Köpeklerde Koklama Duyusu
ve Hastalık Teşhisi:
1--Köpeklerdeki koku alma
duyusu insanlarınkinden 10.000-100.000 kat daha iyidir. Beyinlerinin büyük bir
kısmını bu duyunun çalışması için kullanırlar. Koklamayı kodlayan genleri ve
sinir hücreleri insanlarınkinden çok daha fazladır.
1.1--İnsanların burnunda
yaklaşık beş milyon koku alma hücresi bulunur. Köpeklerde ise bu sayı 200
milyona kadar çıkar. İnsan burnunda koku alma bölgesinin genişliği 3-5
santimetrekare iken bu alanın köpeklerde 18-150 santimetrekare olduğu
biliniyor.
2--İngiltere’de 2004 yılında
mesane kanseri üzerinde yapılan çalışmada köpeklerin idrar örneklerini
koklayarak kanseri tespit etme başarı oranının % 60 olduğu bildiriliyor
2.1--Japonların gene 2011de
Labrador av köpekleri ile gerçekleştirdiği bağırsak kanseri çalışmalarında
köpeklerin kanserli hastaları kolonoskopi hassasiyetinde belirlediği
belirtildi. Tespit oranının nefes örneklerinde % 95, dışkı örneklerinde % 98
olduğu söyleniyor.
2.2-- Özellikle köpeklerden
bir tanesinin kanseri erken evresinde yakaladığından ve kolonoskopinin bile
yapamadığı polipleri kötü huylu dokulardan ayırt etme işini başarıyla
gerçekleştirdiğinden bahsediliyor.
2.3--Avusturalyada ve ABDde
gerçekleştirilen benzer hastane çalışmaları gene köpeklerin erken veya geç
evredeki meme kanserinden cilt, akciğer, kalın bağırsak, yumurtalık, böbrek ve
mesane kanserine kadar birçok kanser çeşidini % 88-% 97 doğruluk derecesinde
tespit ettiğini bildiriyor.
2.4--Akciğer ve meme kanseri
hastalarından alınan nefes örneklerini koklayan eğitilmiş köpekler, akciğer
kanseri örneklerinin % 99’unu, meme kanseri örneklerinin ise % 88’ini tespit
etmiş
2.5--British Medical
dergisinde geçtiğimiz günlerde yayımlanan bir başka bilimsel araştırmada ise
bir çeşit küçük av köpeği olan Beagle cinsi bir köpeğin, antibiyotiğe direnç
kazanmış bir bakteri enfeksiyonunu (Clostridium difficile) hem hastaların
dışkılarını hem de hastane ortamını yani havayı koklayarak % 98 oranında
başarıyla tespit ettiğinden söz ediliyor
3--Eğitilmiş köpekler
kanserin ve bakteri enfeksiyonlarının yanı sıra kan şekeri seviyelerindeki
değişiklikleri ve organik keton maddelerini de koklayarak tespit etme
yeteneğine sahip.
3.1--İngiltere, Kore,
Japonya, Almanya ve ABDdeki merkezlerde, köpeklerin olağanüstü koku alma
yeteneklerinden faydalanılarak yaygın bir şekilde kanser tespiti yapılıyor.
Türkiyede de İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesinde bu tür çalışmalara
başlandığı belirtiliyor.
Kaynak:Bilim ve Teknik-Şubat
2013