Kuraklık-Toplu Ağaç Ölümlerine Neden Olabilir:

1--Dünyanın çeşitli yerlerinden çok sayıda araştırma, küresel ısınmadan kaynaklı aşın sıcaklık ve kuraklıklar yüzünden, tropilcal yağmur ormanlarından kuzeydeki kutup altı ormanlarına varıncaya kadar giderek artan sayıda ağacın öldüğüne işaret ediyor.

1.1--Son zamanlarda yayımlanan bir çalışmaya göre, Avrupa’da topraklann kuruması kıta genelinde ağaç ölüm hızını artırıyor. Diğer çalışmalar gibi bu da ölümlerin genellikle kuraklık sırasında değil, kuraklıktan sonraki bir ya da birkaç yıl içinde gerçekleştiğini gösteriyordu.

1.2--Dolayısıyla, pek çok ağaç kuraklığı ya da geniş çaplı yangınları atlatmış görünse de bu olaylardan kısa bir süre sonra ölebiliyor.

2--München (Münih) Teknik Üniversitesinden Comelius Senf ve Rupert Seidl’m geçen yıl yayımladığı araştırmada ise Avrupa’da 2018’de yaşanan kuraklığın belki de son 170 yıl içindeki en büyük ağaç ölümü dalgasına neden olduğu belirlendi.

2.1--Bu yüzden ikili bu yıl ve gelecek yıl ağaç ölüm oranlarının yüksek olmasını bekliyor. Yine de bu defa çok daha fazla ağacın ölüp ölmeyeceğini söylemek için henüz erken olduğunu da belirtiyorlar. Seidl’a göre, 2018’deki olayın o kadar yıkıcı olması pek çok yerde üç yıl üst üste kuraklık yaşanmasından kaynaklanmıştı. Bu yüzden 2022’deki kuraklığın sonuçlannm da ilerleyen aylar ve yıllar içinde ortaya çıkacağını vurguladı.

3--Hem yaşayan hem de kesilip muhafaza edilmiş ağaçların halkaları üzerinde yürütülen 2021 tarihli bir çalışma da 2015’ten bu yana Avrupa’da yaşanan kuraklıklar dizisinin 2.110 yıldır eşi görülmemiş nitelikte olduğunu ortaya koydu. Uzmanlar artık birbirini takip eden kuraklıklar arasında ağaçların kendilerini toparlamalannı sağlayacak zaman boşluklan bulunmadığmı belirtiyor.

3.1--Kuraklıkların bir ya da birkaç yıl sonra ağaçlann ölümüne neden olmasının altında birbiriyle ilintili birkaç neden yatıyor. Ağaçlar susuz kaldığında beslenemeyebiliyor ve su taşıyan dokuları kalıcı hasar görebiliyor.

3.2--Kuraklıkların zayıf düşürdüğü ağaçlar, kabuk böcekleri ve mantarlar gibi zararlı böcek ve hastalıklara karşı daha savunmasız

3.3--Daha sıcak hava koşullan ağaçlar üzerindeki stresi başka şekillerde de artınyor. Örneğin, daha sıcak havalarda at kestanesi yaprak kurdu gibi zararlı böcekler ağaçlara daha erken bir dönemde saldınp daha büyük hasar oluşturabiliyor

3.4--Hunt’a göre ölen ağaçlann yerine aynı türden yeni ağaçlar dikilmemeli ve sadece kuraklıklarla değil her türlü uç hava koşuluyla daha iyi başa çıkabilecek daha dayanıklı türler olmalı.

4—Yorum:Ülkemizde özellikle ege bölgesinde yaşanan kuraklık ve yangınlara bağlı toplu ağaç ölümleri ihtimalı sözkonusu olabilir.Uydu ısı haritalarından ilgili yüksek ısılı bölgeler bu anlamda kontrol edilebilir.Çözüm olarak bu bölgelere kışın bir şekilde yağmur bombası-yangın uçakları ile sağlanarak bu riskler minimuma indirilebilir mi

Kaynak:Bilim ve Teknik-Temmuz 2023-İlay Çelik Sezer