması

5-- Kuyularınızı dikimden en az 3 ay önce açmaya çalışılması

6.2--Ceviz Fidanı Dikimi:

1--Köklerin dikmeden önce ıslatılması

2-- kuyunun üstünde ölçüm mastarı kullanılması(Aşılar toprak altında kalmasın)

3--Toprağın nizami bir şekilde kapatılması

4—Cevizin İhtiyacı olan gübreyi can suyuyla veya manuel olarak uygulanması

5--Kışı sert geçen yerlerde mutlaka dikimden sonra mantolama yapılması   

6.2.1--Pratik Bilgi-Ceviz Fidanı Dikimi

1--Dikim aralıkları ekolojik ve bakım koşullarına göre değişirse de cevizlerde en ideal dikim aralıkları; 12 x 12 m, 10 x 10 m,10 x 8 m veya 8 x 8 m’dir.Bu değerler biraz fazla olmakla beraber 7 m sıra aralıklı,iki fidan arası 4 m olabilir.

2--Dikim çukurları en az 60- 70 cm genişlikte ve 80- 100 cm derinlikte açılmalıdır.

3--Fidanlar aşı noktaları toprak üstünde kalacak şekilde dikilmeli ve ukurlar bahçedeki üst toprak ile doldurulmalıdır.

4--Dikimden hemen sonra fidanlara can suyu verilmelidir. Dikim yapıldıktan sonra, ilerideki kereste durumu da düşünülerek, fidan gövdeleri toprak yüzeyinden yaklaşık 1- 1.5 m yukarıdan kesilmeli ve taçlandırma budaması yapılmalıdır.

5--Bundan sonra bölgedeki hakim rüzgarlar göz önünde tutularak fidanlar hereklere bağlanmalıdır. Yazları sıcak ve kurak olan bölgeler ile su kaynağı az olan yerlerde dikimden sonra su kaybını önlemek amacıyla yabancı ot veya hububat saplarıyla malçlama yapmak yerinde olur.

6.3--Toprak:

1--Ceviz 2-4 m derinliğe kadar inebilen güçlü bir kök sistemine sahiptir.Toprak derinliğinin az olduğu yerlerde sorunlar ortaya çıkabilmektedir.

2--Yetiştiricilik bakımından ileride sorunlarla karşılaşmamak için toprak derinliğinin en az 2 m olması ve toprağın geçirgen olması gerekir.

3--Toprak pH sı 6-7 olmalı ve toprakta alkalilik ve tuz sorunu bulunmamalıdır.

4--Toprak iyi drenajlı, geçirgen, organik maddece zengin ve havadar olmalıdır.

5--Toprağın su tutma kapasitesinin yüksek olması önemlidir.Ancak toprak bakımından çok seçici bir meyve türü de değildir.

6.4-- Cevizin Çoğaltılması:

1-- Generatif (Tohumla) Çoğaltma Tohumla yapılan çoğaltmalarda meydana gelen yavru bitkiler, ana bitkinin hemen hemen hiçbir özelliğini taşımazlar.

1.1--Bu nedenle cevizlerde tohumla çoğaltma, anaç veya çöğür eldesi ve ıslah çalışmaları dışında, genetik açılım nedeniyle, tercih edilen bir çoğaltma yöntemi değildir.

2-- Tohumlarda Aranacak Özellikler Tohum olarak kullanılacak cevizler; dolgun ve gelişmeleri tam olmalı, sağlıklı ve iyi gelişmiş ağaçlardan alınmalı, herhangi bir nedenle zarar görmüş meyveler tohumluk olarak kullanılmamalıdır.

3-- Tohumların Katlanması Tohumların soğuklama gereksinimlerini karşılamak, engelleyici etmenleri gidermek, tohum kabuklarını yumuşatmak, embriyonun su ve oksijen alımını kolaylaştırarak çimlenme güçlerini artırmak ve çabuklaştırmak amacıyla nemlendirilmiş ortamlarda saklanmalarına katlama denilmektedir.

3.1--Tohumların katlanmasının genel avantajı, tohum çimlenmesine engel olan etmenlerin etkilerini gidererek erken ve düzenli bir çimlenmenin sağlanmasıdır.

3.2--Katlama başlangıcı yetiştiriciliğin yapılacağı yerde toprağın tava gelme durumuna göre tayin edilir.

3.3--Katlamada kullanılacak kasaların tabanına delikleri örtebilecek irilikte çakıl konduktan sonra üzerine düzgün Ceviz Yetiştiriciliği 5 bir şekilde katlama kumu serilir. Bu kumun üzerine tohumlar tek tek dizilerek ekilir. Sonra tohumların üzeri kumla iyice örtülür, daha sonrada bir sıra tohum bir sıra kum olacak şekilde kasa doluncaya kadar devam edilir.

3.4--Katlama işlemi tamamlandıktan sonra en üste konacak kumun kalınlığı diğerlerinden biraz daha fazla olmalıdır. Kasa dolduktan sonra kum süzgeçli kovalarla nemlendirilir.

3.5--Daha sonra bu katlama kasaları sıcaklığı 0-80 C arasında serin bodrum, adi depo vb gibi ortamlara alınırlar.

3.6--Cevizlerde tohumların katlanma süresi, çeşide göre, 60-90 gün arasında değişir. Tohumun sert kabuğu çatlayıp kök ucu göründüğü zaman katlamaya son verilir.

3.7--Tohumlar toprağa kendi büyüklüğünün iki katı kadar derinliğe ekilirler. Tohum ekiminden sonra çöğürlerin iyi bir gelişme gösterebilmesi için çöğür parsellerinde başta yabancı ot temizliği olmak üzere, sulamaya özen göstermek gerekir.

3.8--Çöğürlerin sökümünden bir süre önce, dinlenme döneminde kazık köklerin kesilmesi, saçak kök oluşumunu geliştirerek şaşırtmada tutma başarısını artırır.

3.9-- Vegetatif Çoğaltma Genetik açılım nedeniyle tohumla çoğaltmanın yapılamadığı cevizler vegetatif yollarla çoğaltılır.

3.10--Cevizlerde aşı tutmasının zor olmasına rağmen günümüzde geçerliliğini koruyan çoğaltma metodu aşı ile çoğaltmadır.

6.5-- Aşı ile Çoğaltma

4.1-- Aşı Başarısına Etki Eden Faktörler Ortam sıcaklığının 23- 300 C arasında ve ortamın nemli olması aşıda başarıyı olumlu yönde etkilemektedir.

4.2--Cevizlerde aşı başarısı öteki meyve türlerine göre genelde daha düşük olduğu için aşı yapan kişinin deneyimi ve becerisi aşı başarısında çok önemlidir.

4.3--Aşıda kullanılan malzemeler kaliteli olmalıdır. Örneğin bıçak yüzeyi çok düzgün ve tek darbede kesecek şekilde çok keskin olmalıdır. Aşıyı sarmak için tercihen pamuk ipliği ya da aşı bandı kullanılmalıdır.

4.4--Sağlıklı ve iyi gelişmiş yıllık sürgünler aşı kalemi olarak alınır. Kalem üzerindeki sürmemiş gözler (tercihen 2. ile 5. gözler arası) aşıda kullanılır.

4.5--Kesilen kalemler, saklanma ve de aşı yapılma sırasında mutlaka nemli bir ortamda muhafaza edilmelidir. Aşıda başarıyı artıran en önemli faktörlerden biri de aşı zamanı olup, gerek fidanların gerekse aşı gözü alınacak sürgünlerin kabuğunu en kolay bıraktığı zaman en uygun aşı zamanıdır.

4.6--Ceviz Yetiştiriciliği Aşı sürgünü üzerindeki kabuk kaldırıldığında, gözün altında kalan büyüme noktası kabukta kalıyorsa bu göz için aşı zamanı gelmiş demektir. Ancak büyüme noktası sürgünde yani odun dokusunda kalıyorsa bu göz için aşı zamanı geçmiş demektir.

4.6.1--Bu durumda kabuktaki gözün altında bir boşluk meydana gelmiş olur. Aşı yapıldığı zaman kabuğun altında meydana gelen bu boşluktaki hava, aşı gözü ve çevresinin siyahlaşıp kurumasına neden olur.

4.6.2--Bu şekildeki gözler aşıda tercih edilmezler. Bir bölgede göz aşılarının yapılmaya başlanmasını tayin eden en önemli pratik kriterlerden bir başkası da o bölgede ekinlerin biçilmeye başlandığı zamandır. Yani bir bölgede ekinlerin biçilmeye başlandığı zaman, o bölge için cevizlerde göz aşılarının yapılabileceği zaman anlamını taşır.

5-- Cevizlerin Çoğaltılmasında En Çok Kullanılan Aşılar Cevizlerde en çok kullanılan ve k başarılı olan göz aşıları “T göz” aşısı ve “Yama göz” aşısıdır.

5.1--Ayrıca en çok kullanılan ve başarılı olan “dilcikli aşı”, çeşit değiştirme aşısı olarak da “yarma aşı” kullanılmaktadır. 5.3. Ceviz Anaçları Cevizlerde anaç olarak J. hindsii, Paradox (J. hindsii X J. regia), J. regia, Royal (J. nigra X J. hindsii) ve J.Major türleri kullanılmaktadır.

6--Cevizlerde değişik anaçlar kullanılmaktaysa da en çok kullanılan ve tercih edilen anaç Anadolu cevizinin (J. regia L.) kendi anacıdır.

7-- Bahçe Kurma Ve Yıllık Bakım İşleri:

1-- Bahçe Kurma Cevizde, bahçe kurmadan önce bölgenin ekolojik özelliklerinin iyi bilinmesi gereklidir.

2--Ceviz kışları çok aşırı ve sürekli düşük sıcaklığın hakim olduğu bölgeler ile yazları çok aşırı sıcak olan yerlerde yetiştirilmemelidir.

3--Cevizler derine inen güçlü bir kök sistemine sahip oldukları için toprak derinliğinin en az 2-2.5 m olması ve geçirimsiz katmanların olmaması gerekir.

