Asansörlerde Yüksekte Çalışma Talimatları-Örnek Talimat Önerileri
Asansör bakım ve montajında işgüvenliği ve emniyet kurallarına kesinlikle uyulması zorunludur.
1--Yüksekte Çalışma:
1--2m ve üzeri çalışmalar yüksekte çalışma olarak tanımlanabilir.
1.1--Ancak, çalışılan yer veya kullanılan ekipman açısından yükseklik farkı nedeniyle düşme tehlikesi yaratabilecek tüm çalışma alanları da yüksekte çalışma sınıfına girecektir.
2--Çalışma platformlarında, asma veya sabit iskelelerde, merdivenlerde, cephelerde ve çatılardaki çalışmalar yüksekte çalışmaya örnek verilebilir.
3--Yüksekte çalışırken karşılaşılabilecek pek çok farklı türde tehlike vardır. Örneğin, yüksekten düşme denge kaybı ve uygun olmayan sistemlerin bir arada olmasında meydana gelir.
3.1--Yüksekte çalışma esnasında elektrik çarpması ve bu nedenle denge kaybederek düşme ise iki tehlikenin birleşerek kazayı oluşturmasıdır.
4—Yüksekte Çalışılırken Karşılaşılabilecek başlıca tehlikeler;
1--Yüksekten düşme,
2--Yüksekten cisim düşmesi,
3--Platformun devrilmesi,
4--İskele veya merdivenin devrilmesi,
5--Taşıyıcı sepetin yük fazlalığı nedeni ile dönmesi,
6--Taşıyıcı zinciri, kancası, vb. kopması şeklinde sıralanabilir.
5--Yüksekte Çalışma Kuralları:
1--İşbaşı öncesi yüksekte çalışma için kullanılacak sistemlerin genel kontrolü yapılacaktır.
2--Sistemlerin periyodik kontrolüne dair kartlar, kayıtlar düzenli tutulacak ve iş sahibi tarafından incelenecektir.
3--İş gerektiriyor ise, yüksekte çalışma izinlerinin alınacak, izinsiz çalışma yapılmayacaktır.
4--Sistemlerin düzgün olmayan zemine sabitlenmesi gerektiğinde, mutlaka doğru ve sağlam sabitleyiciler kullanılacaktır.
5--Sistemlerde problem olduğu görüldüğünde iş sorumlusu derhal uyarılacak, basit çözümlerle iş yapılmayacaktır.
6--Yüksekte çalışma yapılan alanlarda ilgili imalatlarda çalışanların dışında hiç kimse bulunmayacaktır.
7--Öncelik toplu korumaya verilecek; mümkün olan her yerde en az 110 cm yükseklikte korkuluklar yapılacaktır.
8--Çalışma alanına uygun güvenlik halatları çekilcek ve çalışanlar bel destekli paraşüt tipi emniyet kemeri takacaklardır.
9--Yüksekte çalışanlar raşetli (arka kısımda sıkıştırma ayarlı olan tip) baret kullanacaklardır.
10--El aletleri özel aparatlarla çalışan personele bağlanacak, mümkün olduğunca serbestte el aleti bırakılmayacak, aşağıya cisim düşmesi engellenecektir.
11--Mümkün olduğunca yüksekte çalışma alanının yerdeki iz düşüm alanı, şerit bant vb. ile çevrelenecek ve bu alana insanların girmesi engellenecektir.
12--Alınan tedbirlerin çalışanlar tarafından mutlaka uygulanması sağlanacak, uygulamayanların çalışmasına izin verilmeyecektir.
13--Düşme tehlikesi yaratan, delik, boşluk, şaft ve kazı alanları uygun şekilde kapatılacak ve çevrilecektir.
6--Montaj Sahalarında Uyulması Gereken Çevre Kuralları Talimatı
1--Şantiye alanında kesinlikle ateş yakılmayacaktır.
2--Yağ, benzin ve benzeri maddelerle kirlenmiş bezler, hiçbir şekilde sahaya atılmayacaktır.
3--Çalışanlar tespit edilen yerler dışındaki alanlarda yemek yemeyecekler ve yemek artıklarını, belirlenen çöp kutularına atacaktır.Yemek atıkları çöp kırıcıda parçalanıp,kompost haline getirilip ilgili belediyeye verilebilir.
