Kuraklığa Karşı Barajlara Kimyasal Örtü:

1--İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uzay ve Uçak Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Kasım Koçak, su kaynaklarının tükenmesini önleyebilmek için, suyun kalitesini ve içeriğini bozmayacak 'kimsayal örtü' önerdi.

2--Koçak'a göre bu örtü, buharlaşmayı % 20-40 azaltır.

2.1--Buharlaşma, su alanına 'hegzadekanol' ve 'oktadekanol' adlı kimyasalların toz ya da solüsyon şeklinde bırakılmasıyla önleniyor.

2.2--Koçak, yöntemin ABD, Avusturya, Japonya ve Hindistan'da uygulandığını belirtti.

2.3--Doç. Dr. Koçak'ın söz ettiği yöntem için suyun üzerine kilometrekareye 50-70 kilogram arasında hegsadekanol ve oktadekanol bırakılıyor.

2.4--Kimsayasallar, su yüzeyinde 'milimetrenin 2 milyonda bir' kalınlığında ince bir film tabakası oluşturuyor.

3--Koçak'a göre, kilogramı 13-15 dolara mal olan, uygulaması 800 dolara denk düşen yöntem maliyeti uygun.

4--Koçak, yüzde 10-15 oksijen geçirgenliğine sahip tabakanın 'asitik alkol' içerdiğini, suyun içeriğinde ve kalitesinde değişikliğe neden olmadığını, zaten arıtılma aşamasında elendiğini söyledi.

5--Koçak'ın, sistemin Türkiye'de hiç uygulanmadığı yönündeki saptamasına Devlet Su İşleri (DSİ) de katılıyor. DSİ'nin basın danışmanı Cemal Nogay, DSİ'de bugüne kadar barajlardaki buharlaşma oranının nasıl azaltılabileceğine ilişkin araştırma yapılmadığını söyledi.

5.1--Nogay'ın verdiği bilgiye göre Türkiye'de yıllık yağış miktarı 500 milyon-1 milyar metreküp arasında değişiyor. Su kaynaklarında yaşanan buharlaşmaysa 274 milyon metreküpe kadar çıkıyor.

6--İSKİ'den yapılan açıklamaya göreyse kimyasallarla buharlaşmanın önlenmesi yönteminin İstanbul'da olduğu gibi, büyük çaplı su kaynakları üzerinde uygulanması zor. Çünkü su yüzeyine serilen kiyasal örtünün, çürümemesi için üç günde bir yenilenmesi gerekiyor, bu İSKİ'ye göre maaliyetleri artırıyor.

6.1--Ayrıca suyun oksijenle temas etmemesi olasılığı da var. Rüzgâr esmesi halinde tabakanın yırtılması ihtimaller arasında yer alıyor. İSKİ, 'Küçük alanlarda başarılı olabilir' diye düşündüğü yöntemden se yeni su kaynakları yaratmayı yeğliyor.

6.2--Kuraklıktan mustarip Ankara'da ise günde 700 bin metreküp su tüketiliyor. Yazları günde 200 bin metreküp su da buharlaşmayla kayboluyor.

7--Bu anlamda Suya doymayacağı açık olan , Ankara ve İstanbul gibi illerde , dışarıdan su getirilme çalışmalar yerine sürdürülebilir su yönetimleri ve kullanımda-korumda uygulanacak tedbirler ile kaynakların korunmasının gerektiği açıktır.Bu çalışma,bu anlamda herhalde oldukça önemlidir.

8—Yorum:

1--Kullanılan kimyasallar alkol esaslı kabul edilse bile sarhoşluk oluşturulacak bir ruh hali meydana getirmesi olasılığı herhalde azdır.Bu anlamda islam dini açısında herhalde kullanılabilir.

2--Örtünün yırtılması düşük olasılık olabilir.

3--Maliyet uygulanabilir düzeyde kabul edilmekte.

4--Kısaca yeni su kaynakları bulma yanında kimyasal örtü kullanılması oldukça önemli.

5--barajlara belediye-halk ortaklıklı yüzer güneş enerji santrali kurulması

6--atık suyun birkaç kez çevrim içine kullanılabilmesi için sanayi firmalarına teşvik verilmesi

7--atık suyun arıtma sonrası kentin ihtiyacını karşılayan tarım alanlarında sulama amaçlı kullanılabilmesi

8--yağmur sularının deniz yerine barajlara aktarılması sisteminin kurulması

sürdürülebilir su kullanımı için önemli.