MAKALELER / Depreme Karşı Hazırlık Çalışmaları-Kamunun






Depreme Karşı Hazırlık Çalışmaları-Kamunun:

 

1-- Marmara daki Fay Sistemi:

 

1.1--Çınarcık çukurluğu-Armutlu yarımadası arası normal atımlı fay sistemi….6-7 büyüklükte deprem üretme Olasılığı Bulunmakta

 

1.2--65 km uzunluğunda oluşturacağı depremin büyüklüğü 7 yi geçmesi beklenmiyen

Çınarcık çukuru-Orta Marmara sırtı arası doğrultu atımlı fay sistemi….6-7 büyüklükte deprem üretme.

 

1.3--110 km uzunluğunda-büyüklük 7 nin üzerinde. deprem üretme potansiyeline sahip  orta Marmara sırtı-tekirdağ çukurluğunda ganos fayı ile birleşen fay sistemi.Bu fay da 1766 dan beri deprem olmamış.

 

4--Tarihsel süreç esas alınıp 99 dan itibaren Marmara Denizinde deprem olma olasılıkları:

 

0-10 yıl…..%32

0-22 yıl…..%50

0-30 yıl…..%62

 

5--Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı ndan Bilim adamlarınca yapılan deprem senaryosuna göre,

 

5.1--İstanbul daki nüfusun ve yapı stoğunun  yaklaşık % 50 si 7,5 büyüklüğünde bir depremde 40-50.000 yapı ağır hasar uğrayacak yada yıkılacak.

 

1.1--Bunların 5-6 bini kadarıda tümüyle çökecek.Yaklaşın 1.200.000 kişinin acil konut gereksinimi ortaya çıkacak.

 

5.2--Yeni Deprem yönetmeliğine tasarlanan binalar 7,5 emniyet payıyla 8 büyüklüğünde depreme dayanacak biçimde tasarlanıyor.

 

5.3--17 Ağustos ve 12 Kasım depremlerinden sonra en çok duyulan sözlerden biri,

İnsanları deprem değil,sağlam olmayan yapılar öldürdü sözleridir.

 

5.3.1--Çağdaş deprem yönetmeliklerinin felsefesi şu:Hafif  bir depremde yapıda hasar olmamalı-orta şiddette bir depremde yapıda hasar olabilir ama onarılabilir nitelikte olmalı-Çok şiddetli bir depremde ağır hasar olabilir hatta yapı elden çıkabilir ancak göçme olmamalı-can kaybı önlenebilmeli.

 

7—İstanbulda Depreme Karşı Güçlendirme Çalışmaları:

 

BÜ-KR ve DAE..Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı ndan Prof.Dr. Nuray Aydınoğlu na göre :

 

7.1--Öncelikle viyadükler,hastaneler ve okullar güçlendirilmesi gerekiyor.Nuray Aydınoğlu nun tez çalışması olarak yürüttüğü, bir tanesi sonuçlanan ve diğer ikisi de bitme aşamasında olan 3 viyadük var.

 

1.1-- 1. viyadük Boğaziçi köprüsünü geçtikten sonra-diğer ikisi köprü bittikten-vadiyi geçen iki viyadük.Ayak yükseklikleri 45-47 m olan bu viyadükler konumları itibarıyla stratejik-Bu 408 nolu viyadük geçen yıl sonuçlanan bir çalışmaya göre oldukça yüksek bir hasar potansiyeline sahip.Olası depremde Mutlak yıkılmasa bile hizme dışı kalma olasılığı çok yüksek.Vakit geçirmeden bu üç viyadük için ciddi bir mühendislik çalışması ile önlem alınması gerekli.

 

1.2--Özellikle ana arterler üzerinde bütün viyadükler tek tek elden geçirilmeli.

 

7.2--Hastaneler özellikle deprem sonrasında tam anlamıyla işlevsel kalacak biçimde tasarlanır ve ona göre inşa edilir.Ancak İstanbul daki hastanelerin % 40 ı eski yapılar.Dolayısıyla tüm hastanelerin elden geçirilmesi gerekli.

 

7.3—İstanbulda…………. 26

İzmir de ise……………… 30 hastane kompleksi yani  644 hastane yapısının 504 ünün güçlendirilmesi gerektiği ortaya çıkmış ve bunların güçlendirme projeleri hazırlanmış.

