Küresel Isınmada Yeni
Tehdit-Çöl Çekirgeleri
1--Locust olarak bilinen
göçmen çöl çekirgeleri, günde 150 kilometre hızla yayılım göstererek sadece
Kenya’da bir günde 85 milyon kişiye yetecek kadar gıdayı tüketti.
1.1--BM Gıda ve Tarım Örgütü
(FAO), olayı “benzeri görülmemiş” ve “yıkıcı bir tehdit” olarak tanımlayarak
Doğu Afrika’yı istila eden çöl çekirgesi sürüleriyle savaşmak için uluslararası
yardım çağrısında bulundu.
2--Bir çekirge, kendi
ağırlığı kadar yemek yiyebilir ve bir günde 150 kilometre yol kat edebilir. Bu
haliyle büyük bir çekirge sürüsü, Türkiye nüfusunun ihtiyacı kadar gıdayı bir
günde tüketebilir.
2.1--FAO’ya göre ise Paris
büyüklüğündeki bir sürü, tek bîr günde Fransa nüfusunun yarısının tükettiği
kadar gıdayı tüketebiliyor. Doğu Afrika’daki çekirge istilası hızla yayılırken
gıda güvenliği de büyük bir risk altında.
3--Afrika’da artan sayıların
yanı sıra baharda Hindistan, İran ve Pakistan’da üreyecek çekirgelerin de bu
istilaları arttıracağına yönelik alarm veriliyor. FAO, zararlıların yayılma
hızı ve istilaların büyüklüğünün, normların çok ötesinde olduğunu, bu haliyle
yerel ve ulusal makamların sınırlarını zorladığını açıkladı.
4--Şimdilik tehdit altındaki
ülkeler Etiyopya, Kenya ve Somali; FAO, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada,
Etiyopya ve Somali’nin 25 yıldır bu büyüklükte bir istilayla karşılaşmadığını,
Kenya’nın ise 70 yıldır bu boyutta bir çekirge tehdidi görmediğini söyledi.
4.1--Sürüler büyümeye ve
yayılmaya devam ederse Güney Sudan ve Uganda’nın da risk altında olduğu
konusunda uyan yapıldı. Eritre, Suudi Ara bistan
ve Yemen de risk bölgesinde yer alıyor.
5-- Türkiye de bu tehlikeden azade değil. Geçtiğimiz yılın
haziran ayında Şanlıurfa’nın kırsal kesimlerindeki mahallelerden Güldorgun,
Ortaköy, Basyamca ve Bağlık’ta da çekirgeıer ekin alanları istila etmiş, bölgede
ot bırakmayarak sürü hayvanlarının aç kalmasına neden olmuştu. Daha önce farklı
zamanlarda da ani hava değişimleri sebebiyle Türkiye’nin farklı bölgelerinde
çekirge istilaları yaşanmıştı.
6-- İstilanın nedeni ekolojik dengenin bozulması.Şimdilik
uçaklardan böcek öldürücü (insektisit) püskürtmekten başka bir çare olmadığı
belirtilirken, 2019’un sonundaki şiddetli yağışların, istilacı çekirgelerin
gelişmesi için ideal koşullan yarattığı düşünülüyor.
6.1--Uzmanlar ayrıca
istilanın ana nedenini okyanus akıntılarına bağlı olarak değişen iklim
koşullarına bağlıyor; son dönemde artan seller, orman yangınları, hastalıklar,
sıcak hava dalgaları ve kuraklık gibi küresel iklimdeki büyük değişimler
ekolojinin dengesini bozucu rol oynuyor.
6.2-- FAO’nun Kıdemli Sorumlusu Keith Cressman, konuya şu
şekilde açıklık getirdi: “Tarihsel olarak Hint Okyanusu’nd a oluşarak Arap
Yarımadası ve Afrika Boynuzu’nda yağışa dönüşen siklonlar çöldeki çekirge
istilası felaketine yol açtı.
6.3--Son birkaç yıldır, yaz
döneminin başında ve sonunda meydana gelen siklonların sıklığında önemli artış
yaşanıyor.Örneğin, çoğu yıl yalnızca bir ya da iki kez meydana gelen siklon
sıklığı, 2019’da sekize çıktı.
6.4--Etiyopya, Somali ve
Kenva’yı içeren Afrika Boynuzu’nda, ölçeği ve miktarı oldukça yüksek olan çöl çekirgesi istilasında
2018’deki üç ve 2019’daki iki siklon etkili oldu. Bu eğilimin devam etmesi
durumunda, Afrika Boynuzu’nda ortaya çıkan çöl çekirge istilalarının artması
bekleniyor.”
Kaynak:HBT-S:203—14.02.2020