MAKALELER / Multidisipliner Ekonomi Araştırmaları-Enflasyon-Ekonomik Canlılık Akışkanlar Mekaniği Benzeşimi







Multidisipliner Ekonomi Araştırmaları-Enflasyon-Ekonomik Canlılık Akışkanlar Mekaniği Benzeşimi:

 

1—Enflasyon:

1—Ekonomide para akışı ile su akışı arasında benzeşim kurulursa:

1—Enflasyon para akışında akışa karşı oluşan direnç olarak yorumlanabilir.

 

1.1--Makro ekonomide Normalde laminar akış halinde olan para akışı para akış hızının artması-para akışı yoğunluğunun artması-akışın geçtiği kanalların çapının artması ile doğru orantılı-akışın akıcılığı ile ters orantılı olarak Reynolds sayısı artar.

 

1.2--Boyutsuz sayı olan Reynolds sayısı örneğin 2000 e kadar akışın laminar olduğunu—2000/4000 arası akışın yarı türbülanslı olduğu—4000 den sonra akışın tam türbülansa kaydığını ifade eder.

 

1.3—Enflasyonist ekonomi türbülanslı ekonomidir.Akışkasnlar mekaniği literatürüne göre türbülanstan ancak sadece akış hızı azaltılırsa çıkılıp-laminar akışa dönülebilir.Bu anlamda Türkiyede yeni ekonomi politikası kredileri daraltıp-sıkılaştırma önlemleri ile piyasada para akış hızını azaltarak laminar sınırlara yani paranın değer kaybını azaltmaya-enflasyonu düşürmeye çalışmak ki doğru politikadır.

 

1.4--Enflasyon-değer kaybı türbülanslı ortamda akış hızının karesi ile doğru orantılı olarak artar.Ayrıca ciddi anlamda ülke olarak ihracat vs dolara bağımlı olduğu için kurdaki artış enflasyonu ciddi anlamda artırmakta yani kurt artışı piyasada para akış hızını artır etki yaparak değer kaybını-enflasyonu artırmakta.Bu anlamda kurun düşük ve sabit tutulması önceliklidir.

 

1.5—Formüller:

 

V:para akış hızı    d:paranın geçtiği kanalın çapı   r:para akışının yoğunluğu

m:akışın akıcılığı(örneğin nakit:1—senet:0,6---çek:0,8---elektronik:1,2 vs)

 

Re:Reynolds sayısı Re<2000 akış laminar—

                              Re:2000-4000 arası yarı türbülans

                             Re>4000 akış tam türbülans

Formül….Re=Vxdxr/m           

                                                

Değer kaybı-enflasyon R=CxV /

 

C=64/Re…………………..laminar

 

C=0.316x Re-0.25……….türbülanslı akış

 

1.6--paranın akıcılığı(vizkozitesi) düştükçe yada likiditesi yüksek nakit-çek gibi takas enstrümanlara geçildiği para akışlarında sistemin Reynolds  sayısı artacaktır.

 

1.6.1--Bu durumda akış laminar ise direnç düsecektir yani enflasyon(paranın değer kaybı) azalacaktır.

 

1.7--Paranın yoğunluğu arttıkça reynolds sayısı artar.Laminar sınırlarda direnci(enflasyonu düşürür) azaltır.

 

1.8--Paranın işlendigi alanın çapı-piyasa derinliği arttıkça Reynolds sayısı artar.

 

1.9-- Normal laminar sınırlarda  paranın değer kaybı (enflasyon) akış hızı ile doğru,  psikotik-türbülanslı durumlarda Akış hızının karesi ile doğru orantılıdır.Akış hızının artması herhalükarda piyasanın harcadığı eko enerjinin artması demektir.Bu da piyasanın para yıkımı ile doğru orantılıdır.Ekonomi hastalıkları ile ekonomi sağlığı  arasındaki sınırı para akıs hızı belirler.

 

1.9.1---Sağlıklı ekonomide   para hızı  belirli aralıktadır(V:0….1.5 tl/sn) yada piyasada para yıkım hızı(enflasyon) belirli aralıktadır.

 

1.9.2--Bu sınırı aşarsa önce yarı türbülanslı bir bölge ardından tam  türbülansın hakim olduğu  türbülanslı bölgeye kayılır..Türbülansta direnç sadece akış hızının  karesi ile doğru orantılıdır.

 

1.9.3—Türbülanslı akışta direnç-enflasyon-değer kaybı Akışın yogunlugu/akıcılıgı/işlem alanı çapından bağımsızdır.Sadece akış hızına bağlıdır.Türbülanstan çıkmak için sadece akış hızı düşürülmelidir.Bunu sağlayan ise ekonomi literatürüne göre sadece diğer önlemlerle politika faizini yükseltmektir.

 

1.9.4--Bu nedenle enflasyonist ekonomiler psikoz ekonomisi olarak değerlendirilirse enflasyon mücadelesinde en önemli olan para akış hızı kontrolu yani Para tabanının merkez bankasınca kontroludur.

 

1.10--Piyasanın  para değer yıkımı(enflasyon) dirençler-dirençlere harcanan enerji- ile doğru vede süre ile de doğru orantılıdır.

 

2—Piyasada Canlılık-Enerji:

2.1—Akışkanlar mekaniğine göre piyasada dolaşan akışnanın-paranın enerjisi ne kadar yüksek ise piyasa o kadar canlıdır.

Piyasada dolaşan akışkanın-paranın enerjisi

E=QxH=(V/ d²)x(64/RexV /d²)=(K/Re)x( V²/ d4)

 

2.2--Bu formüle göre akış laminara doğru gittikçe-enflasyon düştükçe-akış hızı arttıkça piyasa çapı azaldıkça-akış yoğunluğu düştükçe-akış akıcılığı azaldıkça piyasanın enerjisi artar.artan enerji canlılık demektir.Türkiyede elektronik bankacılık işlemleri ile akıcılık arttığı için piyasanın canlılığı artmakta.Akış laminara kayıp enflasyonu düşürücü etki yapmakta.

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 57

Eklenme Tarihi : 20.11.2023

Önceki sayfaya geri dön.