 

7.4--İstanbuldaki 26 hastahane kompleksinin-323 yapı// %86 ı-279 u güçlendirilmesi gerektiği saptanmıştır.Öte yandan bu 26 hastne komplesi yanında özel hastanelerin durumu ise daha endişe verici.Hastanelere uygulanan eşdeğer deprem kuvvetleri konutlara uygulanandan % 50 fazlası.

 

7.5--ODTÜ Şehir ve Planlama bölümünden Doç.Dr.Murat Balamir,bir kent plancısı bakış açısıyla.:Belediyelerin dayanıksız yapıların boşaltılmasına yada sağlamlaştırılmasına  zorlama yetkisi olmalı.Bu yönde yasal düzenlemelerin yapılması gerekiyor.

 

7.6--1999 Marmara Depreminin 7 yıllık faturası 8.5 milyar dolar.En büyük kayıp iç gelir,vergi-faiz harcamaları-ihracat/turizm gelir kayıpları olarak kaynalandı.

 

7.7--Türkiyede 1976-2005 yılları arası yaşana 8 büyük depremin yarattığı  toplam hasar  yaklaşık 16 milyar dolar civarında.


7.7.1--Türkiye söz konusu dönem içinde 132 milyar dolarla Japonya-30 milyar dolarla İtalya-25 milyar dolarla ABD nin ardından 4. sırada.



2--Depremle İlgili Kamuda Yapılan Çalışmalar:

 

8.1--İstanbul Büyükşehir Belediyesinin Çalışmaları:

 

1--İstanbul Büyükşehir Belediyesi  Zemin ve Deprem Müdürlüğü 1/5000 ölçekli haritalarda 2/3 ü tamamlanmış olarak ,planlaması yapılacak bölgelerin jeolojik-jeomorfolojik-jeofiziksel çalışmalarla bölgelerin zemin açısından yerleşime uygunluk haritalarını oluşturuyor.

 

1.1--Bu anlamda yer altı sularının durumu-taşkın-kayma-çökme-sıvılaşma alanları belirleniyor.Oluşabilecek hasarlarla ilgili öneriler,ilgili birimlere iletiliyor.

 

1.2--Müdürlük ayrıca :oluşturulan deprem senaryoları dahilinde mahalle bazında deprem risk analizlerinin yapılması çalışması ile İstanbuldaki yaklaşık 900.000 yapıyı tek tek 3-4 yıl gibi bir sürede incelenebilecek.

 

1.3--Bu anlamda İstanbul un depreme güvenli hale gelebilmesi için

5-10 milyar dolarlık harcama yeterli.Büyük bir depremin İstanbul a 80-90 milyar lira zarar vereceği dikkate alınırsa ,depreme hazırlık için harcanacak bu para çok küçük kalıyor.

 

8.2--Tübitak-Mam da Deprem Çalışmaları:

 

1--Tübitak Marmara  Araştırma Enstitüsü YerBilimleri Araştırma Enstitüsü,Marmara da  depremi önceden tahmine  yönelik olarak-Deprem Metotları Projesi kapsamında Marmara Bölgesi içinde(Deniz in altında değil) 16 istasyon çalıştırıyor.

 

2--Sistem ;Ekim-Kasım 2001 aralağında  kuruldu.İstasyonlardan bir bölümü topraktaki radon gazını-bir kısmı jeokimyasal su analizleri –bir kısmı sismik verileri incelemekte.

 

9--Japon Meteoroloji Dairesinin desteğiyle geliştirilen bir sistem ile tehlikeli sarsıntılar öncesinde meydana gelen ve kayıtçılara ulaşan ilk sarsıntılar olan P –dalgalarını ölçülmesi mümkün hale gelmiştir.

 

91--Bu anlamda Asıl depremden saniyeler öncesinde alınan bu birkaç saniyelik sinyal ile gazın otomatik kesilmesi,atom rektörlerinin,hızlı trenlerin,vinç kuleleri durdurulabilir.Öte yandan Tokyo Üniversitesi Güvenlik Uzmanı Kimiro Meguro ya göre bu kısa süreyi çok iyi kullanmak kaydıyla , depremden 10 sn öncesinden alınan deprem uyarısı ile kurban sayısı % 90 azaltılabilir.







Makalenin İzlenme Sayısı : 551

Eklenme Tarihi : 10.02.2020

Önceki sayfaya geri dön.