4--Çalışanlar, kullanımlarına tahsis edilen yaşam mahallerini, kullanım sırasında ve iş bitiminde çevre kurallarına uygun şekilde kullanıp buldukları gibi bırakacaklardır. Bu kullanım esnasında çevreye verilmiş olabilecek her türlü zarar hemen giderilecek ve iş bitiminde bu durum tekrar gözden geçirilecektir.Özellikle çadır gibi barınaklardan uzak-kapalı sağlıklı barınak hazırlanmalı.
4--Çalışanlar tuvalet ihtiyacını, kurulu tuvaletler haricindeki başka bir yerde gidermeyeceklerdir.
5--Sürücüler, hız sınırları ve park sınırlamaları gibi trafik kurallarına uyacaklardır.
6--Makine ve ekipmanlar, gerekli yeterliliğe sahip çalışandan başkası kullanmayacaktır.Kullananlarda sertifika aranabilir.
7--Araçların/ekipmanlar, yakıt ve yağ sarfiyatını azaltmak için periyodik bakıma tabi tutulacak-bakımcı firmalarla bakım sözleşmesi imzalanacak., gereksiz yere araçlar/ekipmanlar zorlanmayacak, araç ve ekipmanları hor kullanan kişilere ihtar verilecektir.
8--Amaç dışı ekipman ve araçların kullanılması yasaktır.
9--Tespit edilen park yerleri dışına araç park etmek yasaktır.
10--Şantiyede uygulama yapan bir uzman ekip, uygulama yaptığı alanı günlük olarak temizleyecek, hiçbir atık ürün sahada bırakmayacaktır.
11--Çalışanlar, cam, kağıt, plastik gibi geri dönüşüm yapabilecek atıkları, geri dönüşüm kutularına atacaklardır.İlgili belediyeden geri dönüşüm kutuları alınacaktır.
12--Mümkün olduğu durumlarda, faks, fotokopi, yazıcı (printer), kartuş ve tonerleri, tekrar doldurmak suretiyle kullanılacaktır.
13--Lüzumsuz yere yanan lamba ve cihazlar kapatılarak-gün ışığınada duyarlı sensörlü lamba kullanılarak elektrik sarfiyatının azaltılmasında katkıda bulunacaktır.
14--Damlayan, akan su muslukları kapatılacak, arızalı olanlar en kısa zamanda idari işler/kamp amirine bildirilecek, su sarfiyatının azaltılması için herkes duyarlı davranacaktır.Perlatörlü musluklar-4 lr rezevuarlı alafranga helalar kullanılabilir.
15--Elektronik ortamdaki (bilgisayardaki) bilgiler, mümkün olduğunca kağıda yazdırılmadan kullanılacaktır.Bilgisayardaki kayıtlar gün sonunda en az iki adet 500 Gbyte harici diske kaydedilecek ve bu bilgiler şantiye alanı dışında saklanabilir.
16--Daha az doğal kaynak (elektrik, su, yakıt vb.) tüketen araçlar, ekipmanlar, sistemler ve iş yapım yöntemleri tercih edilecektir.Isınmada soğalgazlı soba-split klima ile ısıtma-soğutma.
17--Kullanımı sona eren binalar ve yapılar, müşteri ile yapılan şartnamelerde belirtildiği şekilde sökülecektir.
7--İskele Kullanma Güvenlik Talimatı
1--İskeleler, emniyetli çalışma yeri sağlamak üzere kullanılır.
2--İskele tiplerinden biri olan hareketli alüminyum iskeleler, çok uzun süreli olmayan çalışmalarda sıklıkla kullanılırlar.
3--Hareketli alüminyum iskelelerin sahip olması gereken özellikler;
1--Tüm parçalarda olabilecek kaynak bozukluklarına, çapaklara veya malzeme korozyonuna dikkat edilmeli,
2--Platform zeminlerinde delik olmamalı,
3--İlk platformun düzgün olarak hizalandığı ve sabitlendiği kontrol edilmeli,
4--Hareketli mobil iskele kurarken öncelikle aşağıdaki sorular yanıtlanmalıdır:
1--Emniyetli geçiş sağlanıyor mu?
2--Kaç platformdan oluşacak?
3--Tüm platformlarda çalışılacak mı?
4--Ne kadarlık yükleme yapılacak?
5--Zemin durumu uygun mu?
5--İskele kurarken ve kullanırken;
1--Tüm parçaların bulunduğundan ve zarar görmemiş olduğundan emin olun.
