Kum Havuzları Sağlıklı mı
1--Kumda oynamanın yararlan çok olmasına rağmen, yürümeye
başlayan çocukları kum havuzuna koymak, potansiyel sağlık ve güvenlik
risklerine yol açabilir.
2--Kum havuzu veya sandığı
tozlu ve kirlidir. Ne yazık ki, “çocuklar oynadıkça, kum havaya uçar ve
solunur”. Kum havuzu içinde gizlenen bu küçük silis parçacıkları çocukların
akciğerlerine girdiğinde ciddi hastalığa neden olabilir. Alerjilere yol
açabilir.
2.1--Çapı 0,1 pm daha küçük
olan tozlar alveol içinde de havada asılı olarak kalırlar ve solunumla geri
atılır.
2.2--Büyüklüğü 0,1-5 pm çaplı
silis kristalleri vücutta lizozom içerisindeki enzimleri üstüne bağlayarak,
onları dönüşsüz olarak inaktif duruma getirir.
2.3--Böylece, doğal olarak,
ortaya çıkan hücre hasarları ya da dışarıdan alınan zararlı moleküller,
zamanında ortadan kaldırılamaz ve bir zaman sonra hücrenin içi çöplüğe döner.
2.3.1--Mikrobiyal saldırılara
açık hale gelir. Kötü huylu tümörlere dönüşebilecek hücreler ortadan kaldırılamaz.
3--Silis tozlarının yol
açtığı hastalık türüne silikozis denmektedir. Silikozis, kristal formundaki siliis
tozunun (kristallerinin) solumasıyla oluşan bir pnömokonyoz türüdür.
3.1--Akciğerde toza karşı
sürekli bir reaksiyon oluşur.Silikozisten başka, nefes darlığı, hava yolu
hastalıklarına ve akciğer tüberküloza yol açabilir.
3.2--Bu bileşiklere maruz
kalmak aynı zamanda kronik böbrek hastalığının gelişimi, otoimmün bozuklukların
gelişimi ve ayrıca başka kötü sağlık sonuçlarına da neden olabilir.
3.3--Asbest ise akciğer zarı
kanserine (Mezotelyoma) neden olabilir.
4--Çocuk oyun kumlarında
örneğin ABD Kaliforniya’da ürün güvenliği yönetmeliğine göre kum torbaları
üzerinde Prop 65 kanser uyarısı, etiketlerinde ‘’toksik olmayan ve MSDS- asbestsiz,
kurşunsuz, kristalli silika tozu yoktur” ibaresi yer almaktadır.
5--Tüm kum havuzlarında
kullanılan silis kumu, bir mineral çeşidi olup, silisyum dioksit (Si02)
bileşimindedir. Kristal şeklinde, saydam ve farklı renklerdedir.
5.1--Kum ezme ile
üretildiğinde, kristalli silis ile birlikte tremolit asbest içerebilir. Asbest
silis içine kuvars kayasının üretimi sırasında karışmış olabilir.
5.2--1986’da, Amerika
Birleşik Devletlerinde ilk olarak, ticari olarak temin edilebilen bazı oyun
kumlarının, kırılmış kireçtaşı ve ezilmiş mermerin içinde bulunan lifli bir
madde olan tremolit içerdiği belirtilmiştir.
5.3--Kum havuzlarındaki silis
kumu çocukların sürekli üzerinde dolaşmaları, oynamalarıyla ezilir, aşınır ve
tozlaşır. Silis tozlarını çocuklar solunum yoluyla akciğerlerine alır. Silis
tozları ancak fluorikasitte erir. İnsan vücudunda da gözyaşında bulunur.
5.4--Tozlar lifsel olanlar ve
olmayanlar diye ayrılır. Asbest tozları lifsi şekilli, kuvars/silis tozları lifsi
değildir.
6--Deniz kumu neredeyse
tamamı silisten oluşur. Ancak kimse silikozise yakalanmaz. Sebebi deniz kumunu
10 pm’den büyük oluşudur.
6.1--Kum havuzlarındaki silis
kumu sürekli ezilerek tozlaştığından ince taneli oluşuyla akciğere ulaşır.
6.2--Oyun alanları, kum havuzlan
kumu içerisinde radyoaktif mineraller, kurşun, kadmiyum, arsenik, cıva
mineralleri ya da atıkları, böcek kırıntıları, polenler-çiçek tozları, küf
mantarları tozları, patojenler, hayvanların tüy kırıntıları, maytlar, kimyasal
atıklar, vd. olabilir. Bunlar sağlık riski taşır ve tozları alerji yapabilir:
6.3--Farklı amaçlar için
kullanılan silis kumları dahil her türlü kumun analizleri yapılmadan
kullanılmamalı.
6.4--Çocuklarınızın oyunda
olmadığı zamanlarda kum havuzunu kediler ve diğer dış mekan hayvanlardan
korumalıdır.
6.5--Çocuklar kedi dışkısında
bulunan bir parazit olan toksoplazmozmaya maruz kalabilir. Toksoplazmoz, kedi
dışkılarında bir parazittir, eğer dışkıyla temas ederse çocuklara bulaşabilir.
6.5.1--Sağlıklı bir çocuk
herhangi bir enfeksiyon belirtisi göstermese de, Kids-Health.org, parazitin
uykuya dalmış bir aşamada vücutta kaldığını bildirmektedir.
7--Açık havada geleneksel
oyun kumu için güvenli kum havuzu alternatifleri kullanırken, nihayetinde
küflenecek ve değiştirilmeleri gerekeceği için nemi emecek şekilde tasarlanmış
malzemelere dikkat edilmelidir.
7.1--Kum kutusunun üzerinde
bir toz bulutu görürseniz, bir sorunun var demektir. Özellikle sıcak kuru yaz
ayları öğleden sonraları tozu soluma riskini azaltmak için biraz nemli
tutulmalı, böcekleri ve bakterileri temizlemek için düzenli olarak kum
yıkanmalıdır.
7.2--Kum ıslanırsa, bakteri
barındırır. Gece örtmeden önce iyice kuruması sağlanmalıdır.
7.3--Yabancı maddeleri
temizlemek için düzenli olarak tırmıklanmalıdır.
7.4--Ev hayvanlarının
çocuklarla kum havuzunda oynamasına izin verilmemelidir.
Kaynak:Çocuklar için kum
havuzları sağlıklı mı?Dr. Eşref Atabey
Jeoloji Yüksek Mühendisi /
Tıbbi Jeoloji Uzmanı esrefatabey@gmail.com