İnşaat Uygulamaları-Duvar İnşa Uygulamalrı-3

1--Perde Duvar:

1--Betonarme yapıların temel, kolon, kiriş ve döşemelerinde farklı sınıfta beton kullanılmamalıdır.

2--Bazı yapılarda kolonların betonları elle karıştırılmak suretiyle yerinde hazırlanarak dökülmekte, kiriş ve döşemelerde hazır beton kullanılmaktadır. Bunun sonucu güçlü kiriş ve döşemeli zayıf kolonlu bina meydan gelmektedir.

3--Depremde yıkılan yapıların en önemli nedenlerinden birisi de budur.

3.1—Bu yüzden kolon betonları mutlaka hazır beton kullanılmalıdır.                 

3.2--Perde duvar demirleri projesine uygun ve çift yönlü olarak imal edilmeli

3.3--Çiroz kurallarına mutlaka uyulmalıdır               

3.4--Projedeki çelik sınıfı aynen uygulanmalı, bir elemanda farklı sınıfta demirler kullanılmamalıdır.

2—Duvarlar:Projedeki duvar kalınlıklarına mutlak uyulmalı ve yerinde ebat değişiklerine gidilmeden proje müellifine ve şantiye şefine danışılmalıdır.

3—Kaplamalar: Mimaride belirtilen döşeme kaplamalarının dışında döşeme yükünü arttıracak ve döşemede sehim oluşturacak seçimlere gidilmemelidir.

4—Balkonlar:Balkon korkuluklarının şekli mimari projeye göre uygulanmalı ve proje harici beton korkuluk yapılmamalıdır.Proje dışı yapılan betonarme korkuluklar balkonun sehim yapmasına ve çatlamasına neden olabilir.

5—Merdivenler:Projede merdiven için özel bir detay verilmemişse kontrol elemanının görüşü alınarak gerekli imalat yapılmalıdır. Yapım kurallarına uyulmayan merdivenler, binada depremde en fazla zorlanan bölgelerinden biridir.

6—Kullanılacak Malzemeler:tuğla,duvar,harcı,Keser, Şakül,İp ,Çekiç,Metre, Mala ,Kürek Kazma

6.1--Duvarcılıkta Kullanılan Bazı Aletlerin Özelliği:

1--Madırga: Taşların şekillendirilmesinde ve duvara yerleştirilmesinde kullanılır.

2--Duvarcı İpi: Duvar yüzeyinin düzgünlüğünü sağlamak için duvar örülürken kullanılan pamuktan veya plastik içerikli ipliktir.

3--Şakül: Duvarın ve köşelerin düşeyliğinin kontrol edilmesinde kullanılan çelikten yapılmış armut ve üzerindeki pulundan oluşur.

4--Gönye: Köşe yapılan duvarlarda, köşelerin dikliğinin kontrol edilmesi amacıyla kullanılan çelikten yapılmış ve kolları arasında 90 derce açı bulunan bir malzemedir.

5--Su Düzeci: Örülen duvarın yatay ve düşey kontrolünün yapılmasında kullanılan, sert ağaçtan ve alüminyumdan yapılmış, ortasında su dolu cam tüp içerisinde hava kabarcığı bulunan bir malzemedir. Çok hassas bir alet olduğundan kullanımına çok dikkat edilmelidir. Ani darbe ve çarpmalara karşı iyi korunmalıdır.

6--Mala: Harcın tekneden alınarak duvar örülen yere konulmasında kullanılır.

7--Taş Duvar Örülmesi:

1--Duvar imalatında kullanılacak taşlar dona karşı dayanıklı, yeterli mukavemette ve harca yapışma özelliği olmalıdır.

2--Kullanılan harç olarak duvarın özelliğine göre değişen değişir fakat ortalama olarak metre küpüne 100-150 kg. çimento katılır. Duvar kullanım yerine ve kullanılan taşın işleniş şekline göre moloz taş duvar, kaba yontma taş duvar, ince yontma taş duvar, kesme taş duvar adını alırlar.

3--Genellikle yığma bina temellerinde, istinat duvarlarında, sınır duvarlarında ve dekoratiflik istene bina içlerinde vs. kullanılırlar.

7.1—Uygulama Kuralları:

1--Taş duvarlar toprak veya tesviye betonu üzerine yapılır.

2--Toprak üzerine yapılacaksa ilk sıraya konacak taşlar harçsız olarak konulur.Bunun üzerine harç serilerek, duvarın harçlı olarak örülmesine devam edilir.

3--Duvarın bünyesini oluşturan taşlar yeterince harcın üzerine konularak çekiçle sıkıştırılır.

