Isı Yalıtım Uygulamasının Faydası-Bir Örnek Çalışma:

1--Dünyada birincil enerji tüketiminin:

1--% 81.3'ü………….fosil kaynaklardan 

2--%10'u…………yanabilir, yenilenebilir ve atıklardan                                 

3--%5,5'i …………………nükleer                                                                                                

4--%3,2'si  ………………..hidrolik   vb.  kaynaklardan   elde edilmiştir.

2--Dünyada enerji tüketiminin yaklaşık % 30-35'i binalarda kullanılmaktadır. Bunun içine, ısınma, aydınlanma, soğutma ve diğer elektrik kullanımları girmektedir.

2.1--Yapılan hesaplamalarda, evlerimizde kullandığımız enerjinin yaklaşık %85'inin ısıtma için tüketildiği belirlenmiştir.

2.2--Binalarda ısınma ve soğutma için harcanan enerjinin azaltılabilmesi için ısının korunması zorunluluğu ön plana çıkmıştır. Binalarda ısının korunması yalıtımın önemine dikkat çekmektedir

3—Örnek Proje Olarak alınan Yahya Kaptan Toplu Konutları 10 adet bölgeden oluşmaktadır. Her bölgenin bir yönetimi ve yönetim temsilcilerinin oluşturduğu toplu konut yönetimi bulunmaktadır.

4--Bölgeler içerisinde blok tiplerine bağlı olarak konut sayısı değişkenlik göstermektedir. Bölgede toplamda 4092 adet konut bulunmaktadır.

4.1--Toplu konut alanındaki blokların ısıtması bir kazan dairesi tarafından üç veya dört bloğun ısı ihtiyacının karşılanması şeklinde planlanmıştır.

4.2--Konutlar inşa edilirken izolasyon düşünülmüş, gerek uygulama hataları gerekse projelendirme sebebiyle doğru uygulanmamıştır.

4.1--Kazan Dairesinde iki adet 430.000 kcal/h kapasiteli kazan bulunmakta ve 80 adet konut bu iki kazanla ısıtılmaktadır. Konutlar sıcak su ihtiyaçları için şofben kullanmaktadır.

5--Binaların mevcut durumlarının tespiti için termal kamera çekimleri yapılmış ve izolasyon problemleri nedeniyle olan ısı kaçakları belirlenmiştir.

5.1--Çekimlerde bina kat yüksekliği artıkça dairelerin içlerinden yapılmış izolasyon uygulamaları dikkat çekmektedir.

5.2--Ancak daire içerisinden yapılan izolasyon uygulamalarının ısı köprülerini ortadan kaldırmadığı görülmüştür.

5.3-- Radyatör bölgelerinden olan ısı kayıpları açıkça görülebilmektedir.

6--Bölge yönetiminden blok tiplerine göre mimari projeler temin edilmiş ve mevcut durum doğrultusundaki ısı kaçakları ile TS825'e göre yapılacak standart bir izolasyon uygulaması için ısı yalıtım hesapları yapılmıştır.

7--Mevcut durumdaki

1--duvarlara ısı iletim katsayısı 0,40 W/m °C olan Polistiren-partiküller köpük ısı yalıtımı malzemesi,

2--ısı iletim katsayısı 0,40 W/m°C olan mineral ve bitkisel, cam yünü-taş iletim katsayısı 0,40 W/m °C olan mineral ve bitkisel, cam yünü-taş yünü ısı yalıtım malzemesiyle yapılan ilave izolasyon uygulanabileceği öngörülmüştür.

8--Tasarruf edilebilecek yakıt bedeli :       

1--41.580 TL/yıl--Toplam Yalıtım Maliyeti=200.454 TL,                   

2--Basit Geri Ödeme Süresi=4,7 yıl

3--Yahya Kaptan Toplu Konutları Potansiyel Enerji Tasarrufu -Konut Başı tasarruf Miktarı : 6580 kWh/yıl x Toplam Konut Sayısı      : 4902 adet=Potansiyel Tasarruf Edilebilecek Enerji : 6580 x 4902 = 32 255 160 kWh/yıl

4--Yakıt Birim Fiyatı (2009 yılı kabulü) : 0,0789 TL/kWh

5--Potansiyel Tasarruf Bedeli : 32 255 160 x 0,0789 = 2 544 932,12 TL/yıl olarak karşımıza çıkmaktadır.