4--Yetiştiricilik yapılacak bölgenin topraklarında fazla alkalilik ve tuzluluk sorunları bulunmamalıdır.

8-- Çeşit Seçimi:

1-- Cevizlerde erkek ve dişi çiçeklerin farklı zamanlarda olgun hale gelme durumu yaygındır. Bu durumda erkek ve dişi çiçekleri aynı zamanda olgunlaşan homogam tip ve çeşitler yanında erkek çiçekleri önce olgunlaşan (protandry) ve dişi çiçekleri önce olgunlaşan (protogyny) çeşitler bulunmaktadır.

2--Bundan dolayı ceviz bahçesi kurarken mutlaka ya erkek ve dişi çiçekleri aynı zamanda olgunlaşan bir çeşit yada erkek ve dişi çiçeklerinin olgunlaşması aynı döneme gelen birden fazla çeşit ile karışık bir dikim tercih edilmelidir.

3--Dikim Cevizlerde en ideal dikim aralıkları; 12 x 12 m, 10 x 10 m, 10 x 8 m veya 8x8 m’dir.

4--Fidanların dikimine dinlenme döneminde başlanır ve gözler uyanıncaya kadar devam eder. Fidanların sökümü çok dikkatli bir şekilde yapılarak köklerin zarar görmemelerine özen gösterilmelidir.

5--Dikim sırasında fidanlarda özellikle kök budaması yapılmalıdır. Dikim çukurları en az 60-70 cm genişlikte ve 80-100 cm derinlikte açılmalıdır.

6--Fidanlar aşı noktaları toprak üstünde kalacak şekilde dikilmeli ve çukurlar bahçedeki üst toprak ile doldurulmalıdır. Dikimden hemen sonra can suyu verilmelidir.

7--Dikim yapıldıktan sonra, ilerideki kereste durumu da düşünülerek, fidan gövdeleri toprak yüzeyinden yaklaşık 1- 1.5 m yukarıdan kesilmeli ve taçlandırma budaması yapılmalıdır.

8--Bölgedeki hakim rüzgarlar göz önünde tutularak fidanlar hereklere bağlanmalıdır.

9--Yazları sıcak ve kurak olan bölgeler ile su kaynağı az olan yerlerde dikimden sonra su kaybını önlemek amacıyla yabancı ot veya hububat saplarıyla malçlama yapmak yerinde olur.

9-- Toprak İşleme:

9.1-- İlkbahar aylarında toprak tava geldiğinde derin bir sürüm yapılır. Bu dönemdeki toprak işleme toprağın havalandırılması yanında yabancı ot kontrolünün sağlanması bakımından da çok önemlidir.

9.2--Yaz aylarında da duruma göre yabancı ot kontrolü bakımından toprak işleme yapılabilir. Sonbahar aylarında pullukla yapılacak sürüm, yağmur ve kar sularının toprağa işlemesi ve toprakta tutulması bakımından önemlidir. Toprak işlenirken köklerin yaralanmamasına özen gösterilmelidir.

10—Sulama:

1-- Ceviz ağaçları iri yapılı ve yaygın dallanma gösterdikleri için geniş bir yaprak yüzeyine sahiptirler. Bu nedenle terleme ile su kaybı fazla olan Ceviz Yetiştiriciliği 10 cevizlere yeterli suyun sağlanması çok önem kazanmaktadır.

2--Cevizler için ilkbaharda gelişme, meyvelerin büyüme ve iç doldurma dönemlerindeki su gereksiniminin karşılanması çok önemlidir.

3--Bu dönemlerdeki susuzluk durumları büyüme ve gelişmeyi yavaşlatacağı gibi meyvelerin içlerini yeterince dolduramamalarına neden olacağı için kalite ve verim düşüklükleri meydana gelir.

4--Sulamada dikkat edilecek en önemli noktalardan biri de suyun etkili kök düzeyine ulaşmasıdır. Cevizde ilk yıllarda, bölge ve su kaynağının durumu da göz önüne alınarak haftada 2 kez sulama yapmak gerekir.

5--Sulama şekli olarak karık sulama, salma, damla ve alttan yağmurlama sulama sistemlerinden birisi tercih edilebilir.

10.1--Cevizde Sulama:

1-- Ceviz ağaçları geniş dal yapan ve geniş yapraklı bir ağaç olduğundan dolayı suya fazla ihtiyaç duyarlar. Birde bu ağaçlar fidan olarak dikilmesiyle dikim çukurları da derin kazılmamışsa, tohumdan yetiştirilmemişse özellikle iki yıl düzenli bir sulamaya ihtiyaç duyarlar. Burada dikimden önce dikim çukurunun ne kadar derin ve geniş olmasının anlamı ortaya çıkar.

1.1--Cevizler için ilk baharda gelişme,meyvelerin büyüme ve iç doldurma dönemlerindeki su gereksinimlerinin karşılanması çok önemlidir. Bu dönemde ki susuzluk durumları büyümeyi ve gelişmeyi yavaşltacağı gibi meyvelerin yetrince içlerini dolduramamalarına neden olacağı için kalite ve verim düşüklüklerine sebep olabilir.cevizlerde ilk yıllarda bölgenin ve su kaynağının durumuna göre 4 ila 6 kere sulama yapılmalıdır.

10.2--Ceviz Ağacı Ne Zaman Sulanma Zamanı:

1-- Ceviz ağaçları ilkbaharda yaprak ve çiçek açarken,

2-- İhtiyaç duyulan gübre verilirken,

3-- Meyve iriliği misket büyüklüğündeyken,

4-- Meyve içlerini doldururken,

5-- Hasattan 15 gün önce.

6.1--Geç donların olacağı bölgelerde, ağaç uyanmadan verilen suların geç uyanmayı gerçekleştirdiğinden faydalı sonuçlar alınmıştır. 

6.2--Ceviz içini doldurma zamanında mutlaka su verilmesi gerekli olup su verilmediği takdirde meyvenin kalitesi düşer. 

6.3--Hasattan hemen sonra yağış yoksa su verilmeli, çok fazla su verilirse ağaç uykuya yatar ve don olayı görülür. 

6.4--Ceviz meyvesi kurak bir yaz sonunda dalında zor kopacağından mutlaka hasattan önce su verilmelidir.

6.5--Özelikle sonbahar ilk donlarının etkili olduğu bölgeler de vejatasyon süreci(fidanın dikilip meyve verdiği zamana kadar geçen dönem)sürgün gelişimi devam edeceğinden su verilmesi ağustos sonu itibari ile mutlaka kesilmelidir.

6.5.1--eğer su kesilmezse,gövde de aşırı su birikeceğinden dona maruz kalır.buda sürgünlerin ucunda kurumalar yapacağından hem ağacın gelişimi durur hem de meyve oranı düşer.

10.3--Sulama İçin Alınacak Bazı Tedbirler:

1--Dikimi takip eden ikinci  yıldan sonra özellikle salma sulama işinden vazgeçilmelidir.salma sulama toraktaki minerallerin ve gübrelerin ani bir şekilde kaybolmasına neden olacağından toprağın fakirleşmesine sebep olur.ayrıca kök dibinde aşırı su tutacağından kök çürüklerinin de sebeplerinden bir tanesidir.

2--Kurak yerlerde toprak derinliği ve işlemesi gevşetilerek, iyi kazık kök yapılmalı.

3--Boy yapan tarım ürünleri dışında örtü bitkiler ile sürüngen türü bitkiler dikilmelidir.

10.4--Damla Sulama

1-- Damla sulama yönteminde temel ilke,bitkide nem eksikliğinden kaynaklanan bir gerilim yaratmadan bir defada az miktarda sulama suyunu basınçlı bir boru ve damlatıcılar yardımıyla uygun aralıklarda yalnızca bitki köklerinin geliştiği alana  vermektir.

2--Sistemin en önemli  özelliği alanın tamamen ıslatılmayıp sadece bitki sırası boyunca ıslak bir zemin elde edilir ve bitki sıra arasında kuru bir alan kalır böylece sulama suyundan en üst düzeyde yararlanılmış olur.ıslatılan alan gölgede kalacağından buharlaşma daha az olur ve maxsimum su tasarrufu sağlanmış olur.

3--kök bölgesi nem doygunluğuna ulaştığından bitki suyu almak için daha az enerji harcar ve buda ürün artışını etkileyen önemli bir faktördür.

4--bitki besin maddeleri bitkinin ihtiyaç duyduğu zamanda sulama suyu ile bitki kök bölgesine verildiğinden gübreden en üst düzeyde faydalanılır.

5--bitki sıra araları ıslatılmadığından yabancı ot gelişimine olanak vermez.

6--bitkinin toprak üstü kısımları ıslatılmadığından bitki hastalıklarının gelişmesi önlenir.

7--sulama suyu istenilen miktarda ve en iyi denetimle uygulanabilir olduğundan

8—Randımanı yüksek,işletilmesi kolay sulama işçiliği sıfırdır.

11—Gübreleme:

1-- Ceviz, toprakta çok aşırı bir sorun yoksa gübreleme bakımından çok duyarlı bir bitki değildir. Bununla birlikte, yapısından dolayı, en önemli bitki besin maddesi gereksinimi azot olabilir.

2--Yapılacak toprak analizlerinin sonuçlarına göre toprakta eksik olan besin maddeleri belirli bir program içinde toprağa verilmelidir.

11.1—Cevizde Gübreleme:

1-- Ceviz bahçelerinin oluşturulmasında(diğer bahçelerde dahil) gübreleme toprak hazırlığıyla birlikte başlatılan ve bahçe ömrünü tamamlayana kadar sürdürdürülecek olan bir çalışmadır.

2-- Gübreleme Toprak analiz laboratuvarı elemanlarınca Toprakdan alınacak Textür analizlerine göre,Toprağın ihtiyacına,ağacın yaşına ve bitginin gelişim periyoduna göre belirlenecektir.

