Asansör Hesap Kriterleri:
10.1--İnsan asansörleri İçin Önerilebilen Kriterler:
1--Hız Seçimi:
0-6 kat…………………..1 m/sn
7-21 kat arası……….1,6 m/sn
21 kat dan fazla…....2,5 m/sn
Not: 20 kata kadar kuyular için düşeyde şakül toleransı…(+,-)25 mm dır.
2-Asansör Sınıfları:
Sınıf 1-Şahıs-İnsan Asansörleri
Sınıf 2-Şahıs+Yük Asansörleri
Sınıf 3-Hastane Asansörleri(Sedye vs taşımak için geniş)
Sınıf 4-Yük Asansörleri
Kapıların hareket etme tipi:
1--yatay...........sürmeli
2--yatayda.......tam otomatik
3--düşeyde........hareketli olabilir.
3--Asansör Sayısı:
Kat da 4 daire için İnsan-Konut asansörleri için kat adedine bağlı 320 kg asansör sayısı formülü:
n=0,3*Kat Adedi-1,5 buna göre asansör trafik hesabı
dahilinde ;
0--8 kat için.………………….1 adet
9-13 kat için.…………………2 adet
14-17kat için…………………3 adet
18-22 kat için…………………4 adet
23-24 kat için…………………5 adet
25-26 kat için…………………6 adet
27-29 kat için…………………7 adet 320 kg insan
asansörü yeterlidir.
4-- Kişi sayısına Bağlı Kuyu Alanı seçimi
Ak(m2)=1,1*((nkişi+6)/4)
bu ifadeye göre kişi sayısı ile 6 toplanıp-4 e bölünürse kuyu alanı m2 olarak hesaplanabilir.
5--Kısa kenarın Uzun kenara oranı 0,8-0,9 aralığındadır.
6—Asansör Tipilerine Göre Özellikle ve Seçim:
6.1-Makine Daireli-sonsuz vidalı Asansörler:
1--İlk yatırım maliyeti düşük
2--makine dairesi alanı gerekmesi
3--düşük verimli işletme maliyeti(kullanılan elektrik maliyeti yüksek)
6.2-Makine Daireli-Dişlisiz vief(vvvf)Motor:
1--İlk yatırım maliyeti az yüksek
2--makine dairesi alanı gerekmesi
3--yüksek verimli işletme maliyeti(kullanılan elektrik) düşük
6.3-Makine Dairesiz-Kuyuda Askıda Dişlisiz veya makina dairesinde vief(vvvf) Motor:
1--İlk yatırım maliyeti az yükse
2--kuyuda olanlar makine dairesi alanına ihtiyac yok
3--yüksek verimli işletme maliyeti(kullanılan elektrik) düşük
6.4- Makine Dairesiz-Kuyuda Askıda Motor:
1--İlk yatırım maliyeti biraz daha yüksek
2--makine dairesi alanına ihtiyaç yok,
3--yüksek verimli işletme maliyeti(kullanılan elektrik) düşük
6.5- Hidrolik Asansörler
1--İlk yatırım maliyeti biraz daha yüksek
2--kuyu yanında küçük makine dairesi alanına ihtiyac var
3--yüksek verimli işletme maliyeti(makine daireli asansörlere göre %34 daha verimlidirler.
4--kullanılan elektrik) düşük(Enerji sarfiyat aylık 2-2,5 kwh civarında olabilir)
5--Kata indirme fonksiyonlu
6--Yumuşak yol alma
7--Yürüyen Merdivenler İçin :
Basamak Genişliği(m) ine Bağlı Olarak Yürüyen Merdivenin Teorik Taşıma Kapasitesi:
Hız(m/s)....0.60m.........0.80 m........1.00 m
0.50m/s......75 kişi/dk......110 kişi/dk....150 kişi/dk
0.65 m/s......98................146..............185
0.75.m/s.....113...............169...............225
8--Fikir Verici Sağlıklı Asansör Minimum Fiyatları(1000 TL):
4 kişi....................21
6 kişi....................23
600 kg..................26
800 kg..................30
1250 kg................36
1600 kg................42 1 kişi=80 kg
9--Asansörlerin AB de Kullanım Oranları:
9.1--Hidrolik asansörler Avrupa da %25 lik bir paya sahiptirler.