9--Yahya Kaptan Toplu Konut Alani Isi Yalitim Uygulamalarının Değerlendirilmesi:

10--Makina Mühendisleri Odası Kocaeli Şubesi olarak hazırladığımız bu çalışma, toplu konut yönetimlerine ve konut sakinlerine konuyu anlatmak üzere bölgesel toplantılar yapılmıştır. 2009 yılında bir bilgilenme ve bilinçlendirme projesi olarak başlayan çalışma amacına ulaşmış ve örnek sayılabilecek uygulamalar blok yönetimleri tarafından hayata geçirilmiştir

10.1--Projenin ikinci bölümünü ise, öngörülen enerji tasarruflarının sağlanıp sağlanmadığının tespit edilmesi, yine bölge halkının bilgisine sunulması çalışmalarından oluşmaktadır.

10.2 --Termal kamera çekimleri ve hesaplarla yapılan bilgilendirme toplantılarından sonra, bölge içerisinde artan bilinçle 2010 yılı içerisinde blok dışından yalıtım uygulamaları yapılmıştır

11--Yalıtımlı Ve Yalıtımsız Blok Değerlendirme:

11.1--İçerisinde yalıtım uygulaması yapılmış blok ve mevcut haliyle bulunan bloklara ait termal kamera çekimleri yapılmıştır.

11.2--Termal fotoğraflarda yalıtımlı olan soğuk yüzeyler koyu renk, sıcak olan yüzeyler sarı ve beyaza yakın açık renkle görülmektedir. Fotoğraflardan da anlaşılacağı üzere dıştan yalıtımlı blokta ısı kaçakları minimum düzeye çekilirken, izolasyonsuz blokta ısı köprüleri ve ısı kaçakları açıkça görülebilmektedir.

12--Kazan Dairesi Yerleşimi:

12.1--Sıcak su hat kolektörlerinde balans vanaları kullanılarak her bloğa giden sıcak su debisinin, gerekli olduğu hesaplanan değerde tutulması sağlanmıştır.

12.2--Blok girişlerinde hatlar üzerinde Ultrasonik Sıvı Debimetresi ile debi ve ısıtma suyu gidiş dönüş sıcaklıkları ölçümlenmiş ve kayıt altına alınmıştır.

12.3--Anlık enerji tüketimleri kayıt altına alınmış, ölçüm değerleri tablo olarak verilmemiş, konunun anlatılabilmesi için alınan verilerle hesaplama yapılmıştır.

12.4--Izolasyonlu Blok ve Izolasyonsuz Blok arasındaki enerji tüketim farkı

Q fark = 126 000  - 54 000=72 000 kcal/h ve Kazan günde 16 saat ve yılda 210 gün çalışmaktadır.

Doğal gaz alt ısıl değeri : 8250 kcal/m ,Doğal gaz birim fiyatı Ocak 2011 : 0,72 TL/m,

Kazanç = 27 361,15 TL/yıl-Yönetimin beyan ettiği yaklaşık izolasyon maliyeti:(2010) : 100.000 TL

Basit Geri Ödeme Süresi =3,6 yıl

13--Yahya Kaptan toplu konut alanında 2009 yılında başlayan teorik çalışmayla yaratılan bilinçlenme sayesinde binalarda izolasyon uygulamaları başlamıştır.

13.1--Teorik olarak öngörülen yaklaşık % 50'lik enerji tasarrufunun doğru uygulamalarla hayata geçtiği ölçümlenmiştir. Dıştan yalıtım uygulayan blok, aynı fiziki koşullara sahip yalıtımsız bloğa göre % 57 oranında tükettiği enerjiyi azaltmıştır.

13.2--Ayrıca yapılan ölçümlemeler ve değerlendirmeler sonucunda iletim-boru hatlarında blok enerji ihtiyaçlarından daha fazla enerjisinin kayıp olduğu, uygun malzeme seçimiyle bu kaybın minimum seviyeye indirgenebileceği ve yaklaşık bir ısıtma sezonunda yatırımın amortismanının sağlanabileceği görülmüştür.

Kaynakça:Mühendis ve Makina - Cilt: 52 Sayı: 617 Sayfa: 125-134-:Yahya Kaptan Toplu Konut Alanının Isı Yalıtımı Açısından Değerlendirilmesi-Alpaslan GÜVEN-Makina Mühendisler Odası Kocaeli Şubesi-Enerji Çalışma Grubu-Yavuz TÜTÜNOĞLU-Makina Mühendisler Odası Kocaeli Şubesi -Ünal ÖZMURAL-Makina Mühendisler Odası Kocaeli Şubesi