3--Türkiye topraklarının %85'i sulanabilir tarım arazilerinin dışındadır ve yaklaşık % 20-65 arası eğimden oluşur. Toprak derinliği 70-250cm arasında değişen bir yapıya sahiptir.

3.1—Yapılan bir çalışmada Türkiye genelinde alınmiş olunan toprak tahlillerinde organik değerlerin %0.5 ile 1-  Azotun %1-5 arası-Fosforun %1 ile 5 arası-potasyumun %15 ,iz elementler ise hemen hemen hiç yok olduğu biçimindeydi.gibiydi.Aşağıda ki örnektede görüleceği gibi toprak yapılarımızın ortalamaların çok altında olduğu görülecektir.

3.2--Organik değerleri yükseltmediğiniz sürece toprağa uygulayacağınız mineral gübreleri ve iz elementleri bitki kökleri ya hiç almıcak,ya da çok az alıcaktır..Daha sonra Mineral gübreleri ve peşine izelementler verilmeye başlanılacaktır (Organik mineral gübreler)Toprağın organik değerleri arttdıkca nem tutma oranı da yükselecektir.Bilinçsiz ve ölçüsüz yapılacak her uygulama toprağa fayda değil zarar getirecektir.

3.3--Gereken,fosforla,borla,çinkoyla,organik gübrelerle,potasyumla toprağı desteklemektir. tedarikci firma tarafından sizlere verilecek  sulama ve gübreleme programıyla bahçe uygulamasını devam ettireceksiniz ki ağaçlar zamanında meyve gözü yapsın zamanında kendisine gerektiği kadar dal ve yaprak oluştursun.

11.2--Gübreleme Yöntemleri:

1--Yüzeye serpme:Gübrenin elle veya gübre dağıtıcı aletlerle toprak yüzeyine serpilerek uygulanmasıdır. özellikle azotlu gübreler yüzeye serpilerek uygulanmaktadır. Ekimden önce olduğu gibi ekimden sonra veya bitki geliştikten sonra da uygulanabilmektedir.

2--Sık ekimi yapılan bitkilere kolay gübreleme sağladığından tercih edilmektedir. Çok geniş arazilerin kısa sürede ve pratik şekilde gübrelenmesinde kullanılır. Bu şekilde gübrenin uygulanması hem zaman hem de işçilikten tasarruf sağlamaktadır.

3--Bandalama:Gübreler ekimden önce tohum veya fidenin 3-5 cm altına veya yanına, elle veya makinalarla uygulanır.

12—Budama:

1-- Ceviz ağaçları iri ve büyük taç oluştururlar. Ancak bu ağaçlar genelde çok fazla budama istemezler. Bununla birlikte kurumuş ve birbiri içine girmiş dalların çıkarılması ve ağaç tacının içerisine ışığın rahatlıkla girmesini sağlayacak şekilde yapılacak aralama budamaları yararlı olur.

2--Cevizlerde şekil budaması olarak genelde doruk dallı budama sistemi uygulanmakla birlikte budamanın çeşidi ve miktarı, çevreye ve ağaçları yetiştirme amacına bağlı olarak da değişebilir.

12.1—Cevizde Budama:

1--Meyve ağaçlarının düzgün ve kuvvetli bir taç oluşturmalarını, uzun zaman iyi ve bol ürün vermelerini, verimden düşen ağaçların tekrar verimli hale getirilmeleri için ağaçların toprak üstü organlarına uygulanan kesme, bükme, tomurcuk, sürgün ve yaprak alma işlemlerinin tümüne budama denir.

2--Budama yapılmayan ağaçlarda;

1--taç düzensiz gelişir,

2--fazla verim nedeniyle dallar kırılır,

3--küçük ve verimsiz meyve oluşur,

4--sık dallanma sonucu iç kısımdaki dallar ışık almaz,

5--kısa zamanda verim düşer,

6--periyodisite (ürün bir yıl var ve bir yıl yok) görülür.

7--Antraknoz,güneş yanığı,iç çürüklüğü,iç kurdu,içi doldurmama sık şekilde görülür

8--Erken uyanmalar başlar,ağacın doku yapısı bozulur

9--Geç meyveye yatar,verim oranı düşer meyvesiz aşırı dallanma ve büyüme başlar

12.2--Budamanın Genel Kuralları:

1--Meyve ağaçlarının budanma şekli, meyve tür ve çeşidine, ağaçların yaşına, toprak ve iklim koşullarına, budamadan beklenen amaca ve ağacın gelişme gücüne göre değişir. Bu nedenle her meyve tür ve çeşidinin değişik iklim ve toprak koşullarındaki gelişme gücünün ve bunların budamaya karşı gösterdiği tepkilerin iyi bilinmesi gerekir.

2--Ayrıca dalların kesilmesi, bırakılacak ve kesilecek dalların iyi seçilmesi konusundaki genel kuralların da bilinmesi zorunludur. Bazı kurallar aşağıda sıralanmıştır:

12.3--Budama Zamanı

1--Budama zamanı, meyve ağacının toplu büyümesini, kesime karşı göstereceği tepkiyi, verimini, fizyolojik ve ekonomik ömrünü etkiler.Budama kış ve yaz (yeşil) olmak üzere iki ayrı ve zıt mevsimlerde yapılır.

12.4--Kış Budama Zamanı:

 2.1--kışı ılık geçen yerlerde meyve ağaçlarının kış dinlenmesine girmelerinden sonraki süre, budama bakımından en uygun bir zaman dilimidir.Ancak kışı sert geçen şiddetli donlardan önce,budamanın yapılması doğru olmaz gelişme periyodu.

2.2--Meyve ağaçlarını budamak için en uygun dönem, yaprak dökümünü izleyen günlerle ilkbahar gelişme periyodunun başlaması arasında geçen dönemdir

3--Yaz budaması, yaz boyunca meyve ağaçlarında sürgünlerin seyreltilmeleri, uç alma, bükme, eğme, dalların açılarının genişletilmesi veya daraltılması işlemlerin tümüdür.Yaz budamasında amaç meyvelerin daha iyi renklenmelerini sağlamak, kış aylarında yapılacak budama işlemlerini azaltmak ve derim işleri ile kültürel işlemleri kolaylaştırmaktadır.

3.1--Yaz budaması özellikle meyve ağaçlarının şekillendirme yıllarında yapılması gerekli olan önemli bir teknik işlemdir.Meyve ağaçlarında, yaz budaması ilkbahar gelişme periyodunun sonu ve yaz gelişme periyodu içerisinde sürgünler odunlaşmaya başladıktan sonra yapılabilir.

12.5-- Budama Çeşitleri:

1--Şekil Budaması (Terbiye):

1--Meyve ağaçlarının toprak üstü organı olan taca verilecek şekil ekolojik şartlara ve ağacın morfolojik yapısına göre değişir.Günümüz de dünyada ve ülkemizde en yaygın olarak verilen şekil  ‘Merkezi Lider Terbiye Sistemi’dir .

1.1--Bu terbiye sistemi elma, armut, kayısı, kiraz, vişne, erik, şeftali ve ceviz gibi birçok meyve türü için en uygun şekildir.

2--Merkezi Lider Terbiye Sistemi: Bu tip budama şeklini çöğür, MM111, MM106 gibi kuvvetli veya yarı bodur gelişen anaçlar ve cevize uygulamak mümkündür.Genç elma ağaçları ve ceviz için en kolay terbiye sistemi Modifiye lider dal sistemidir.

2.1--Cevizler bir anda yapılan fazla ve şiddetli budamalar karşısında ani sitrese girebilen ve  toparlanmaları uzun zaman süren ağaçlardır.

2.2--Özellikle,yarı dik büyüyen ve erken meyveye yatan, yan dal verimi yüksek ithal fidanlarda dikimin hemen sonrasında budama proğramı hemen  başlatılmalı değişik zamanlarda ve değişik biçimlerde devam ettirilmelidir.

12.6--Ceviz ağacında yapılacak budamalar:

1--Tepe budaması:kök gelişimini hızlandırır gövdeyi kalınlaştırır

2--Göz Budaması: Dalların gövdeye geniş açı yapmaları sağlanır.çıkacak gereksiz dallar iptal edilir

3--Şekil Budaması: Çeşite uygun dengeli  bir taç oluşturur.ağacın gelişimini ve büyümesini düzenler.sadece meyve verecek dallar bırakılır

4--Ürün budaması: Meyve periyodisetisini düzene koyar,kaliteyi artırır.

5--Bakım budaması: Hastalıklı dallar budanarak ağaç gençleştirilir.

6--Budama Sonrasında Yapılacaklar:

1--Budama sonunda çıkan budama artıkları, bahçe kenarlarındaki çalılıklar ve kuru bitki parçaları hastalık ve zararlıların en iyi barınak yeridir.

2--Meyve ağaçlarına ve ürünlerine zarar veren bu hastalık ve zararlıların çoğalmaması için bu artıklar yakılmalı veya bahçeden uzaklaştırılmalıdır.

3--Budama sonunda meyve ağaçlarında kış ilaçlamalarının da yapılması zorunludur.

12.7--Önemli not:

1--Genç ağaçlarda(1-4 yaş arası) kış budamalarını kesinlikle bahar başlangıcından önce yapmayınız.

2--Lider dal üzerinde kış ve yaz budaması olmak üzere en az iki işlem yapınız

3--Yaz budamalarını nisanda başlayıp onbeş haziranda bitiriniz

4--Yan literaller üzerinde ilk yıl budama ve seyreltme işlemi yapmayınız

5--Göz düşürme ve seyreltme işlemlerini fidanlarda gözler patlamadan önce yapmayınız

6--Yaz budamalarında budamadan sonra bahçeye mutlaka iki gün arayla su veriniz

13--Hasat Ve Sonrası:

1-- Cevizlerde hasat, iç ceviz ve yeşil kabuğun olgunlaştığı dönem olarak kabul edilir. İç cevizin olgunluk belirtisi ise; iç ceviz ile sert kabuk arasında bulunan paket dokusunun kahverengileşmeye başladığı dönemdir.

