1--Sebze ve Meyvelerde-Kalıntı Durumu-Listesi:

1--Çevreyi kirleten unsurlar üzerinde araştırma ve savunuculuk konusunda uzmanlaşmış bir Amerikan aktivist grubu olan Environmental Working Group (EWG) 2019 başlarında “Kirli düzine” ve “Temiz 15” listesi geleneksel olarak yetiştirilen meyve ve sebzelerin en yüksek ve en düşük miktarda pestisit kalıntısı içeren meyve ve sebzelerin bir kataloğu durumunda.

1.1--Tarımsal ilaçlar nedeniyle “Kirli Düzine” olarak adlandırılan listede yer alan en kirli besinlerin başında çilek geliyor. Çilek 3 yıldır üst üste en kirli listesinin başında yer alıyor.

1.2--Çilek, elma, kiraz, ıspanak, nektarin ve lahananın dahil edildiği çalışmada bu ürünlerin yüzde 90'ından fazlasında pestisit testleri pozitif çıktı. Kanserojen olarak sınıflandırılan pestisitler 2019 yılında bu yana bir çok ülkede yasaklanmıştı.

1.3--Brüksel lahanasının tek bir yaprağında 18 farklı kalıntı

1.4--Bu yılki çalışmada lahana en kirli üçüncü sebze ve meyve oldu.

1.5--Brüksel lahanasının popülerliği son yıllarda artmış olsa da yeşil yaprağından bir Tek numunesinin 18 farklı kalıntı içerdiği ortaya çıktı.

1.6--Fransa’da yapılan çalışmada organik sebze veya meyve tüketen % 25 daha az kanserle ilişkili olduğu bulundu.

1.6--Pestisit üzerinde yapılan çalışmalar pestisit kalıntısı içeren sebze ve meyveleri fazla tüketenlerde doğurganlık sorunlarına neden olabileceğini gösterdi.

2--İşte EWG’ye göre “Kirli Düzine” ve “Temiz Onbeş” listesi…

2.1--Kirli Düzine (En kirli sebze ve meyveler)

1—Çilek , 2—Ispanak , 3--Brüksel lahanası , 4—Nektarin  , 5—Elma  , 6—Üzüm ,

7—Şeftali , 8—Kiraz  , 9—Armut , 10—Domates , 11—Kereviz  , 12--Patates

2.2--Temiz Onbeş (Temiz meyve ve sebzeler)

1—Avokado  , 2—Mısır , 3—Ananas  , 4—Bezelye , 5—Soğan , 6--Papaya

7—Patlıcan  ,  8—Kuşkonmaz  ,  9—Kivi , 10—Lahana , 11--Karnabahar

12—Kavun , 13—Brokoli  , 14—Mantar , 15--Kabak

Kaynak:www.posta.com.tr

2--Sebze-Meyveleri Temizleme Yöntemleri:

1--Ticari sebze yıkama ürünleri: Connecticut Agricul-ture Experiment Station tarafından yapılan 2000 yılında yapılan bir araştırmaya göre bazı meyve ve sebzeleri ticari temizlik ürünleriyle yıkamak, böcek ilacından kurtulma konusunda ancak bir dakika musluk suyu altında bekletme kadar etkili.

1.1--Maine Üniversitesi araştırmacıları bakterinin azaltılması konusunda da aynı sonucu elde etti. Özetle çıkan sonuç şu: Paranızı bu temizlik ürünlerine harcamayın.

2--Sirke: Food Research incelemesine göre domatesleri sirkeyle yıkamak altı farklı böcek ilacını önemli oranda, bazılarını %94 oranında azaltıyor.

2.1--Ayrıca 2007 yılında Cook’s lllustrated Testi sirkenin elma ve armutlardaki bakteriyi %98 oranında azalttığını ortaya çıkarttı.

2.2--Sirke hem ucuz hem de zehirli değil. Kolay kullanım için bir sprey şişesini üçte biri sirke, gerisi su olacak şekilde doldurup lavabonun yanında tutabilirsiniz.

3--Kabartma tozu: Ekim 2017 tarihinde Massachusetts Üniversitesi araştırmacıları, Agriculturai and Food Chemistry dergisinde yayınladıkları bir araştırmada elmayı kabartma tozlu su karışımında 12-15 dakika kadar bekletmenin meyve üzerinde bulunan bütün böcek ilacı kalıntılarını temizleyeceğini ortaya koydu. Vaktiniz varsa kesinlikle bu yöntemi tercih etmelisiniz.

4--Elbette bu yöntemlerin hiçbirinin meyve ya da sebzeye çoktan işlemiş olan böcek ilaçlarını tem izleyemeyeceğini belirtmekte fayda var.

