Hayvancılık-Küresel İklim Değişimi:

 

1-- Hayvansal üretim CO2 emisyonunun %9’u, CH4 emisyonunun %35-40’ı ve N2O emisyonunun %65’ini oluşturan payı ile küresel ısınmaya etki yapmaktadır.

 

2-- Hayvancılık sektörü antropojenik metan emisyonların %25-40’ını oluşturmaktadır.

 

2.1--Bu değer enterik fermantasyon sürecinde geviş getiren hayvanların selülozu parçalaması sonucu ortaya çıkmaktadır.

 

2.2--Hayvancılıkta metan üretiminin yaklaşık % 10'u anaerobik gübre depolanmasından üretilmektedir.

 

2.2.1--Ancak hayvanlar otlatıldığında gübre doğrudan topraklara bırakılır bu da hayvan gübresinden kaynaklanan emisyonları azaltır.

 

2.2.2-- Hayvan yetiştiriciliği, en büyük arazi kullanan sektör olup, küresel biyokütlenin yaklaşık % 60'ını oluşturmaktadır.

 

3-- Tarımsal faaliyetler, dünya üzerinde artan sera gazlarının yaklaşık %20’sinden sorumludur

 

4--Endüstriyel hayvancılık temelli-Tarım kaynaklı sera gazı salınımı, geleneksel karma üretim sistemlerine göre 2 kat, mera bazlı üretim yapan sistemlere göre ise 6 kat daha fazla olduğu saptanmıştır.

 

4.1-- Ekili tarım alanlarının %70’i ve dünya karasal alanlarının %30’u hayvansal üretim ile doğrudan ilişkilidir.

 

4.2--Yem bitkileri üretimi için tüm ekilebilir arazinin yaklaşık üçte birine gereksinim duyulurken, otlatma uygulaması dünya karasal alanının %26’sını kaplamaktadır.

 

4.3--Kurak bölgelerdeki otlatma arazilerinin yaklaşık % 70'inin genellikle aşırı otlatmaya bağlı bozulma sonucu erozyona uğradığı ifade edilmektedir.

 

6—Metan Emisyonu: Farklı kaynakların küresel metan emisyonuna etkileri:

 

6.1--Doğal kaynaklar (%30)- Nemli toprak-Termitler-Okyanus-Gaz hidrat

 

6.2--İnsan kaynaklı faaliyetler (%70)-Hayvancılık-Pirinç ekimi-Kömür madenciliği-Biokütle yakma-Arazi dolguları-Hayvan gübresi-Atık su artıkları

Doğalgaz ve petrol

 

6.3--Çiftlik hayvanlarında metan emisyonunu azaltmanın yolları:

 

1--Otlak yönetimi ve kullanımını geliştirmek

 

2--Hayvanlara uygun bakım ve sağlık koşulları sağlamak

 

3--Rasyonlarında kaba yem oranı azaltıp, kesif yem oranını yükseltmek

 

4--Rasyonda amonyak ve melas yönünde yapılan değişikliklerle metan üretimini azaltmak

 

5--Daha az sera gazı salınımını sağlayan kaba yem ve mera yem bitkisi üretmek

 

6--Tanen ve saponin içeriği yüksek alternatif yem bitkileri ve kesif yemler kullanmak

 

7-- Hayvansal ürün üretimini azaltmak

 

8--Rekombinant ve bağışıklık teknolojileri geliştirmek

 

9--Metanojen mikroorganizmaları baskılayacak ve onla yarışabilecek probiyotikleri kullanmak

 

7—Hayvan Yetiştiriciliği Türüne göre emisyonların-toplam emisyonda oranı:

 

Manda yetiştiriciliği…..…………...%9

 

Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği….%6.5

 

Domuz eti yetiştiriciliği…………...%9

 

Tavuk eti yetiştiriciliği…………...%8 (%30 u gübre kaynaklı)

 

8—Yorum:

 

1—İnsanların daha fazla oranda et tüketimini kısması-vegan beslenmeye kayması

2—Otlak hayvancılığının kamusal olarak desteklenmesi

 

3—Gezen hayvan çiftçiliğin desteklenmesi

 

4—Hayvanların daha az metan üretenprebiyotik yemlerle beslenmesi uygun olabilir.

Kaynak:U. Ü. ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2018, Cilt 32, Sayı 1, 151-164-(Journal of Agricultural Faculty of Uludag University)-Çiftlik Hayvanları ve Küresel İklim Değişikliği Arasındaki Etkileşim-Mehmet KOYUNCU1*, Hilal AKGÜN1-1Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Bursa, Türkiye-*e-posta: koyuncu@uludag.edu.tr