MAKALELER / Atomun Alt Yapısı-Atom Altı Temel Parçacıklar-Bilgi





Atomun Alt Yapısı-Atom Altı Temel Parçacıklar-Bilgi:

1--Günümüzde hâlâ geçerli olan sınıflandırmaya göre proton ve nötron, u ve d kuarklarından oluşur. Yüksek enerji laboratuvarlarmda nispeten ağır olan s, c, b ve t kuarkları çok kısa süreliğine yaratılır ve kısa sürede bozunur. Böylece doğada toplam altı kuark çeşnisi bulunur.

 

2--Tıpkı elektron, proton gibi parçacıkların elektrik yükü taşıması gibi, her kuark da bir renk yükü taşır. Elektrik yüklü parçacıkların birbirlerine kuvvet uygulamasına benzer şekilde, renk yükü taşıyan kuarklar birbirlerine güç-lü etkileşim ile bağlanır. Yine elektromanyetik kuvveti taşıyan fotonlar gibi, gluon adlı taşıyıcı parçacıklar da güçlü etkileşimin iletilmesinde görev alır.

 

3--Güçlü etkileşimin erimi atom çekirdeği ile sınırlıdır. Ancak etkili olduğu o minicik mesafede inanılmaz bir şiddetle parçacıkları birbirine yapıştırır. Öyle ki, ne doğada ne de laboratuvar ortamında tek başına bir kuark gözlemlemek mümkün olmuştur. Bütün kuarklar ya üçlü gruplar halinde baryon ya da çiftler halinde mezon oluşturacak şekilde birbirlerine bağlıdır.

 

4--Kuarklar kimilerine göre gerçekten temel parçacık, kimilerine göre onların bile anlaşılmayı bekleyen daha derin yapıları olabilir. Ancak bunun ötesinde deneysel keşiflere teknolojimiz şimdilik yeterli değil. Daha küçük yapılara ulaşabilmek için daha yüksek enerjili, dolayısıyla daha büyük ve daha pahalı laboratuvarlara gereksinim var.

 

5--Atom ve ötesini anlama gayretleri tüm hızıyla devam ediyor. 1900’lü yıllarda başlayan yolculuğun henüz başlarında olduğumuzu bile iddia edebiliriz. Bu süreçte sorular yanıt buldukça, daha büyük sorular doğdu. Parçacıkların çetrefilli dünyasını yorumlamaya yönelik standart bir “dünya görüşü” üzerinde bile hemfikir olunamadı. Farklı yorumlar, bam¬başka iddialar, bilim kurgu öykülerini aratmayacak gariplikte yeni kuramlar revaçta.

 

6--Atomaltı dünya ile bizim gündelik deneyimlerimiz arasındaki ürkütücü uyumsuzluktan bunalan kimi bilim insanları, felsefi konuşmaları bir kenara bırakıp matematiğin bize anlattıklarını kabul etmekle yetinmeyi tercih ediyor. Dirac’a veya Feynmana atfedilen, fizikçiler arasında meşhur “sus ve hesaplamaya devam et!” mottoşu, bunun dışa vurumu olsa gerek.

 

Kaynak:Bilim ve Teknik-Kaynaklar:

•     Yazıcı, E, “Satranç ve Kuantum Fiziği”, Bilim ve Teknik, Şubat 2015.

•     Anderson, O. D., “The Positive Electron” Physical Revieiv, Cilt 43, Sayı 6, s. 491,1933.

•     Al Khalili, J., "The Illıısion of Reality”, httn://www.bbc.co.ııİo'programmes/b007vz5n

•     Yazıcı, E. “Atomaltı Dünyanın Doğuşu 1, Bilini ve Teknik, Mart 2015.

•     Brovvn, 1.. M., Rigden. J. S., Memories of Richard Feynman, Simon and Schuster, 1993.

•     Yazıcı, E., "Atomaltı Dünyanın Doğuşu 2” Bilim w Teknik, Nisan 2015.

•     http://tuvaliL.santafe.edu/-'iııgm/Site/FronLPage.html

•     Fritzsch, H., Gell Mann, M., Cuneni algebm-cjuarks and what else?, 1993. http://books.google.com.tr/books?id=0_FAAQAAIAA)&redir_esc=y

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 100

Eklenme Tarihi : 31.10.2024

Whatsapp'ta paylaş
Facebook'ta paylaş
Önceki sayfaya geri dön.