2--Tekerleklerde kilitleme elemanı bulunduğundan emin olun.
3--Ayarlanabilir ayaklar sadece hizalamak için kullanılır. İskeleyi daha fazla yükseltmek için kullanılmadığından emin olun.
4--3 m’den daha yüksek bir iskele kurulması durumunda sabitleyiciler kullanın.
5--İskele platformu üzerine merdiven ve sehpa kullanmayın.
6--İlk kullanımdan önce, üzerinde değişiklik yapılması durumunda, sabitlik veya gücünü etkileyebilecek herhangi bir durum sonrasında iskelenin kontrol edilmesini sağlayın.
7--İskelenin kurulduğu zeminin sabit ve yeterli güçte olduğundan emin olun.
8--2 metre veya daha yüksekte çalışılması gerektiğinde korkuluk, ara korkuluk, eşik, bariyer, vb. kullanılarak ve yeterli sayıda çalışma platformu bulundurarak düşmelere karşı önlem alın.
9--Çalışma platformu genişliğinin en az 80 cm olmasını sağlayın. Kayma ve takılmalara karşı önlemleri alın.
10--Ana korkuluk yerleşiminin 910 mm yükseklikte olmasını, ara korkuluklarla platform zemini ve ana korkuluk arasında 470 mm’den fazla aralık olmamasını sağlayın.
11--Korkulukların insan ağırlığını taşıyacak sağlamlıkta olduğundan emin olun.
Hareketli-Mobil iskele kullanırken dikkat edilmesi gereken kurallar şunlardır:
12--İskeleye çıkmak için emniyetli bir merdiven kullanılmalı, merdiven kesinlikle dış tarafa yaslanmamalı,
13--Malzeme çıkartılması gerektiğinde iç taraftan çıkarmaya öncelik verilmeli, mümkün değilse çok dikkatli olunmalı,
14--Hareket ettirmeden önce güvenli bir yüksekliğe gelinceye kadar yüksekliğin azaltılması sağlanmalı,
15--Taşıma elle yapılmalı, araç kullanılmamalı,
16--Hareket halinde iken üzerinde kimse bulunmamalı,
17--Sert, düzgün olmayan zeminde hareketli iskeleyi taşırken özellikle dikkatli olunmalı, yüksekliğin yatay ölçülerin 2 ½’sini geçmemesi sağlanmalı,
18--Özel çalışma olmadıkça hareketli iskeleler elektrik hatlarına yakın monte edilmemeli, gerektiğinde topraklaması yapılmalı,
19--Rüzgâr hızının 25 m/s’i geçmesi durumunda, iskele sabit bir yapıya bağlanmalı, 40 m/s’i ulaşması veya geçmesi durumunda ise sökülmeli ve kullanılmamalı,
20—İmalatçı tarafından tavsiye edilen yükleme kapasitesi kesinlikle aşılmamalı,
21--Tam olarak montaj bitmeden işe ara vermek gerektiğinde, üzerine mutlaka “kırmızı” renkli kart asılmalı
8--İskele Kurma ve Kullanma Kuralları:
1--Tüm iskelelerin, rampaların ve platformların yürüme yolu genişlikleri yapıldıkları amaca uygun (insan ve malzeme hareketi) boyutta seçilecektir. Ancak hiç bir şekilde genişlik 45 santimetreden daha dar seçilmeyecektir.
2--Tabandan itibaren 38 metreden daha yüksek iskeleler, tasarımı ve hesabı ilgili sözleşme ve şartnamelerde belirtilmediği sürece, teknik bilgisi yeterli yetkili bir mühendis tarafından tasarlanacak ve hesaplanacaktır. İskele, bu tasarıma uygun yapılacak ve yüklenecektir.
3--İskeleler sökülürken, söküm çalışması haricindeki kişilerin yanlışlıkla iskele üzere çıkmalarını engellemek için sökümden sorumlu yetkili bir kişi devamlı olarak sökümün başında bulunacak veya sökülen iskelenin üzerine görünür bir yerine söz konusu tehlike ile ilgili uyarı levhası asılacaktır.
4--Sadece kontrolü yapılmış ve “yeşil” renkli iskele kartı asılan iskeleler kullanılacaktır. Bunun dışındaki bütün iskeleler “kırmızı” renkli kart ile işaretlenecektir.