2--Çoğunlukla yeşil kabuk, iç cevizden daha geç olgunlaşır. Hasadın iç ceviz olgunluk zamanında yapılması, bu dönemde iç cevizin açık renkli olması nedeniyle iç cevizin ticari değerini artıracaktır.

3--Ancak yetiştirici eğer hasat yeşil kabuğun olgunlaşma zamanını beklerse çok önemi kalite kayıpları meydana gelebilmektedir.

4--Cevizlerde hasat zamanına iklimin önemli etkisi olabilmektedir. Serin iklime sahip bölgelerde iç ceviz olgunlaşma zamanı ile yeşil kabuk olgunlaşma zamanı genellikle aynı döneme rastlar.

5--Yüksek nem yeşil kabuğun açılmasını hızlandırır. Hasat zamanını etkileyen önemli bir faktörde yetiştiriciliği yapılan çeşittir.

6--Örneğin hasadı zamanında ve doğru yapıldığında Chadler ve Serr gibi çeşitler açık renkli iç rengine sahiptirler.

7--Hasat edilen meyvelerin toplanması, yeşil kabuklarının ayrılması ve meyvelerin kurutulması vs. kalite kayıplarını önlemek açısından mümkün olduğu kadar çabuk olmalıdır.

8--Güneş altında kalan meyvelerde, uzun süre yeşil kabuğu üzerinde kalan meyvelerde iç renginde bozulmalar görülür.

13.1-- Hasat Yöntemleri:

1-- Cevizlerde hasat, elle ve mekanik yolla yapılmaktadır.

2--Türkiye’de hasat sırıkla ağacın dövülmesi şeklinde yapılırken ceviz yetiştiriciliğinde söz sahibi ülkelerde mekanik yolla yapılmaktadır.

3--Ağacı dövme şeklinde yapılan hasatta başta bir yıl sonraki yılda ürün verecek dallar olmak üzere önemli zararlanmalar meydana gelebilmektedir.

4--Mekanik yolla hasat; ağacın ana dallarının ya da ağaç gövdesinin değişik sarsıcılar ile sarsmak ve meyvelerin ağaç üzerinden yere düşmesini sağlamak şeklinde yapılmaktadır. Bu amaçla değişik sarsıcılar kullanılmaktadır.

13.2-- Hasat Sonrası:

1-- Hasattan sonra kalite kayıplarını en aza indirmek amacıyla yeşil kabuk sert kabuktan kolayca ayrılmalı, yani meyveler hemen kavlatılmalıdır.

2--Bazı yörelerimizde yeşil kabuğun yumuşaması ve kolay çıkması amacıyla üzerine naylon, kalın bez ve çuval gibi örtülerle örtülmesi önemli kalite kayıplarına neden olabilmektedir.

3--Bazı ülkelerde kavlatma tamamen mekanik yolla yapılmaktadır. Pazar değeri açısından için tüm olarak çıkması istenir.

4--Hasadı yapılan meyvelerin iç olarak pazarlanması söz konusu ise, cevizler daha kurumadan kırılma işlemine tutulur. Böylece daha kolay bir şekilde için tüm olarak çıkması sağlanır.

5--Ülkemizde ceviz kırma işlemleri sergenler olarak adlandırılan yerlerde genelde kadınlar tarafından çekiçle vurarak kırmak şeklinde yapılmaktadır. Kırma işleminden sonra cevizler renklerine göre sınıflandırılıp paketleme işlemine tabi tutulur.

14—Kurutma:

1-- İç ceviz olarak değerlendirilmeyecek yani kabuklu olarak pazarlanacak meyveler kavlatma işleminden sonra hemen kurutulmalıdırlar.

2--Kurutma işlemi cevizin depo ömrü bakımından çok önemlidir. Bunun için kabuklu ve iç cevizde bulunması gereken en yüksek nem oranları standartlarla belirlenmiştir.

3--Örneğin TSE’ye göre kurutulmuş; Ceviz Yetiştiriciliği 12 kabuklu cevizlerde %8, iç cevizde ise %5 nem oranı istenir.

4--Ülkemizde genelde cevizler dışarıda gölgede kurutulmaktadır.

4.1--Bazı yörelerimizde ise güneş altında 7-10 gün bekletilerek kurutma yapılmaktadır. Bu da başta iç renginin koyulaşması gibi çeşitli kalite kayıplarına neden olmaktadır. Bu yüzden bu kurutma şekli yanlıştır.

5--Başka kurutma imkanı yoksa en azından dışarıda gölge ortamlarda yapılmalı, doğrudan güneş ışığında kurutulmamalıdır.

6--Ancak dünya ceviz üretiminde söz sahibi ülkelerde kurutma tamamen mekanik yollarla yapılmaktadır.

7--Mekanik yollarla yapılan kurutmada, meyveler 30-350 C‘de 24 saat bekletilmektedirler. Sıcaklığın 400 C’nin üzerine çıkışı iç kalitesi bakımından istenmez.

15-- Depolama ve Ambalajlama:

1-- Cevizler yüksek yağ içeriğine sahip meyve olduğu için uygun şartlarda depolanması başta iç meyvenin bünyesindeki yağ bozulmaları açısından önemlidir. Bu yüzden cevizler düşük sıcaklıklarda (0-40 C) ve kuru ortamlarda uzun süre saklanabilirler.

2--Ambalajlama bir ürünün pazarlanmasında çok önemli bir aşamadır. Bu yüzden ambalajların sağlıklı materyallerle usulüne uygun yapılması gerek kabuklu gerekse iç cevizin pazarlanması açısından tüketicileri cezb etmektedir.

3--Büyük çuvallarla doldurulmuş karışık cevizlerle, hepsi aynı renkte küçük gramajlı ambalajlanmış cevizlerin albenisi arasında çok açık farklılık görülmektedir.

4--Örneğin iç cevizlerin ışık geçirmeyen vakumlu plastik torbalarla yapılması ve etiketlenmesi tüketiciler açısından çok önemlidir. Hasat ve hasat sonrasındaki dönemlerde işlemlerin doğru yapılması üretici için çok dikkat edilmesi gereken konuların biridir.

2--Ceviz Yetiştiriciliği-2

16—Ceviz Hastalıkları:

1--Ceviz Fidanı Hastalık Ve Zararlıları:

1--Cevizlerde görülen en yaygın hastalık Karaleke , zararlı ise iç kurdudur. Şubat ayı içersinde %1.5-2’lik Bordo bulamacı ile bütün gövde ve dallar yıkanmalı, yere dökülmüş olan yapraklar , kurumuş dallar toplanarak yakılmalıdır. Mantar enfeksiyonuna karşı Mayıs ve Hazinan aylarında koruyucu olarak iki ilaçlama yapılmalıdır.(%0,5 lik bakırlı ilaç).

2--Meyveler can eriği iriliğini alınca Haziran ayı içersinde atılacak bakırlı ilaç ile iç kurduna karşı insektisit de tatbik edilmelir.Yine Temmuz ayının başında ve sonunda kabuk sertleşmeden önce 2 defa fungusit ve insektisit karışımı tatbik edilmelidir.

2—Hastalıklar:

1--Ceviz antraknozu:

1-- Ceviz Antraknozu Hastalığı (Gnomonia leptostyla) Hastalık belirtileri ceviz ağaçlarının yaprakçık, meyve, genç sürgün ve yaprak saplarında görülür. Hastalık, özellikle oransal nemin yüksek olduğu yerlerde ve her yükseltide görülür.

2--Daha çok bir yaprak hastalığı olmasına karşın, yeşil meyve kabuğundan meyve içerisine de geçen hastalık meyvelerin zarar görmesine de neden olur. Hastalık, genç yaprakların yaprakçıkları yarı büyüklüğünü geçtikten sonra enfeksiyon yapmakta ve penetrasyon noktasının çevresinde renk açılmalarına neden olmaktadır.

3--Daha sonra bu kısımlar kahverengine dönüşür. Hastalığın etkisiyle yaz ayı ortalarında erken yaprak dökümü başlar, yoğun olduğu yıllarda tüm yapraklar dökülebilir. Özellikle haziran-temmuz aylarındaki yağışlar ve bu dönemdeki gece-gündüz ısı farkı ile oluşan çiğ nedeniyle hastalık hızla yayılmakta ve belirtileri birden artmaktadır.

4--Mücadelesi: Enfeksiyon kaynağı olan yere dökülmüş yapraklar sonbaharda toplanıp yakılmalı veya toprağa gömülmelidir. Budama esnasında bulaşık dallar bahçeden uzaklaştırılmalıdır. Hastalık görülen bahçelerde, tomurcukların yeni patlamaya başladığı, yaprakların yeni oluştuğu dönemde birinci ilaçlama; yapraklarda yaprakçıkların yarı büyüklüğünü aldığı dönemde ikinci ilaçlama; meyvelerin fındık büyüklüğünü aldığı dönemde üçüncü ilaçlama yapılmalıdır.

1-- Anadolu topraklarında genel anlamda görülen hastalıkların en başında gelir.Enfeksiyon şiddetli  ise ağaç yapraksız kalır.Hastalık meyvede küçük noktalar veya daha büyük lekeler halinde görülür.Son baharda yere  dökülen yaprakların toplanarak imha edilmesi enfeksiyon kaynağını önemli ölçüde azaltır.

1.1--Hastalığın her yıl görüldüğü yerlerde bordo bulamacı (göztaşı) veya diğer hazır bakırlı pre paratlarla ağacın bütün gövde ve dalları iyice yıkanacak  şekilde ilaçlanır.Manep W.P aktif maddeli fungusitler  100 lt. suya 300gr dozda uygulanır.

1.2--Yağışlı geçen yıllarda ise fungus enfeksiyonlarına karşı  çiçeklenmeden önce çiçeklenmeden sonra 2 hafta ara ile hazır bakırlı ilaçlar kullanılırsa (Marsonina  juglandis) bakteriyel (vonthomunas campetris) hastalıkların tamamen kontrol altına alınmasıyla berabar bakırlı ilaçlara çok duyarlı olan ceviz yapraklarındaki fitotoksit etkide önlenmiş olur.