4--Taşlar arasında boşluk bırakmayıp moloz taşlarla iyice sıkıştırılır.

5--Derzler 3 cm den fazla olmamalıdır. Her iki yüzeyde de aynı hizaya gelmemelidir

6--Moloz taş duvarların kapı ve pencere kenarlarında tuğla veya işlenmiş taşlar kullanılmalıdır..

7--İyi bir bağlantı için taşların yüzeyleri birbiri üzerine en az 10-15 cm binmelidir.

8--Taşlar en büyük yüzeyleri ile en az 20 cm duvar içerisine gömerek oturtulmalı ve yatay yüzleri duvara dik olmalıdır.

9--Taş duvar yapılırken belirli bir yüksekliğe kadar örüldükten sonra üzeri tesviye edilmeli ve gerektiğinde hatıl yapılmalıdır.

10--İri veya küçük taşlar karışık olarak dizilmelidir.

11--Bir duvarın kalınlığı 50 cm den az olmamalıdır.

12--Taş duvar yapıldıktan sonra derzleri temizlenerek yeniden çekilmelidir.

13--Taş kaplama duvarlarda kaplamalar duvara bağlanmalıdır.

14--İşlenmiş taşlarla yapılan duvarlarda bir sıraya eşit yükseklikte taşlar konulmalıdır. 

8--Tuğla Duvar Örülmesi:

1--Tuğla duvarlar, yığma binalarda taşıyıcı, betonarme binalarda da bölme olarak kullanılırlar. 

2--Duvar örülmesinde; dolu harman tuğlası, delikli harman tuğlası, blok tuğlalar ve pres tuğlalar gibi çeşitleri kullanılabilir.

3--Harman tuğlalarının ölçüleri 5*9*19 cm dir. Blok tuğlalar çeşitli ölçülerde yapılmaktadır. Pres tuğlalar harman tuğlası ölçülerinde standart yapılır.

8.1—Uygulama Kuralları:

1—Duvarın oturacağı zemin iyice temizlenerek ıslatılır.                                                              

2--Zemine duvar harcı uygun şekilde serilir.

3--Köşe tuğlaları yerleştirilerek su terazisiyle düzgünleştirilip araya ip çekilir.

4--Çekilen ip doğrultusunda birinci sıra örülür ve ip diğer sıralara taşınır.

5--Duvarın dik olması için sürekli şakülle kontrol edilir.

6--Üst üste konulan iki sıranın dik derzleri duvarın hiçbir yerinde aynı doğrultuya, üst üste getirilmemeli, duvarın örgüsüne göre çeyrek veya yarım tuğla kaydırılmalı ve bağlantı sağlanmalıdır.

7--Genellikle tam tuğlayla örülmeli ve parça tuğlalar örgünün gerektiği yerlerde kullanılmalıdır.

8--Duvarın yüzeyinde aynı diziyle benzer şekilde yapılan, tek sıraların veya çift sıraların dik derzleri aynı hizada bulundurulmalıdır.

9--Derzler aynı kalınlıkta olmalıdır.

10--Tuğla duvarların yapıldıkları yerlere göre kireç, takviyeli veya çimento harcı kullanılmalıdır.

9--Briket ve Beton Blok İle Duvar Örülmesi

1--Briket duvarlar genellikle betonarme binaların bölme duvarlarında kullanılır. Bu duvarlar sadece kendi yüklerini taşırlar.

2--Doğal briketleri 11x6x23, 10x20x40 cm boyutlarında, içi dolu veya delikli tiplerde dikdörtgen prizma biçiminde yapılmaktadır.

9.1—Uygulama Kuralları:

1--Duvar zemini temizlenerek dayanacağı kolonla beraber ıslatılır.

2--Betonarme kolon üzerine briket bloklarının sıraları işaretlenir.

3--Birinci sıra işaretinden kolonlar arasına ip çekilir.

4--Köşe zeminlere harç koyarak köşe tuğlaları yerleştirilir.

5--İpe uyarak briket blokları duvara yerleştirilir ve Briketlerin derzleri harçla iyice dolduruluktan sonra duvar örülür.

6--Üst sıraların örülmesi için gerekli sehpa iskelesi kurulur.

10-Bacaların Örülmesi:

1--Baca, bina içindeki gaz ve kokuların dışarıya atılması ve tesisat şaftları gibi bina içindeki tesisatın gizlenmesi için yatay, düşey ve eğik konumda yapılan kanallardır.

2--Bacaların; duman bacası, havalandırma bacası, tesisat bacası, çöp bacası, asansör bacaları, servis bacaları gibi çeşitleri vardır.