9--İş Kazası Talimatı
1--İş kazasına tanık olan kişiler ivedilikle ilgili Birim Yöneticisi’ne ve İSG-Ç Birimi’ne haber verecektir. Haber verme esnasında kazanın oluş şekliyle ve mevcut durumla ilgili mümkün olduğunca detaylı bilgi verilecektir.
2--Olay montaj veya bakım sahasında gerçekleşmişse, Proje Yöneticisi, ilgili Şantiye veya Bina yönetimine haber verecektir.
3--Kazazedeye hiçbir şekilde müdahale edilmeyecektir. Sadece geçerli ilkyardım belgesi olanlar, sağlık birimi olay yerine varıncaya kadar ilkyardım uygulayacaktır.
4--Olay yeri emniyete alınacak ve ilgisiz kişilerin olay mahaline girmesi engellenecektir.
5--Olay ihbarını alan Sağlık Birimi gerekli ekipmanı ile birlikte olay yerine intikal edecektir.
6--Kazazede ile ilgili ilk tespit ve uygulama Sağlık birimi tarafından yapıldıktan sonra ambulans çağırılmasına ve/veya hastaneye sevkine karar verilecektir.
7--Olay ihbarını alan İSG Uzmanı, kazazede ve kaza ile ilgili ilk bilgileri alıp,kazanın akabininde sözkonusu olabilecek zincirleme tehlikeleri saptayacak ve olay yeri önlemleri gözden geçirilecektir.
8--Kazazede ile ilgili yasal bildirim SGK’ya 3 iş günü içerisinde Personel Birimi tarafından yapılacaktır.
9--Detaylı olay raporu İSG-Ç birimi tarafından hazırlanacak ve olayın kök sebepleri tespit edilecektir. Konunun takibi “Olay ve Uygunsuzlukların Yönetilmesi Prosedürü”ne (İSG 010) göre yapılacaktır.
10--Aydınlatma Kuralları Talimatı
1--Çalışma bölgelerinde cisimlerin aydınlatılması ile birlikte, görmeyi kolaylaştıracak uygun şiddette genel bir aydınlatmanın da ayrıca sağlanması gerekmektedir.
2--Rahat görme imkânının sağlanabilmesi için ışığın doğrudan göze gelmesi engellenecektir.
3--Kullanılan seyyar ampuller ve floresanlar mutlaka muhafazalı olacaktır.
4--Suni aydınlatmaların gerçekleştirileceği çalışma sahalarında aydınlatmanın planlanması ve uygulanması aşamasında aşağıda belirtilen hususlar göz önüne alınacak ve tedbirleri alınacaktır.
4.1--Rahatsız edici yansımaların azaltılması için ışık kaynağı uygun yerde midir?
4.2--Işık kaynağı çalışmanın niteliğine uygun şiddette ve mesafede seçilmiş midir?
4.3--Işık kaynakları ekonomik midir? (Floresan, cıva buharlı, normal ampul vb.)
4.4--Işık kaynağı, şiddeti ve yeri itibari ile göz kamaşması yaratmakta mıdır?
4.5--Işık kaynağı, duvar, tavan ve benzeri cephelerin niteliklerine (renk, yüzey durumu vb.) uygun şiddette veya konumda mıdır?
4.6--Işık kaynağının bakımı ve müdahalesi kolay mıdır?
4.7--Çalışanlar tarafından ışık kaynağı ile ilgili şikâyet var mıdır?
4.8--Aşağıda belirtilmiş alanlarda yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak suni veya doğal aydınlatma sağlanacaktır;
1--Merdivenler (en az 50 lüks)
2--Rampalar (en az 50 lüks)
3--Acil çıkış yolları (en az 50 lüks)
4--Koridorlar (en az 50 lüks)
4--Kazı çalışması (kazı yapılan yer) (en az 100 lüks)
5--Kapalı depo sahaları (en az 100 lüks)
6--Atölye (en az 100 lüks)
7--Yükleme, boşaltma, yakıt ikmal ve bakım çalışma sahaları. (en az 100 lüks)
8--Yemekhane, koğuşlar, soyunma yerleri (en az 100 lüks)
4.9—Aydınlatma lambası olarak sarı yada gün ışığı renkli led yada kompakt fluresan lamba kullnaılması sağlık açısından uygun olacaktır.
11--Asansör Kuyu Dibine İniş Talimatı
1--Ana giriş katına uyarıcı “ Asansör kuyusunda çalışma var “ etiketini yapıştır.