1.3--Kullanılacak İlaçlar Ve Dozları; Etkili Madde Adı Ve Oranı: Manep %80--Formülasyonu: Wp

Dozu-Maneb % 80 WP 100 lt suya 300gr--Birteneke suya 60gr--İlaçlamalar, yüksek basınçlı pülverizatörler ile ağacın her tarafı ıslanacak şekilde yapılmalıdır. Yağışlardan sonra ilaçlama tekrarlanmalıdır

1.4--Bordo Bulamacı:

1--Bordo bulamacı; yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında, karaleke ve ateş yanıklığı hastalığına, sert çekirdekli meyve ağaçlarında bakteriyel kansere, yaprak delen ve dal yanıklığı hastalığına, eriklerde cep hastalığı, şeftalide yaprak kıvırcıklığı gibi birçok hastalığa karşı kullanılabilen bir tarım ilacıdır.

1.1--Özellikle sonbahar (yaprakların 3/4'ü yada tamamı döküldüğünde %2 dozda) ve ilkbaharda (gözler uyanmadan 1 hafta önce %1 dozda) meyve ağaçlarına bordo bulamacı uygulandığında ertesi yıl çıkabilecek potansiyel olarak bulunan pek çok hastalığa karşı etkili ve ekonomik bir mücadele ilacı olmaktadır. Sonbahar ve ilkbaharda bordo bulamacı kullanmadan bazı bakteriyel hastalıklarda mücadele tam başarıya ulaşmak mümkün değildir.

1.4.1--Bordo Bulamacı Hazırlarken ve Kullanırken Nelere Dikkat Edilecek Hususlar:

1--Yapraklı dönemde bordo bulamacı yapılmamalıdır.

2--Bordo Bulamacı hazırlanırken daima kireçli suyun üzerine göztaşı eritilmiş su ilave edilir. Yoksa ilacın yapısı bozulur ve karışım olmaz.

3--Hazırlanan karışım kullanılmadan önce bir tülbent yardımıyla süzülerek ilaçlama aletini tıkaması engellenmelidir.

4--Sönmemiş kireç kullanıyorsak eritildikten sonra muhakkak süzülmelidir. Eğer erimeyen taş, toprak kalmışsa kalan miktar kadar kireç tartılıp tekrar eritilmelidir.

5--Bordo Bulamacı hiçbir ilaçla karıştırılıp atılmaz.

6--Bordo Bulamacı atıldıktan sonra ilaçlama aleti mutlaka temizlenmelidir.

1.4.2--Hazırladığımız Bordo Bulamacının Olup Olmadığını Nasıl Anlaşılması:

1--Bordo Bulamacı kullanıma hazır halde ilaç bayilerinde bulunabileceği gibi bakır sülfat(göztaşı) ve kireç ile hazırlanıp kullanılması da mümkündür. Yapılan Bordo Bulamacının olup olmadığını kontrol etmek için bir passız çivi bulamaca batırılır, 5 dakika bekletilir.

2--Çiviye bakılır, çivinin renginde bir değişiklik yoksa Bordo Bulamacı olmuş, kullanıma hazır demektir. Şayet çivide hafif kızarma olursa karışım olmamıştır, bir miktar daha kireç ilave edilmelidir.

1.4.3--Cevizde Bordo Bulamacı Kullanımı       

1--Bordo bulamacı; göztaşı (bakır sülfat) ve kirecin belli oranlarda su ile karıştırılarak hazırlanan ve uzun yıllardır meyve ağaçlarının çeşitli hastalıklardan korunması amacıyla  kullanılan etkili bir tarım ilacıdır.

2--Ceviz yetiştiriciliğinde özellikle mantari ve bakteriyel infeksiyonların oluşturduğu yaprak lekelerine, antraknoz, bakteriyel yanıklık ve kanserlere karşı mücadelede olumlu sonuçlar alınmaktadır. Bordo bulamacı, birçok hastalığa karşı sigorta ilaçlaması olarak yapılır.

3--Ceviz'de Bordo Bulamacı Ne Zaman Kullanılır; Sonbahar'da ceviz ağaçlarının %75'i yapraklarını döktükten sonra %3 lük olarak hazırlanmış bordo bulamacı ağaçlara püskürtülmek suretiyle uygulanır.

4--İlkbaharda ise gözler uyanmadan yani bir çok bölgemize göre Şubat veya Mart (iç Anadolu'nun yüksek kesimleri) ayı içerisinde hazırladığımız %1'lik bordo bulamacını ağaçlara püskürterek uygularız.

5--Bordo Bulamacının Hazırlanması (%1'lik);cevizde-bordo-bulamacı-göztaşı-uygulaması

1. Aşama;  100 Lt’ lik boş kabınıza 1 Kg sönmüş veya 0,5 KG (yarım kilo) sönmemiş kireç koyunuz. Üzerine yavaş yavaş  su koyarak kirecin erimesini sağlayın ve  kabınızın yarısına kadar yani 50 lt’likbölüme kadar kireçli su oluşturunuz.

2.Aşama; Başka bir 50 LT lik kabınıza1 Kg göztaşı koyunuz. Üzerine yavaş yavaş  su koyarak göztaşının iyice erimesini sağlayınız. 50 LT’lik kabın tamamını doldurun.

3.Aşama; 100 LT lik kabınızda bulunan 50 Lt lik kireçli suyunuza, 50 LT’lik kabınızda bulunan Göztaşı eriyini yavaş yavaş dökünüz. Böylelikle 100 LT’lik Bordo bulamacı elde etmiş olursunuz.

4.Aşama; 100 LT lik kabınızda, 50 Lt kireçli su ile 50 Lt lik Göztaşı eriyinin karışımından oluşan 100LT’lik Bordo bulamacı elde edilmiş olacaktır.

Bordo Bulamacını uygulamadan önce mutlaka kontrol etmeliyiz;

6--Usulüne göre hazırlanmış  bordo bulamacının mavi renkte, nötr veya alkali olması arzu edilir. Tek başına göztaşı eriyiği yakıcıdır. Konulan kirecin yeterli gelip gelmediğini kontrol etmek için 3-5 cm boyunda, passız,  parlak bir çivi hazırlanan bordo bulamacına batırılarak 4-5 dakika bekletilir ve sonra çıkarılır. Çivi üzerinde esmer, kırmızı bir leke meydana geldiyse biraz daha kireçli su ilavesi gereklidir. Şayet çivi olduğu gibi lekesiz çıkar ise ilaç iyi hazırlanmış ve kullanıma hazır demektir.

6.1--Diğer Oranlarda Bordo Bulamacı Hazırlanışı;

 %2 ve %3'lük 100 litre bordo bulamacı hazırlamak için gerekli madde ve malzemeler aşağıda verildiği şekildedir.

%  2’lik Bordo Bulamacı İçin       2,000 G. Göztaşı ve 1,000 G. Sönmemiş Kireç

%  3’lük Bordo Bulamacı İçin      3,000 G. Göztaşı ve 1,500 G. Sönmemiş Kireç

 Ancak sönmemiş kireç yerine sönmüş kireç kullanılmak istenirse yukarıda verilen kireç miktarı iki katına çıkartılmalıdır.

7--Dikkat Edilecek Hususlar;

1--Kireç hiç bir zaman Göztaşı üzerine dökülmez. Dökülür ise ilacın yapısı bozulur.

2--Bordo bulamacı taze olarak hemen kullanılmalıdır. Eğer bekletilecekse 100 litreye 200 gr şeker yada 200 gr pekmez, bu da bulunamazsa yağı alınmış 1 lt süt katılır. Böylece 10-15 gün kadar bozulmadan saklanabilir.

3--Bordo bulamacı hazırlanırken demir ve saç gibi metal kaplar kullanılmamalıdır.

4--Bordo bulamacı hiçbir ilaçla karıştırılıp atılmaz.

5--İlaçlama tankına sönmüş kireç eriyiği ve göztaşı eriyiği boşaltılırken süzgeçten geçirilmesi gerekir. Sönmemiş kireç kullanılıyor ise eritildikten sonra mutlaka süzülmelidir.

5.1--Eğer eriyik içerisinde erimeyen taş, toprak, vb. kalmışsa kalan miktar kadar kireç tartılıp tekrar eritilmelidir. Ayrıca süzgeç kullanılmaz ise bazı artık parçacıklar ilaçlama aletinin memesinin de tıkanmasına neden olmaktadır.

6--Ağacın üst dallarından başlayarak alta doğru, aşırıya kaçmadan, boş ve kuru dal kalmadan yıkama şeklinde tüm gövde ilaçlaması yapılmalıdır. Bordo bulamacı atıldıktan sonra ilaçlama aleti temizlenmelidir.

7--Yağmurlu, donlu ve rüzgârlı günlerde ilaçlama yapılmamalıdır. İlaçlama yapıldıktan sonra 10 saate kadar yağmur yağarsa ilaçlama tekrarlanmalıdır.

8--Etmeni bakteri ve fungus olan hastalıklarda etmen ağaç gövdesine kolaylıkla girebilecektir. Bu nedenle daha çok yara yerleri, çiçek gözleri ve yaprak gözleri ilaçlanarak hastalığın ağaca girişi engellenir. Bazı hastalıkların bulaştıktan sonra tedavisi değildir.

2—Ceviz-Elma İç Kurdu (Cydla Pomonella)

1-- Ergini bir kelebek olup, kelebekler gri renkli ve ortalama 10 mm uzunluğundadır. Kelebeklerin her iki kanat ucunda yer alan üçgen şeklindeki koyu leke karakteristiktir.

2--Tırtılları yumurtadan ilk çıktığında 1 mm boyunda, gelişmesini tamamlayan olgun larvalar 15-20 mm boyunda ve beyazımsı pembe renklidir. Elma içkurdu kışı ağaç gövdelerinde çatlamış kabuklar arasında olgun larva döneminde geçirir. İlkbaharda ergin çıkışları çevre koşullarına bağlı olarak nisan sonu mayıs başında görülür ve yaklaşık bir aylık bir periyoda yayılır.

