İdrar İle Ayda İnşaat
Yapmak:
1--Ay’da kalıcı yerleşim
inşasına oldukça önemli. Planlar arasında Ay’daki bir yörünge istasyonu dışında
Ay’ın üzerinde de bir ana istasyon inşası var. Ancak bu inşaatlar hiç de kolay
değil.
1.1--Bunun için astronotları
ışından ve vakumdan koruyan ve aynı zamanda da sıcaklık oynamalarına, mikro
meteoritlere ve ışınlara karşı dayanıklı olan uygun bir yapı malzemesi gerekli.
Bunun dışında yapılar için gerekli malzemelerin de Ay’da bulunan hammaddelerden
üretilmeleri gerekiyor.
2--Çünkü uzaya malzeme
taşımak son derece masraflı. Bilim insanları bu yüzden Ay’daki regolitlerden
uygun tuğlalar üretmek için çalışıyorlar. Bunlar güneş enerjili fırınlarda
pişiriliyor ya da 3D baskıyla biçimlendiriliyor. Ama şöyle bir zorluk var: Ay
regolitlerini 3D baskı ile duvara dönüştürmek için su ve yumuşatıcı bir maddeye
ihtiyaç duyulmakta.
2.1--Ancak bu sayede malzeme
baskı sırasında iyi bi-çimlenebiliyor ve sertleştikten sonra da çatlamadan
dayanıklı hale gelebiliyor. Dünyada bu iş için naftalin veya polikarboksilat
kullanılıyor. Fakat bu bağlayıcı maddeleri Ay’da bulmak imkansız gibi bir şey.
3--0stfold Üniversitesi’nden
Shima Pilehvar ve ekibinin şöyle bir önerisi var: Ay’da bulunan astronotların
idrarını bağlayıcı madde kaynağı olarak kullanılabilir. Bu beden sıvısının iki
bileşimi su ve üre.
3.1--Bir litrelik insan
idrarının yüzde 9 ila 23 gramı üreden oluşuyor. Ve ürenin hidrojen köprülerini
kırdığı ve böylece su bazlı karışımların viskozitesini azalttığı biliniyor.
Yani bir yapı malzemesini daha macunumsu, pürüzsüz ve daha yumuşak hale
getiriyor. Bu nedenle araştırmacılar ürenin bir tür yumuşatıcı gibi
davrandığını ve aynı zamanda bu tür jeopolimerlerin su gereksinimlerini
azaltabileceğini tahmin ediyorlar.
3.2--Ürenin bağlayıcı madde
olarak ne kadar iyi işlediğini öğrenmek isteyen araştırmacılar, Ay tozunu üre,
naftalin ve polikarboksilat ile karıştırarak, 3D yazıcıyla biçimlendirdiler.
4--Sonuçlara göre üreyle
karıştırılan Ay tozuyla biçimlendirilecek kadar yumuşak ve biçimini koruyacak
kadar da dayanıklı bir malzeme elde edildi. “Üre tıpkı bildik bağlayıcı
malzemeler kadar kullanışlı” diyor araştırmacılar.
4.1--Üre, nispeten yüksek bir
başlangıç sıkıştırma dayanıklılığı gösteriyor; bu da malzemeyi 3D baskı için
çok uygun hale getiriyor. Araştırma ürenin Ay’daki inşaatlarda
kullanılabileceğini göstermesi açısından önem taşıyor.
Kaynak:HBT-212-17.04.2020