9.2---AB de Asansör Tipine göre kullanım Oranları:
Hidrolik Asansör Kullanım Oranı.....................% 25
Halatlı-Dişli Asansör Kullanım Oranı..............% 68
Halatlı-Dişlisiz Asansör Kullanım Oranı...........% 7
9.3-- AB de Binalarda Asansör Kullanım Oranı:
Konutlarda kullanım Oranı...........% 65
Ofislerde kullanım Oranı..............% 14
Hastanelerde kullanım Oranı........% 4
End.Tes kullanım Oranı................% 4
Ticari.Tes kullanım Oranı..............% 5
Otellerde kullanım Oranı...............% 4
10--Asansör Ölçülendirme Tablosu:
(1) (2) (3) (4)
(Kuyu Ölçüsü(CxD))--(Kuyu Dip Derinliği(P))--(Kuyu Üst Yüks(Q))--(Makina Dairesi Ölçüleri(RxTxH))
1--KONUT
(1) (2) (3) (4)
320 kg-4 Kişi-Konut.............(140x160)--(140)--(370)--(220x320x200)
400 kg-5 Kişi-Konut.............(160x160)--(140)--(370)--(220x320x200)
480 kg-6 Kişi-Konut.............(160x190)--(140)--(370)--(220x370x200)
630 kg-8 Kişi-Konut.............(160x210)--(140)--(370)--(220x370x200)
800 kg-10 Kişi-Konut...........(160x230)--(160)--(400)--(240x370x200)
1000 kg-13 Kişi-Konut.........(160x260)--(160)--(400)--(240x370x200)
2--İŞYERİ
320 kg-4 Kişi-İşyeri................(180x200)--(140)--(380)--(250x370x220)
500 kg-6 Kişi- İşyeri............. (180x200)--(140)--(380)--(250x370x220)
630 kg-8 Kişi- İşyeri............. (180x220)--(140)--(380)--(250x370x220)
800 kg-10 Kişi-İşyeri............ (180x220)--(150)--(380)--(250x370x220)
1000 kg-13 Kişi-İşyeri.......... (240x220)--(160)--(380)--(320x490x220)
1250 kg-16 Kişi-İşyeri.......... (250x225)--(160)--(390)--(320x490x220)
3--Hidrolik Asansörlerde:Makine Dairesi Ölçüleri İçin:
Kuyu Genişliği: Asansörlü Makine Dairesi Kuyu Genişliği Ölçüsü+50 mm
Kuyu Derinliği: Asansörlü Makine Dairesi Kuyu Derinliği Ölçüsü+50 mm
Makine Dairesi Yüksekliği: 2000 mm
3.1--Asansör Platformları:
1--Yük asansörü-platformları Ağır çalışma koşullarına dayanıklı ve performansları güçlü olması gereken asansörler olup,özellikle sanayi tesisleri, depolar, marketler ve düşük kuyu dibi gerektiren yerlerde kullanılmaktadır.
2--Yük Platformların
1--Max Platform Ölçüleri:
Max. kapasite.................................1500 kg
Max. platform ölçüsü.............. 2000 x 1600mm,
Max. seyir......................................11,5 m
Max. hız.................................0,15 m/s dir.
Bu asansörler 98/37/EC Makine direktifine uygun olmalıdır.
2--Minimum Kuyu Dibi Ölçüleri:
350/450/650/1000 kg için...................22/45 cm
1200/1500 kg için................................38 cm
2--Minimum Son Kat Ölçüsü: 220 cm
3--Min Platform Ölçüleri:
350/450/650 kg için.......................1250x1100 mm
1000 kg için....................................1400x1300 mm
4--Durak Sayısı max............................4 durak
5--Hız:................................................0,15 m/s
6-Kapı................................................Yarı otomatik
4--Seçim Tabloları:
1--Tablo-1-Elektrikli-Hidrolik Asansörler İçin Teknik Değerler Tablosu:
Kuyu A(m2)....Beyan Yük(kg)...kişi Sayı.....Ort.Motor Gücü(HP)....Kabin Hızı(m/s)....Kabin-Ağırl Rayları
2,24.................320..............4.................5,5/4,08................1...........70x65x9--50x50x5
2,56.................400..............5.................6,2/4,45................1...........70x65x9--50x50x5
2,73.................480..............6.....................7,4....................1...........70x65x9--50x50x5
3...................630..............8.....................8,2.....................1.........90x75x16--50x50x5
3,91.................800.............10....................10......................1.........90x75x16--50x50x5
4,25................1000............13..................13,3.....................1.........90x75x16--50x50x5
4,87................1250............16..................15*......................1.........90x75x16--70x65x5
6...................1600.............20.................16*.....................0,8.......90x75x16--70x65x5
7,17................2000.................................. 20*....................0,5.....125x82x19--70x65x5
10.................3000...................................25*....................0,5.....125x82x19--70x65x5
2--8*19 LÖFC 10 mm lık Halat Sayısı olarak 320-400-480 kg için 4 adet--630/1600 kg için 5 adet.