3--Yumurtalar yapraklara ve meyvelere iki gün 15 teker teker bırakılır. Yumurtadan çıkan tırtıllar 4- 8 saat içerisinde meyvelere giriş yapar ve meyve içerisinde beslenir. Larva süresi 30- 40 gün sürer ve Ceviz Yetiştiriciliği 15 zararlı yılda 2-3 döl verir.

7—Elma-Ceviz içkurdu cevizin en önemli zararlılarından birisidir. Zararı doğrudan meyvededir ve meyve içerisine giren tırtıllar ceviz içlerini tahrip ederek kalitenin ve erken dökümler sebebiyle verimin düşmesine neden olurlar.

7--Mücadelesi:

1--Elma içkurdu mücadelesinde kültürel önlem olarak yere dökülen kurtlu meyveler toplanıp derince toprağa gömülmeli, ceviz ağaçlarının kalın dal ve gövdelerine haziran ayı başında oluklu mukavvadan tuzak bantlar sarılarak bunlara gelen larvalar yapılacak kontrollerde imha edilmelidir.

2--Yeni oluşturulacak bahçelerde dayanıklı çeşitler tercih edilmelidir. Zararı doğrudan meyvede olması nedeniyle mücadele eşiği düşük olan zararlının etkili doğal düşmanları bulunmakla birlikte, genelde ilaçlı mücadele gerekmektedir.

3--İlaçlı mücadelesinde ise ilaçlama zamanının tespiti önemlidir. Yumurtadan çıkan larvaların meyveye girmeden ilaçla buluşturulması gerekmektedir. Mücadele zamanının belirlenmesinde zararlının ilk ergin çıkışları izlenmekte, bu amaçla eşeysel çekici tuzaklar ve etkili sıcaklık toplamlarından yararlanılmaktadır.

4-- Tahmin uyarı yöntemi adı verilen bu yöntemin uygulanamaması durumunda ceviz ağaçlarının fenolojisinden yararlanılmalı ve ceviz meyveleri fındık büyüklüğüne (1.0-1.5 cm çapında) ulaştığında ilaç uygulanmasına başlanmalı ve kullanılan ilacın etki süresine bağlı olarak ikişer hafta arayla üç ilaçlama yapılmalıdır.

5--Cevizde en önemli zararlılardan biri ceviz iç kurdu(cydla pomonella) dır.Bu zararlı ülkemizde genellikle 2-3 döl verir.Larvaları meyvede  zarar yapar.Yumurtadan çıkan larvalar meyveyi delerek içeri girer,galeri açarak beslenir.Sonuçta meyveler dökülür.Mücadelesi yapılmazsa önemli zararlar verir.

5.1--Mücadele için Azimphas methyl  230g/L,EC 200 ml /100 lt suya,Canbaryl (%50 WP) 200 ml 100 lt.suya veya  Phosulone (%30 EC ) 200 ml/100 lt suya karıştırılarak uygulanır. Kimyasal mücadelenin haziran ayı içerisinde ceviz meyveleri can eriği büyüklüğüne gelince yapılması gerekir.  Not: ilaç aldığınız   yetkili firmanın mühendisinden uygulama konusunda bilgi alınız.

3--Ceviz Yaprak Göl Akarı: (Erlophyes  Tiristrı Altes)

1--yaprak dokusu içinde yaşar ve bulunduğu yerde yaprağın her iki tarafında kabaran gal oluşur.önce açık yeşilim tırak olan gal rengi giderek kızarır,kahverengileşir  ve siyaha dönüşür.Yoğun bulaşmalarda meyvenin şekli bozulur ve olgunlaşmadan dökülür.

4--Mantar hastalığı:

1--Görüldüğü yerler,orman bölgelerinde ve sıcaklık farkının fazla olduğu yerlerdir.

2--Uzun süre toprak ve ağaç bakımı yapılmamış bahçelerde 8-10 yaşındaki ağaçlarda etkin bir şekilde görülür.

3--Mücadele yöntemi: öncelikle toprak sürülerek yabani ot temizliği yapılır.ağaçlar her yıl aksatmadan bordo bulamacıyla 2-3 defa yıkanır.hastalıklı dallar temizlenir.mümkünse sıkı bir budama yapılarak genç sürgünlerin çıkması sağlanır.

5-- Armillaria Kök Çürüklüğü:

5.1-- Meşe kök çürüklüğü veya mantar kök çürüklüğü olarak da bilinir. Armillaria mellea isimli toprak kökenli bir fungus tarafından oluşturulur.

5.2--Fungus ceviz ağaçlarının köklerini, kök boğazını ve gövdenin alt kısımlarında infeksiyon yapar. İlk simptomlar küçük klorotik yapraklar, genç yaprak dökümleri ve sürgün uçlarında geriye ölümlerdir.

5.3--Fungusun infeksiyon yaptığı kök sistemi ya da kök boğazı yönünde simptomlar görülür. Sonuç olarak fungus, ağacın tüm kök sitemini tahrip eder veya alt gövde çevresini bir kuşak gibi sararak ağaç ölümlerine neden olur.

5.4--Ceviz Yetiştiriciliği 13 Mücadelesi:

1--Armillaria ile infekteli topraklarda ceviz bahçeleri kurmadan önce koruyucu önlemler alınmalı, fungus infeksiyonuna dayanıklı anaçlar kullanılmalıdır.

2--Dikimden önce pahalı ve zor bir uygulama olmasına karşın methyl bromide ile toprak fumigasyonu yapılması ağaç ölümlerini büyük ölçüde azaltacaktır.

3--Hastalıklı ağaçlar sökülüp, bütün bitki artıklarıyla birlikte araziden uzaklaştırılmalıdır. Hastalıklı ağaçlara yakın olan ve simptom göstermeyen ağaçların da infeksiyon taşıma ihtimali göz ardı edilmemelidir.

6-- Kök Boğazı Tümörü :

1--Bakteri (Agrobacterium tumefaciens) hastalığıdır. Patojen bitki dokusuna yaralar vasıtasıyla girer ve kök boğazı çevresinde tümör oluşturur.

2--Zaman içerisinde köklerde de tümör oluşumları gözlenir. Tümörlerin merkez kısımları ölür ve odun dokusunun çürümesine yol açan funguslar ve diğer patojenlerin bu noktada oluşan boşluklara yerleşmesine neden olur.

3--Bulaşık genç ağaçların boyları kısa kalır, yaşlı ağaçlarda odun çürümeleri gözlenir.

4--Mücadelesi:

1--Kök boğazı tümörüyle en iyi mücadele yöntemi fidanların sağlıklı damızlıkların bulunduğu fidanlıklardan temin edilmesi, taşınmaları, araziye dikilmesi ve bütün yetiştiricilik ömürleri boyunca yaralanmalardan kaçınılmasıdır.

2--Patojenle biyolojik mücadele mümkündür. Dikimden önce, fidanların Agrobacterium radiobacter'in K84 ırkıyla hazırlanmış süspansiyonlarına daldırılmasıyla başarılı sonuçlar alınmıştır.

7-- Ceviz Yanıklığı:

1--Bakteri (Xanthomonas campestris) hastalığıdır.

2--Patojen sadece Juglans cinsine ait bitki türlerinde infeksiyon yapar.

3--Kışı uyur gözlerde geçirir, yağmur suları ve yağmurlama sulamayla yayılıp, infeksiyon yaparlar.

4--Ağaçlar bütün büyüme mevsimi boyunca bakteri infeksiyonuna duyarlıdır.

5--Genç sürgünler aktif olarak yeşil renkli ve sulu yapıda oldukları dönem boyunca etmen tarafından infekte edilebilir.

6--Bakteri yaprağın bütün dokularına saldırır.

7--Parankimada birkaç milimetrelik kahverengi-siyah lekeler oluşturur. Sayısız lekeler ve çizgi şeklindeki oluşumlar yaprak yüzeyini kaplayarak yaprak şekil bozukluklarına ve deformasyonlara neden olur.

8--Meyveler de oluşumlarının başında, çiçek dönemlerinde oldukça duyarlıdır. Yüzeyde küçük, siyah renkli sulu lezyonlar gözlenir.

9--Mücadelesi:

9.1--Hastalık etmeniyle mücadele, kışı uyur gözler içerisinde geçirdiği için oldukça zordur.

9.2--Cevizlerin ilk oluşum dönemlerinde bakırlı Ceviz Yetiştiriciliği 14 preparatlarla koruyucu ilaçlamalar yapılır.

9.3--Daha önce şiddetli enfeksiyonların görüldüğü ceviz bahçelerinde uygulamalar, kışın ıslak geçen günler göz önüne alınarak belli aralıklarla yapılmalıdır.

8--Ceviz Ağacı Meyvesinin ve Yaprakların Güneşten Yanmaması için Kaolin Kili Kullanımı:

1--cevizde-güneş-yanığı-kaolin-kil-uygulamasıCeviz, badem ve diğer sert kabuklu ağaçlarımızda, yazın yüksek hava sıcaklıkları sebebiyle meyveler üzerinde yanıklar oluşmaktadır.

2--Bu yanmalar meyve içinde de büzüşme ve kararmalara neden olmakta, meyvenin kalitesini bozarak pazar değerini düşürmektedir. Ayrıca ağaç üzerinde toplanan sıcaklık ağaçta stres oluşturmakta ve toplam verimliliği de düşürmektedir.

3--Sıcaklığın ağaç ve meyveler üzerinde toplanmasını önlemek maksadıyla yaz aylarının başlaması ileceviz-fidanı-meyvesi-güneş-yanığı-kaolin-kil-uygulamasıbirlikte kaolin kili uygulaması yapmanızı önermekteyiz.