3--Kullanılan baca çeşitleri şunlardır:

10.1--Duman Bacaları:

3.1.1--Soba bacaları ( tekli bacalar ):

1--Sobalardan çıkan dumanın bina dışına atılmasını sağlar.

2--Tuğla duvarlarla birlikte çeşitli özel briket ve tuğlalarla örülebilirler.

3--En uygun baca kesiti daire kesitidir.

4--Tuğla ile örülen bacaların ölçüleri 15*15 cm veya 15 cm çaplı olmalıdır.

3.1.2--Kalorifer bacaları(çiftli bacalar)ise; kalorifer kazanının ısı yüküne göre ölçüleri belirlenerek en az 10 m yükseklikte imal edilir.

10.2--Havalandırma Bacaları:

1--Dışarıyla direk bağlantısı olmayan wc. Banyo ve duş gibi mahallere açılan bacalardır. Bu mahallerin havalandırılmasını sağlar.

2--Ölçüleri en az 50*50 cm olmalıdır.

10.3--Çöp Bacaları: Çok katlı binalarda çöplerin bir yerde toplanmasını sağlamak için binanın ortak bir yerinde ( merdiven boşluğu gibi ) inşa edilir.

10.4--Servis Bacaları: Otel ve restorant gibi yerlerde servis kolaylığı sağlamak için mutfaktan salonlara açılan kanallardır.

10.5--Tesisat Bacaları: Elektrik ve sıhhi tesisat elemanlarını gizlemek için yapılan eğik, dik ve yatay kanallardır.

10.6-- Uygulama Kuralları:

1--Bacanın örümüne yarım tuğla ile başlanır.

2--Yan yana yapılan bacalar arasında da en az yarım tuğla olmalıdır.

3--Dış duvara baca yapılmamalıdır.

4--Baca yapılırken 1--çatıdan çıkışları mahyaya yakın olacak şekilde 2--uzun kenarı çatı akıntısına paralel olacak şekilde tasarlanmalıdır. 

5--Bacanın çekebilmesi için çabuk soğumaması gerekir. Bacanın dış duvarda yapılması zorunlu ise dış duvarın en az bir tuğla kalınlığında olması, baca genişliğince hava boşluğu bırakılması veya delikli tuğlayla örülmesi gerekir.

6--Bacanın çatı üzerindeki yüksekliği, çatı mahyasını en az 50 cm geçmelidir.

7--Çatı üzerinde bacanın yüksekliği 250 cm veya daha fazla olursa rüzgarın etkisiyle yıkılmasını önlemek için demir çember yapılmalı ve çatıya bağlanmalıdır.

8--Bacaların içine yağmur veya kar suyu girmemesi için üstlerine kapak yapılmalıdır.

11--İstinat- Dayanak Duvarları:

1—İstinat Duvarları: a-Toprak dolma yapılması gereken yerlerde doldurulacak hacimleri azaltmak amacıyla, b--toprak kaymasını önlemek amacıyla , c--meyilli arazilerde düz yüzeyler elde etmek amacıyla uygulanan alt yapı ,inşa elemanlarıdır.

2--İstinat duvarının konulacağı alanda oluşabilecek çökme ve kaymaya karşı gerekli tedbirler alınmalıdır.

3--Duvarın oturtulacağı zemin iş makineleriyle temizlenip kalıba hazır hale getirilmelidir.

11.1-- Uygulama Kuralları:

1--İstinat duvarları zeminin üst yüzeyi duvarın üstünde, duvara eşit veya altında da olabilir.

2--İstinat duvarlarının kalınlığı tabanda fazla olur ve duvar yükseldikçe azalır. İmalat kesik pramit şeklinde olur.

3--İstinat duvarları boyunca tasmanların ve arkasındaki toprağın itme kuvveti aynı olmayacağından 8-20 m aralıklarla dilatasyon derzleri bırakılmalıdır.

4--Duvarın arkasındaki zeminden gelen suların duvarın temeline sızmadan dışarı akıtılabilmesi için duvar kalınlığınca barbakan adı verilen kanallar bırakılır.

5--Barbakanlar duvar yüksekliğine ve arkadaki zeminin cinsine göre uygun aralıkta ve öne doğru % 2-3 meyilli olarak yapılır. Düzgün olabilmesi için genellikle 10 cm lik büz borular kullanılır.

6--İstinat duvarı taban veya temeli don seviyesi altında ve sağlam zemine oturtulmalıdır. Taban altını suların oyma ihtimali varsa derinlik artırılmalı ve oyulmasını önleyici kagir dolgu yapılmalıdır.

7--İstinat duvarının oturtulacağı zemin kayalık ise duvar tabanı kademeli yapılabilir.