3-- Ortalama Tahrik Kasnağı Çapı-mm olarak 320-1000 kg için 500 mm alınabilir.
4-- Saptırma Kasnağı Çapı-mm olarak -Dk=40xdh formülü dahilinde 320-1000 kg için 400 mm alınabilir.
2--Hesaplar İçin Kullanılabilecek Ampirik(Tablolardan Türetilen) Formüller:
1-- Motor Gücü Seçimi :Normal Elektrik As.İçin Beyan Yüküne Bağlı
P(HP)=0,006*Q(kg)+7,9 (eğim açısı a=3,43 derece)
Yada hıza bağlı önerilen ampirik formül:
1.1--Asansör Motor Gücü
P(kw)=(0,011Q(kg)+2,5)xV(m/s)
V(m/s):Kabin Hızı
1.2—Elektrik Motor Hesapları:
Elektrik Motorları için Motor gücüne bağlı anma akımı-termik akımı-sigorta akımı/direk-sigorta/yıldız akımı-kablo kesiti için önerilen ilgili tablonun Excel grafiğinin formülasyonu ile elde edilen ampirik formüller:
1--Motor Anma Akımı-380 V……. Im(A)=1,8xP(kw)+2
2--2,2-22 kw için
Termik Akım....................It(A)=2 xP(kw)+1,8
Sigorta Akımı-direkt.........Isd(A)=2,7xP(kw)+8,7
Sigorta Akımı-yıldız..........Isy(A)=2,2 xP(kw)+6
Kablo Kesiti.....................Ak(mm2)=0,4xP(kw)+1
1.1-Asansör Makinası Verimleri: Çift Hızlı-n:%65---İnverterli-n:%82
2-- Motor Gücü-Hidrolik Asansörler:
yüke Q(kg) göre İfade........
P(HP)=0,03*Q(kg)+1,8-- (eğim açısı a=1,71 derece)
3-- Motor Gücü- Makine Dairesiz Asansörler:
yüke Q(kg) göre
P(HP)=0,011*Q(kg)+1,8--(eğim açısı a=0,63 derece)
4--Beyan Yükü -Kabin Alanına Bağlı İfadesi..............
Q(kg)=342xAk(m2)-454
5--Kişi Sayısı--Kabin Alanına Bağlı İfadesi...................
nkişi=4,3xAk(m2)-5,7
6-- Halat Sayısı--Kişi Sayısına Göre 10 mm lik İfadesi.......
nhalat=0,16xQ(kg)+3,4
7-- Kuyu Alanı--Kişi sayısına Bağlı seçimi............................
Ak=1,1*((nkişi+6)/4)
8--Yukarıdaki İfadelerden enerji harcaması anlamında hidrolik asansör,elektrikli asansörden
aynı kg göre %20-100 daha pahalıdır.
9--Yukarıdaki İfadelerden enerji harcaması anlamında makine dairesiz asansör,
elektrikli asansörden aynı kg göre %50-0 daha ucuzdur.
Kasnak çapları 400-420-440-450-480-490-500-520-530-540-580-600 çaplarda genellikle 4-5 kanallı,8-9-10 genellikle 10 mm halat çapı olarak imal edilirler.
11--Kasnak çapı(cm) bağlı yaklaşık kasnak ağırlığı ifadesi
G(kg)=2*d(cm)-25 İfadesi kullanılabilir.
Yani kasnak çapının iki katından 25 eksik,kasnak ağırlığını verir.
12--Mil çapıda kasnak çapı 60 cm e kadar 50 mm,üstünde 55 mm olarak başlayabilir.