4--Kaolin kili beyaz toz şeklinde bir toprak olup, suya karıştırarak ağaçlarımıza püskürtülür. Püskürtme yaptığınız ceviz meyvelerini ve yapraklarını beyaz ince bir örtü ile kaplar. Bu da gelen güneş ışıklarının geriye doğru yansıtılmasını sağlar.

5--Bu uygulama ile ceviz meyvesinin yanması engellenecektir. Ayrıca serin kalan yaprak ve meyvelerin sıcaklık ve susuzluk stresine girmeleri de engellenir.  Ağacın beslenmesi ve büyümesi daha sağlıklı olur ve ürün kalitesinde artma sağlanır.

6--Yine kaolin uygulaması ile ağaç üzerinde oluşan kaplama, sinek ve ceviz içi kurdu gibi birçok zararlıya karşı uzaklaştırıcı etki yapar. Zararlı mücadelesine doğal ve ucuz bir katkı sağlar.Kaolin kili Avrupa'da ceviz tarımında etkili bir şekilde kullanılmaktadır.

7--Kaolin Kili Nedir; Kaolin ne bir ilaç veya gübre değildir. Kaolin beyaz toz şeklinde bir topraktır.

8--Kaolin uygulamasıyla cevizler ince bir örtü ile kaplanır ve koruma altına alınır.

9--Kovucu etkisiyle zararlı haşere saldırılarına barikat oluşturur.

10--Kaolin kimyasal bir madde olmadığı için insan sağlığı açısından zararlı bir etki oluşturmaz. Doğa için de çevreci bir yapısı vardır.

11--Nasıl ve Ne Zaman Uygulanmalıdır?

11.1--Yüksek sıcaklıklarının başlamakta olduğu Haziran ayı içerisinde kullanılmaya başlanmalıdır.

11.2--Yani ilk uygulama güneş ışınlarının hasar yapıcı etkilerinin başladığı 10-30 Haziran döneminde eğer havalar serin ve yağışlı gitmesi durumunda Temmuz ayının başında tam doz olarak yapılır.

11.3--İkinci uygulama ilk uygulamadan 10 gün sonra tam doz olarak yapılır.

11.4--Yüksek sıcaklık dönemine bağlı olarak 2-3 hafta ara ile yarım doz olarak uygulamalara devam edilir.

11.5--Havaların yağışlı gitmesi durumunda yıkanmadan kaynaklı kayıpları önlemek için uygulama tekrarceviz-fidanı-ağacı-meyvesi-güneş-yanığı-kaolin-kil-uygulamasıedilmelidir.

11.5.1--Tam Doz Uygulama; 100 LT suya 5 KG Kaolin koyulup iyice karıştırılarak elde edilir.

11.6--Yarım Doz Uygulama; 100 LT suya 2,5 KG Kaolin koyulup iyice karıştırılarak elde edilir.Elde edilen karışım ağaca püskürtülmek suretiyle uygulanır. Özellikle meyve kısımlarına püskürtülmelidir. Yaprak ve meyve üzerinde damla oluşacak kadar fazla püskürtülmemelidir. Aşırı derece kalın kaplamanın daha fazla faydası olmayacaktır.

11.7--Yaprak ve meyve üzerinde uygun kaplama oluşması için ağacın yüzeyinin kuru ve hava koşullarının yağmursuz ve rüzgârsız olması uygulamadaki başarıyı arttıracaktır.

16.1—Zararlılar:

1-- Ceviz Yeşil Kabuk Sineği (Rhagoletis completa ):

1--Ceviz Yeşil Kabuk Sineği ergini sarımsı kahverengindedir. Kışı toprakta pupa olarak geçirir ve ergin uçuşları temmuz ayı başında başlar eylül ayı başlarına kadar devam eder.

2--Yumurtalarını gruplar halinde bırakırlar ve yumurtalar ortalama beş günde açılır. Yumurtadan çıkan larvalar yeşil kabuk içerisinde beslenerek kabuk dokusuna zarar verir.

3--Larva süresi çevre koşullarına bağlı olarak 3-5 hafta sürer. İleriki aşamalarda sert kabuğun görünüşünü bozdukları gibi meyve içine de zarar verebilirler. Zararlı yılda bir döl verir.

2-- Yaprakbitleri (Choromaphis juglandicola):

1--Ergin bireyler sarı renkli ve 1.5-2.0 mm boyundadır. Cevizde zararlı olan her iki yaprakbiti türünün yaşam çemberi birbirine benzer olup kanatlı ve kanatsız ergin bireylere rastlanabilir.

2--Kışı yumurta halinde geçirirler ve ilkbaharda yumurtalardan çıkan bireylerin tamamı dişi bireylerden oluşur ve yaz boyunca döllemsiz olarak canlı yavru doğurmak suretiyle çoğalırlar.

3--Günlük ışıklanma süresi, sıcaklık, besin durumu gibi faktörlere Ceviz Yetiştiriciliği bağlı olarak sonbaharda yumurta bırakacak bireyler oluşur ve kış yumurtaları bırakılır.

4--Çevre koşullarına bağlı olarak bir yılda çok sayıda döl verirler. Yapraklarda bitki özsuyu ile beslenen yaprakbitleri ağaç gelişmesini yavaşlatarak kalite ve verimi olumsuz etkiler.

5--Yaprak biti yoğunluğunun ilkbaharda yükselmesi durumunda meyve iriliğinde bir düşüş görülürken, yaz aylarında yüksek yaprakbiti yoğunluğu meyve içlerinin buruşmasına neden olmaktadır.

6--Aynı zamanda salgıladıkları tatlımsı madde nedeniyle fumajin oluşumuna neden olurlar.

7--Mücadelesi: Yaprakbitinin çok sayıda doğal düşmanı bulunmakta ve bunlar zararlıyı genelde baskı altına alabilmektedir. Zararlıya karşı ilaçlı mücadeleye karar verirken yararlı türlerin yoğunluğu dikkate alınmalıdır.

3-- Avrupa Kırmızı Örümceği (Panonychus ulmi):

1-- Avrupa kırmızı örümceğinin ergin dişi bireyleri koyu kırmızı renkli, ortalama 0.8 mm boyunda, yumurtaları kiremit kırmızısı renkte, soğan biçiminde ve üzerinde bir sapçık bulunur.

2--Kışı yumurta döneminde ağaçların dal ve dalcıklarında geçirir. İlkbaharda yumurtadan çıkan larvalar taze sürgünlere geçerek yaprakların bitki özsuyunu emmek suretiyle beslenmeye başlar.

3--Ergin hale geldikten sonra yumurtalarını yaprakların alt yüzeylerine bırakırlar. Beslenme yerlerinde ağ oluşturmazlar. Bir yıldaki döl sayısı 8- 9’u bulur.

4--Mücadelesi:

4.1--Avrupa kırmızı örümceğine karşı ilaçlı mücadeleye karar vermeden önce doğal düşmanlarının yoğunluğu dikkate alınmalıdır.

8.2--İlaçlı mücadelesinde ise yoğunluğu yaprakçık başına 3- 5 bireyi geçtiğinde uygun bir akarisit ile uygulama yapılmalıdır.

4-- İki Noktalı Kırmızı Örümcek (Tetranychus urticae) :

1--İki noktalı kırmızı örümcek erginlerinde renk yeşilimsi veya kahverengimsi yeşildir. Yumurtaları açık sarı renkte, şeffaf ve yuvarlaktır.

2--Kışı ergin dişi dönemde ağaçların gövdelerinde ağaç kabuklarının altında, yere dökülmüş yaprak kalıntıları arasında geçirir ve ilkbaharda mart ayından itibaren kışlak yerlerinden çıkarlar.

3--Yaprakların alt yüzeyinde bitki özsuyunu emmek suretiyle beslenir ve ağacın zayıflamasına neden olur.

4--Beslenme yerinde yoğun bir şekilde ağ örer. Çevre koşullarına bağlı olarak yılda 10- 15 döl verebilir.

5--Mücadelesi:

5.1--Diğer zararlılara karşı gereksiz ilaç uygulamalarından kaçınılmalıdır. Yoğunluğu yaprakçık başına 3-5 bireyi geçtiğinde uygun bir akarisit ile uygulama gerekebilir. Ceviz Yetiştiriciliği

4-- Kabuklubit ve Koşniller:

1-- Cevizlerde zararlı olan kabuklubit ve koşnil türleri, San jose kabuklubiti (Quadraspidiotus perniciosus) ve Kahverengi koşnil (Parthenolecanium corni)’dir. ,

2--San jose kabuklubitinin ergin dişilerinin kabukları esmer renkli ve 1.7- 2.0 mm çapındadır. Zararlının bulunduğu dalın kabuğundan boyuna bir kesit alındığında kan kırmızısı emgi lekeleri ortaya çıkar.

3--Kışı birinci dönem larva halinde geçirir ve yılda üç döl verir. Ağaçların gövde, dal, yaprakçık, sürgün, tomurcuk ve meyvelerinde bitki özsuyunu emmek suretiyle zararlı olur.

4--Emgi esnasında toksik madde salgılar ve ağacın zayıflamasına neden olur.

5--Mücadelesinde, budama esnasında zararlı ile bulaşık olan dallar kesilerek bahçeden uzaklaştırılmalı, bahçe kurulurken temiz fidan kullanılmalıdır.

5.1--Zararlıya karşı gerekmesi durumunda kış mücadelesi yapılabileceği gibi, erken ilkbaharda ve yaz aylarında da larva döneminde ilaçlamalar yapılabilir.

5.2--Kahverengi koşnil ergin dişilerinin kabuk çapı 3.5 mm kadardır ve kahve renklidir. Kışı ağaçların genç dal ve sürgünlerinde ikinci dönem larva halinde geçirir.

5.3--Yılda bir döl veren zararlı yaprakçık, dal ve sürgünlerde bitki özsuyunu emmek suretiyle zararlı olur. Aynı zamanda salgıladığı tatlımsı madde nedeniyle fumajin oluşumuna neden olur.