4.1--Eğer temizlik konusunda çok endişeleniyorsanız soyma-elmayı-portakalı soyabilirsiniz, pişirme ya da konserveleme gibi, böcek ilaçlarının çoğunu arındırmaya yarayan yöntemlere de başvurabilirsiniz.

4.2--Soyma, böcek ilaçlarının eriştiği kabuklardan kurtulmanıza, pişirme ve konserveleme ise ısı yoluyla böcek ilacı kalıntılarının yok olmasına yol açabilir.

5--Sebzeleri Kimyasal Kalıntılardan-Pestisit Arındırmak İçin Karbonatlı Su Kullanmak:

1--Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Gıda Teknolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Sibel Bölek, yapılan bir çalışmada meyve ve sebzeleri pestisitten arındırmak için karbonatlı suyla yıkamanın diğer yöntemlerden daha etkili olduğunun ifade edildiğini bildirdi.

2--Bölek, bilimsel araştırmaların annenin aldığı pestisitin miktarının bebeğin otizmli olma ihtimaline neden olabileceğini gösterdiğine işaret ederek, bununla beraber pestisitlerin kısırlık nedenleri arasında da gösterildiğini kaydetti.

3--Meyve, sebzelerin pestisitlerden arındırılmasında sirkeli suda bekletme yöntemine sıklıkla başvurulduğunu ancak sirkeli suyun bazı pestisitlerin daha da etkili hale gelmesine neden olabildiğini aktaran ve böylelikle daha tehlikeli bir tablonun ortaya çıkabildiğini aktaran Bölek, şu bilgileri verdi:

3.1--Evimize ulaşan meyve, sebzeleri tüketmeden evvel

1--bol duru suyla yıkamak ve kabuğunu soyup tüketmek en doğrusudur.

2--Çilek gibi kabuğunu soymanın söz konusu olmadığı meyvelerde ya da yeşil yapraklı sebzelerde suda bekletmek uygun bir yöntemdir.

3--Bununla beraber yapılan çalışmalar tuzlu suyun, pestisitlerin uzaklaştırılması için duru sudan daha etkili bir yöntem olduğunu ortaya çıkarmıştır.

4--Başka bir çalışmada karbonatlı su ile yıkamanın ise diğer yöntemlerden daha etkili bir yöntem olduğu ifade edilmiştir.

5--Bu çalışmaları göz önüne aldığımızda meyve, sebzelerin temizlenmesi için en etkili yöntemin kabuğu soyarak tüketmek ya da 1 tatlı kaşığı karbonat eklenmiş suda bir süre bekletilip sonrasında iyice durulamak olduğu söylenebilir."

Kaynak: :www.ortadogugazetesi.com/saglik

1—Akan suyun altında yıkanan meyve ve sebzelerde ki yüzeysel kir büyük oranda yok olur.Bu suretle kolera gibi hastalıklardan büyük oranda korunulabilinir.

2—Meyve ve sebzelerin yeterince temizlenmediği düşünülüyorsa temiz su ile durulamadan önce onları hipoklorit veya  peroksit ile çalkalamakta yarar var.

3—Diğer bir temizlik aracıda mantar-mikrop ve viruslarda etkili olan sirke yi temizleme suyunda kullanmak  olabilir.

3.1--Çiğ tüketilen sebze ve meyvelerin yenmeden önce sirkeli suda bekletilmesinin hepatit, ishal ve çeşitli bağırsak enfeksiyonlarından korur.

3.2—Aynı zamanda Sirke, sebze ve meyve üzerinde kalan kimyasal ilaçların temizlenmesine yardımcı oluyor.

3.3--Çiğ olarak tüketilen örneğin; marol, maydanoz, domates ve salatalık türü sebzeleri mutlaka belirli bir süre sirkeli suda bekletilmesi sağlık açısından önemli. Bu yolla hasta yapabilecek birçok mikroorganizmayı pertaraf edebilebilir

3.4--Meyveleri de sirkeli suda yıkayabilirsiniz. Örneğin elmanın kabuğunu soymadan yiyecekseniz sirkeli suyla yıkayarak daha rahat tüketilebilirsiniz.

3.5--Mutfakta et ve sebze kesmek için kullanılan tahtalarında sirkeli suyla dezenfekte edilmesinde fayda var.

3.6—Evde yer silme suyuna katılan az sirke ev içinde ağır kokuları ve ev içine çöken parapsikolojik ağırlıklarıda evden def eder.Özellikle wc de kolzetlerin duş teknesinin temizlenmesinde sirkenin faydası olacaktır.

Kaynakça:Cumhuriyet Gazetesi-Bilim ve Teknoloji Dergisi.-1 8.05.2012