2--Kuyu dibine girişin mümkün olduğu yere kabini çağır. (En alt kat/durak)
3--Yukarı katlara kumanda ver. (Tercihen en üst kata)
4--Kabin yukarı hareket etmeye başladığı zaman kuyu dibine girişin uygun olduğu noktada kat kapısını üçgen anahtarla açarak kabinin durduğunu gör.
5--Kat kapısı açıkken kabinin hareket etmediğini onayla.
6--Kapı sabitleme aparatı ile kapıyı tam açık kalacak şekilde bloke et.
7--Kuyu dibi durdurma butonunu “DUR” komutuna al.
8-Kuyu aydınlatmalarının yeterli olduğunu kontrol et.
9-Kapı sabitleme aparatını kaldır ve kat kapısını kapat.
10-Kat kapısı kapalı iken 10 saniye bekle, kayıt ver, kabinin hareket etmediğini gör.
11-Kapıyı tekrar aç. Kapı sabitleme aparatını kullanarak kapıyı açık konumda bloke et.
12-Kuyu dibine in.
13-Kapı sabitleme aparatı ile kat kapısını 8-10 cm. açık kalacak şekilde bloke et.
12--Kuyu Dibinden Ayrılış Talimatı
1-Kat kapısını tam olarak aç ve kapı sabitleme aparatını kullanarak kapıyı açık konumda bloke et.
2-Kuyu dibinden çık.
3-Kuyu dibinde aydınlatmayı ekstra bir ekipman ile sağladıysan ekipmanı kapat/topla/kaldır.
4-Kuyu dibi durdurma butonunu normal pozisyona getir.
5-Kat kapısını kapat, asansörün normal çalıştığını onayla.
6-Ana giriş kattaki uyarıcı “Asansör kuyusunda çalışma var” etiketini kaldır.
13--Kabin Üzerine Çıkış
1-Ana giriş katına uyarıcı etiket yapıştır. (Bakım personelleri için “Asansör Bakımdadır” Montaj personelleri için “Asansör Kuyusunda Çalışma Var”)
2-Gerekiyorsa, kuyu girişlerine uyarıcı barikatları kur.
3-Kabin üstüne girilecek kattan kabini çağır.
4-Kat kapısı açıkken kabinin hareket etmediğini onaylamak için kabin içinden aşağı yöne başka bir kata kumanda ver. 10 saniye bekle ve kabinin gitmediğini gör.
5-Asansör kapısını kapat, asansör hareket etmeye başladığı zaman kabin üzerine geçişin uygun olduğu noktada kabini, kat kapısını üçgen anahtarıyla açarak durdur.
6-Kabin üzerindeki acil durdurma şalterini DUR pozisyonuna al. Sonra Revizyon Kutusundaki düğmeyi revizyonda çalışma konumuna getir.
7-Kabin üzeri aydınlatmasını aç. Kabinin üzerine çık, emniyetli bir yere geç.
8-Kapının kapanmasına, kilidin ve fiş kontağın devreyi vermesine izin ver.
9-Kabin üzerindeki acil durdurma şalterini normal konumuna al.
10-10 saniye bekle, kat kapısı kapalı durumda ve kabinin hareket etmediğini onayla.
11-Kabin ve kuyu duvarı arasında 30 cm.’ den fazla açıklık varsa ve korkuluk yok ise emniyet kemeri tak.
12-Revizyon şalteri butonlarının işlevini kontrol et. Daima ilk olarak aşağı yön butonun işlevini sonra da yukarı yön butonunun işlevini kontrol et.
14--Kabin Üzerinden Ayrılış
1-Kabini giriş katına geri götür. Kabin üstünden çıkış için emniyetli çıkış pozisyonunda olduğuna emin ol.
2-Kabin üzeri acil durdurma şalterini DUR pozisyonuna al.
3-Kat kapısını aç.
4-Emniyet kemeri bağlıysa bağlantıyı sök.
5-Kabin üzerini terk et.
6-Kabin üstü revizyon kutusu düğmesini normal konuma getir.
7-Kabin üstü aydınlatmasını söndür.
8-Kabin üstü acil durdurma şalteri pozisyonunu normal konumuna al.
9-Kat kapısını kapat, eğer girişte konduysa barikatları kaldır ve asansörün normal çalıştığını onayla.
10-Ana giriş katındaki uyarıcı etiketi kaldır.