5.4--Gerek bitki özsuyunu emmesi gerekse fumajin oluşturması nedeniyle ağaçların sürgün ve dalları gelişemez, yapraklar dökülür ve ağacı zayıflatarak verimi olumsuz yönde etkiler.

6--Mücadelesinde koşnil ile bulaşık dallar budama esnasında bahçeden uzaklaştırılmalıdır. Yoğun olarak bulunan bahçelerde yumurtalarının yarıdan fazlasının açıldığı dönemde larvalarına karşı ilaç uygulaması yapılmalıdır.

17-- Cevizlerde Görülen Besin Elementi Noksanlıkları

1--Noksanlık Yapraktaki Görünüş Açıklama Çinko Yapraklarda küçülme, leke ve kenarlarında dalgalı görünüm.

2--Noksanlık Yapraktaki Görünüş Açıklama Demir Yaprak damarları koyu yeşil olmasına karşın yaprak ayası sararmış (kloroz) durumdadır.

3—Mangan: Yapraklarda damarlar arasında başlayan orta damardan kenara doğru ilerleyen sararma şeklinde görülür.

4—Potasyum: Yaprak kenarlarında soluk ve gri renk. Yapraklar yukarıya doğru kıvrılmaktadır.

5—Bakır:Sürgün uçlarında ölüm, yapraklarda kavrulma ve döküm.

6—Magnezyum: Orta damar boyunca (V) şeklinde yaprak kenarlarında belirgin sararma ileriki aşamalarda kahverengine dönüşen kavrulma

17--Bazı Önemli Ceviz Çeşitleri-Özelliği-Tozlayıcısı:

1-- Yalova 1 Akdeniz ve Ege dışındaki tüm bölgelere önerilir. Taze ve kuru olarak tüketilir. Eylül sonunda hasat edilir.

1.1--Yalova 2 Yalova 4 Yalova 2 Taze tüketime elverişlidir. Kayda değer hastalık, zararlı, soğuk ve güneş yanıklığı zarar.

2--Yalova 1 Yalova 3 Kuru olarak değerlendirmeye uygundur. Eylül sonunda hasat edilir. Hastalık ve zararlılara mukavimdir.

3--Yalova 4 Yalova 4 Erkek ve dişi çiçekler birbirine yakın olgunlaşır. Kuru iç olarak tüketime elverişlidir. Eylül sonunda hasat edilir.

4--Yalova1 Yalova 3 Şebin Tomurcuklar geç patlar iç kuru ceviz olarak tüketilmeye elverişlidir. Bilecik Bilecik Tomurcuklar geç uyanır. Lezzetlidir. İç kuru ceviz olarak tüketilir. Eylül sonlarında hasat edilir. 1974/4 İç ceviz olarak tüketilir.

5--Yalova 4 1974/7 Taze tüketim için elverişlidir. Meyve çok iridir.

6--Franguetta İlkbaharda geç uyanır. Kış soğuklarına dayanıksızdır.

7--Hartley Oldukça geç uyanır. Kabuklu olarak satılır. İç kuru ceviz olarak tüketime elverişli, Eylül ortalarında hasat edilir.

8--Payne İlkbaharda erken uyanır. Çok verimlidir. Hastalık ve zararlılara hassastır. İç kuru ceviz olarak tüketilir. Eylül sonunda hasat edilir.

9--Ashley Payne’ye benzer verim ve kalitede üstündür. Yan tomurcuklar %80 verimlidir.

10--Midland Meyve şekli oval, üniform değil, kabuk rengi açık esmer, pürüzlülük orta, kabukta yapışma çok iyi iç kuru ceviz olarak tüketime uygundur. Eylül’ün ikinci yarısında hasat edilir.

17.1-- Aşılı Ceviz Fidanı Çeşitleri (Yerli-Yabancı Tür)

1--Yerli ceviz çeşitleri dediğimiz Yalova, Şebin, Bilecik, Kaman türleri ülkemizdeki üniversite ve tarımsal geliştirme kurumlarında yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkarılmıştır. Bu ceviz çeşitlerinin son 20 yıldır ismine uygun olarak değişik bölgelere dikimi yapılmaktadır.

2--Son 10 yıldır dikimi yapılan Chandler ceviz, Pedro ceviz, Fernor ceviz ve tozlayıcı çeşit olan Franquette ve Fernette ceviz çeşitleri kendini ispatlamış, yatırmcı ve çiftçilerimizce tercih sebebi olmuşlardır

3—Şebin Ceviz; Kıyı bölgeleri hariç tüm bölgelerde dikilebilir. Sık dallı olup yayvan bir gelişme gösterir. 10’ar metre aralıklarla dikilmelidir.  Tozlayıcısı  Bilecik cevizidir.

3--Bilecik Ceviz; Kıyı bölgeleri hariç tüm bölgelerde dikilebilir. İlkbahar geç donlarından etkilenmez. 10’ar metre aralıklarla dikilir. Tozlayıcıları  Şebin ve Yalova-3 cevizleridir.

4--Yalova Ceviz; Kıyı bölgeleri ile karasal bölgelerde dikilebilen çeşitleri mevcuttur. Dik ve yayvan dallı bir çeşittir. 10’ar metre aralıklarla dikilir. Yalova 1, 3 ve 4 çeşitleri mevcuttur.

5--Kaman-1 Cevizi; Kıyı bölgeler hariç tüm bölgelere dikilebilir. İlkbahar geç donlarından etkilenmez. Dik ve yayvan büyür. 10’ar metre aralıklarla dikilir. Tozlayıcıları Bilecik ve Şebin cevizleridir.

6--Chandler (Çetnır) Ceviz;  Üstün verimli Amerikan çeşididir. 1000-1100 metre rakıma (denizden yükseklik) kadar dikilebilir. Sık dikime uygundur. İlkbahar donlarından etkilenmez. Genç yaşlarında ciddi verim alınabilen bir çeşittir. Tozlayıcısı  Franquette’dir

7--Fernor Ceviz; Fransız orjinlidir. 1700-1800 metre rakıma kadar dikilebilir. İlkbahar ve Sonbahar erken donlarından etkilenmez. Sık dikime uygundur. Soğuk iklim cevizi de denilmektedir. Tozlayıcısı Franquette ve Fernettedir

8-- Pedro Ceviz;  Fransız orjinlidir.  Soğuklanma süresi kısadır. Rakımı düşük ve ılıman iklimli bölgelerden 1000 metre rakıma kadar olan bölgelere dikilebilir. Sık dikime uygundur.  Sert budamayı sever. Kendi kendini tozlayabilir.

9-- Franquette Ceviz; Fransız orjinlidir. Genellikle Chandler, Fernor vePedro ceviz çeşitleri için tozlayıcı fidan olarak dikilir.  Dikilecek (20) adet ana türe  (1) adet olarak dikilmelidir.  Dikine ve kuvvetli gelişen bir ceviz ağacıdır.

18--Zirai İlaçlama       

1--Bir zirai mücadele ilacını uygulamaya karar verince mutlaka ilk önce ilacın üzerindeki etiketi dikkatlice okumak gerekir.İlacın etiketinde tavsiye edildiği zararlı, kullanım dozu, son ilaçlama ile hasat arasındaki süre, kullanım sırasında dikkat edilmesi gereken bilgiler ile ilacın zehirliliği hakkında bilgiler bulunur.

2--Zirai mücadele ilacının, tavsiye edildiği zararlıya karşı doğru zamanda, doğru ürüne ve doğru miktarda kullanılması, hem insanların hem de diğer canlıların ve çevrenin zarar görmesini önemli ölçüde azaltır.

3--Ayrıca zirai mücadele ilacının etiketinde yer alan son ilaçlama ile hasat arasındaki süreye mutlaka uyulması gerekir. Bu aralığa uyulmaması durumunda, üründe ilaç kalıntısı problemi ortaya çıkar.

4--Tavsiye edilen dozun üzerinde ilaçlama yapılması da son derece sakıncalıdır.Bu durum, kalıntı, bitkinin zarar görmesi, çevrenin zehirli bir maddeyle kirlenmesi yanında zararlı, hastalık veya yabancı otların ilaçlara dayanıklılık kazanmasına da neden olur.

5--İlacı hazırlarken ve ilaçlama yaparken zehirlenmeyi engellemek için uygulayıcının mutlaka koruyucu ekipman kullanması gerekir.Kullanılan zirai mücadele ilacına göre değişmekle beraber, eldiven, maske, koruyucu gözlük, şapka, çizme, koruyucu giysi bu ekipmanlar içerisinde sayılabilir.

6--Uygulayıcının ilaçlama sırasında giyeceği uzun kollu bir kıyafet bile zirai mücadele ilacının doğrudan cildine temasını önleyeceği için koruyucu bir giysidir.

7--Her bir ilaçlamadan sonra ayakkabı dahil olmak üzere giyilen kıyafetlerin diğer giysilerden ayrı olarak yıkanarak temizlenmesi de önemlidir.

7.1--Böylece bir sonraki ilaçlama sırasında temiz giysi giyilerek zirai mücadele ilacı ile cildin teması engellenmiş olur.Zehirlenmelerin pek çoğu ilaçlama yapan kişilerin ellerini yıkamadan bir şey yemeleri, içmeleri veya sigara kullanmalarından meydana gelmektedir.

8--Bu nedenle, ilaçlamaya her ara verildiğinde ellerin ve vücudun ilaç değen kısımlarının bol suyla yıkanması ve ilaçlama bittiğinde de duş alınması zehirlenmeyi azaltmak açısından çok önemlidir.

Kaynaklar                                                                                                                                    

1--http://www.gencziraat.com/Bahce-Bitkileri/Ceviz-Yetistiriciligi-6.html                            

2--http://www.tarimsal.com/ceviz.htm                         

3--http://www.tarim.gov.tr/uretim/Bitkisel_Ur   

4--http://www.cevizce.com/ 

5--https://www.youtube.com/ceviz yetiştiriciliği      

6--samsun.tarim.gov.tr/Belgeler/Yayinlar/.../ceviz_yetis