Metan Seviyeleri Üstel
Biçimdemi Artmaya Başladı:
1—Grafik-Yıllara göre atmosferik
metan seviyeleri-ppm:
2003………………1750
2010……………….1775
2015……………….1810
2020……………….1860
2023……………….1900
2--Bu grafik son 20 yılda
metan seviyelerinin nasıl arttığını gösteriyor. Gaz üç kaynaktan geliyor. Üçte biri petrol ve gaz gibi endüstrilerden geliyor.
Diğer üçte biri hayvancılık da dahil olmak üzere tarımdan kaynaklanıyor. Geri
kalan ise doğa çıkışlı.
3--Peki, metandaki güncel
artıştan hangisi sorumlu? Stockholm Üniversitesi'nden Jeokimyacı Volker
Brüchert, doğada neler olup bittiğine dairi daha fazla bilgiye ihtiyacımız
olduğunu söylüyor:
3.1--"Tarımsal
yayıcıların, pis su arıtma tesislerinin, bu kıyı sistemlerinin bazılarından çok
daha güçlü yayıcılar olduğunu biliyoruz. Yine de Dünya üzerinde yeterince
dikkate alınmamış çok sayıda kıyısal alan var.".Yeterince izlenmeyen diğer
alanlar göller, nehirler, sulak alanlar, tarım arazileri ve ormanlar.
3.2--Yeryüzü değişiyor ve
gezegenimiz ısındıkça metan üreten bakterilerin daha aktif hale geldiğine dair
bir şüphe var.Bu ısınmayı sadece hızlandıracaktır çünkü metan güçlü bir sera
gazı. Peki ne yapmamız gerekiyor?
3.2.1--Bastviken'in yanıtı
şöyle: "Yapabileceğimiz en iyi şey insan kaynaklı emisyonları önlemek
çünkü bu çifte etkisi olacak, bir ölçüde insan emisyonlarını azaltacak ama aynı
zamanda gelecekteki doğal emisyonları da azaltacak."
4--Copernicus İklim
Değişikliği Servisi'nden son verilere göre, küresel olarak, büyük bir farkla
kayıtlara geçen en sıcak eylül ayını yaşadık. Sıcaklıklar 1991-2020
ortalamasının 0.9 derece üzerindeydi.Avrupa’da da ortalamanın 2,5 santigrat
derece üzerinde büyük bir sıcaklık anomalisiyle, gelmiş geçmiş en sıcak Eylül
ayıydı.
4.1--Fransa, Belçika,
Almanya, Polonya ve Avusturya, kaydedilen en sıcak eylül ayını yaşayan ülkeler
arasındaydı.Sıcaktı ancak Avrupa’nın bazı kısımlarıyla Kuzey Afrika alışılmadık
derecede yağışlıydı.Bu durum, Libya, Yunanistan, Türkiye ve Bulgaristan’da
yıkıcı ve ölümcül sellere neden oldu.
4.2--Bu arada Antarktika'da
eylül ayında deniz buzu seviyesi 1991-2020 ortalamasının yüzde 9 altında
kaldı.Bu, Antarktika’da deniz buzu seviyesinin yılın bu dönemi için rekor
düzeyde düşük olduğu üst üste beşinci ay.
5—Yorum:
1—Metan artışında İklimin
daha da ısınmasıyla daha Sibirya-kutup bölgeleri-tundura-bataklıklarda fazla
metan üreten bakteri faaliyete geçmiş olabilir.
1.1—Bu nedenle ortalama
sıcaklığın artışına izinvermemek gerek.Bunun için gerekirse havayolunda
uçaklarla atmosfere sülfür vs püskürtmek çözüm olabilir.Kısaca hemen tedbir
alarak atmosferin daha fazla ısınmasına izin vermemek gerek.1.5 C gelmesini
beklemeden acil durum tedbirlerini devreye almak lazım.Zira 1.5 C de ısınma
üstel-çok daha katlamalı hal alabilir.Bu riske girmemek gerek.
Kaynak:https://tr.euronews.com/