8--İstinat duvarı kagir yığma olarak inşa edildiğinde üzerine betonarme hatıl veya harpuşta konulmalıdır.

12--Taştan Yapılan İstinat Duvarları:

1--İnşasında doğal taşlar kullanılarak yapılan istinat duvarlarıdır

12.1--Taş İstinat Duvar Çeşitleri:

1--Pereler:

1--Toprak yarma veya şevli dolgularda kaymayı önlemek için yapılır.

2--Yüzeyleri düzeltilmiş taşlar ile bir sıra halinde ve muntazam olarak harç kullanılmadan kaplama yapılır.

3-Bazı hallerde kaplama yüzeyindeki derzler çimento harcıyla doldurularak sıvanır ve kaplama altına suların girmesi engellenir.

2--Kuru Moloz Taştan İstinat Duvarları:

1--Toprak kaymasını önlemek ve yarma yapılan yerlerde pürüzlü yüzeyleri düzeltmek üzere harç kullanılmadan moloz taşlarla inşa edilir.

2--Bu duvarların yüksekliği en çok 4 m ve üst kısmında kalınlığı en az 50 cm yapılarak temele doğru kalınlığı arttırılmalıdır.

3--Bu duvarların yalnız görünen yüzü düzgün olarak işlenir ve estetik amaçlı olarak yüzeydeki derzler çimento harcıyla doldurulup derz çekilebilir.

3--Harçlı Moloz veya Kaba Yonu Taştan İstinat Duvarları:

1--İstinat duvarının arkasındaki toprak basıncının fazla olması halinde taş duvar normal 250 kg. dozlu çimento harcı ile örülür.

2--Duvarın taban genişliği arkasındaki toprak itkisine göre tayin edilir ve yükseldikçe duvar kalınlığı azaltılır.

3--Duvar kalınlığı üstte en az 40 cm olmalıdır.

4--Betonarme İstinat Duvarları:

1- Betonarme İstinat Duvarları 1-İstinat duvarı yapımına elverişli taş temin etmenin zor olduğu yerlerde,

2--Duvar kalınlığının az ve sağlam olması istenilen yerlerde yapılabilir.

3--İstinat duvarları betonarme ile yekpare, kademeli ve prefabrike olmak üzere üç şekilde yapılır.

4.1--Yekpare Betonarme İstinat duvarı:

Kalınlıkları taş duvarlara kıyasla daha az olur.

1--Betonarme istinat duvarlarının tabanları aşağı Doğru genişletilerek devrilmeye karşı mukavemeti arttırılır.

2--Taban genişliği ve duvar kalınlığı hesap neticesinde bulunursa da duvarın üst kalınlığı 20 cm den az yapılamaz.

3--Duvarın betonarme çelik donatısı temel donatısına bağlanır ve toprağın yan basıncını önlemek üzere gergi çelikleri konur.

4--Arkasındaki toprağın rutubetinden ve yer altı sularından zarar görmemesi için duvarın arka yüzü izole edilir.

5--Kuru taş dolgu yapılır ve sular barbakanlarla ön cephesine aktarılır. 

4.2--Kademeli Betonarme İstinat Duvarı:

1--İstinat duvarının temel taban genişliği fazla olacaksa, bu takdirde taban genişliğini gizlemek ve görünümünü güzelleştirmek için aynı temel üzerinde çift betonarme duvar yapılır.

2--İki duvar arasındaki boşluk toprak ile doldurularak kısa köklü ağaç veya çim dikilir.

3--Perde duvarlarda su akışını sağlayıcı barbakanlar yapılır.

4--İstinat duvarı yapılacak meyilli yüzeyde bir duvar yüksekliği çok fazla olacaksa kademeler yapılması tercih edilir. Bu durumda ayrı temellere oturtulan betonarme duvar yapılır. Bu durumda dıştaki veya alttakine az basınç verecek şekilde tanzim edilir ve temel taban genişliği azaltılabilir.

4.3--Prefabrike Yapılan Betonarme İstinat Duvarları:

1--Toprak kaymasını önlemek üzere yüksekliği az olan istinat duvarlar kısa zamanda ve kolaylıkla inşa edilebildiğinden tercih edilir.

2--En çok 12 m boyunda 20*20 veya 20*30 cm kesitinde ön ve yine aynı kesitte 2-3 m boyunda iç veya enlemesine betonarme blok kirişler imalathanelerde hazırlanır.

3--Dökümünden üç veya dört hafta sonra istinat duvarı boyunca ve en kirişler bu doğrultuya dik olarak 2-3 m ara ile konur ve içi moloz taşlarla veya toprak ile doldurulur.

4--Bu tip istinat duvarları genelde kara veya demiryolları kenarlarında kullanılır.