Akciğer Kanseri Destek
Tedavisi Notları:
1—Vaka-1:
1--Akciğer kanseri yüzde 85
oranında sigara içenlerde görülür. Kemoterapi ve radyoterapi gerektiğine göre
hastalığınız 3 üncü evrede. Bu tip tümörlerde en iyi tedavi yaklaşımı,
kemoterapi artı radyoterapidir.
1.1--2-3 kür kemoterapiden
sonra tümör küçülürse ameliyat da yapılabilir. Ses kısıklığı muhtemelen tümörün
ses tellerinize bası yapmasından kaynaklanıyor. Tedavileriniz bittikten sonra
sesiniz açılabilir ama sorun kalıcı hale de gelebilir. Çok endişelenmeyin, ses
kısıklığı önemli bir sorun değil.
2--Kemoterapi ve radyoterapi
sırasında dikkatli olun. Radyoterapi yutkunma zorluğu, ağız yaraları,
iştahsızlık, halsizlik, kan sayımında düşme gibi bazı yan tesirlere sebep
olabilir. Bu nedenle kontrollerinizi sıkı yaptırın, yukanda sıraladığım
sorunlardan biriyle karşılaşırsanız derhal doktora başvurun.
2.1--Tedavi sırasında ağız
hijyenine dikkat edin. Yumuşak bir diş fırçasıyla düzenli olarak dişlerinizi
fırçalayın, ağzınızı karbonatlı suyla çalkalayın. Karadut şurubu, ılık papatya
çayı için.
2.2--Ağız yaraları oluşursa
diyet dondurma ya da buz tabletleri kullanabilirsiniz, bunlar acınızı
hafifletecektir. Baharatlar, çok acı ve ekşi gıdalar ağız içindeki tahrişi
artırabilir.
3--Kil kaybına mani
olun.Bunun için proteinden zengin gıdalan tercih edin.
4--Haftada 2 kez kırmızı et,
diğer günler balık, tavuk, hindi ve bol bol yumurta beyazı ihtiyacınız olan
proteini karşılar.
5--Akciğer kanserinde en
yararlı bitkisel destek astragalustur, günde 3 kez birer tane
kullanabilirsiniz.
6--Ayrıca maitake mantarı
hapı, günde 1000 miligram omega 3 alın.
7--Zerdeçal, çörek otu
tohumu,
8--keten tohumu ve dereotu
tohumundan birini seçerek dönüşümlü olarak 1 çorba kaşığı tüketin.
9--Bitkisel protein almayı
ihmal etmeyin, bezelye, fasulye, nohut gibi.
10--Fakat bu desteklerin
hepsini birden değil değiştirerek doktor tavsiyesiyle alın.
2—Vaka-2:
1--Kanser şüphesi olan 50 yaşının
üzerindeki erkeklerde bel ağrısı varsa 3 tane tümör akla gelmeli: Multiple
niyelom (kemik iliği kanseri), akciğer ve prostat kanseri. Çünkü bu tümörler
emiklere metastaz yaparak bel ağrısına sebep olur. Ayırıcı tanıda en önemli
adise biyopsidir. Bu tip hastalarda kemik çökmesine ve felce mani olmak in acil
radyoterapi yapılır. Ama çökme başladıysa, ayaklarda uyuşma varsa bir beyin
cerrahi uzmanınından cerrahi müdahale gerekir.
2--Küçük hücreli akciğer
kanserinin % 90 sebebi sigaradır. Babanızın öyküsünde de sigara var. Kemik
metastazı olduğu zaman akciğere cerrahi müdahalede bulunamaz. Kemikler için
uygulanan radyoterapi bittikten sonra 2 hafta içinde akciğerdeki tümör için
kemoterapiye başlanır, gerekirse radyoterapi uygulanır.
3--Kemoterapi ilaçları çok
çeşitlidir, doktor tercihine göre kombine tedaviler uygulayabilir. Ama bu
kombine tedavilere mutlaka cispilatin grubu ilaçlar dahil edilmeli. Bu arada
hastaya kemikleri güçlendirmek için 21 veya 28 günde bir ilaç tatbik edilir.
4--Beslenmeye dikkat etmek
çok önemlidir. Kilo kaybına mani olmak gerekir. Fakat hızlı kemikler üzerine
basınç yapacağı için hızlı kilo almak da doğru değildir.
4--Kilo kaybı varsa babanız
balık, hindi, haftada 1-2 kez yağsız kırmızı et, yumurta beyazı gibi proteinden
zengin gıdaları tüketsin.
5--Omega 3 de kilo almasına
yardımcı olabilir. Tümörü azdırdığı için beyaz un ve şekerden uzak dursun.
6--Kemoterapi sırasında ve
sonrasında mutlaka astragalus kullansın.
7--Yoğurt ya da çorba içinde
her gün 1 çorba kaşığı zerdeçal tüketsin. Zerdeçal tadmı sevmiyorsa hapını
(turmeric) kullanabilir.
3—Vaka-3:
1--Babam (61) 35 yıldır
sigara içiyor.3 aydır geçmeyen öksürük şikayetiyle doktora başvurunca küçük
hücreli akciğer kanseri olduğu anlaşıldı. İlk seans kemoterapiye başlandı. PET
ve beyin MR’ı temiz çıktı. Doktorlar hastalığın ilk evrede olduğunu düşünüyor.
Acaba babam kemoterapi sırasında nasıl beslenmeli:
1.1--Akciğer kanseri çabuk
metastaz yapan ama ilaç tedavisine iyi yanıt veren bir tümör. Tedavide
ameliyatın yeri yoktur. Ancak kemoterapi ve radyoterapiyle tam şifa elde
edilebilir. Özellikle 2 kemoterapi sonrasında tedaviye yanıt % 90’lara kadar
varabilir. Ancak 3 sene geçmeden hızlı cevaba güvenmeyin. Metastaz ve nüks
riski 3 yıldan sonra azalır.
2--Tedavi sırasında kilo kaybının
olmaması lazım. Babanız bol balık, haşlanmış yumurta beyazı, kara üzüm, kara
kayısı, kara erik, karadut yesin.
3--Hormonlu gıdalardan uzak
dursun.
4--Bol bol kırmızı turp ve
tere tüketsin.
5--Kemoterapi sırasında
kantaron yağı ve greyfurt suyundan kaçınsın.
6--Bitkisel destek olarak da
astragalus hapı, omega 3 fish oil ve maitake mantarı hapı alabilir.
4—Vaka-4:
1--Babanız beyin metastazı
riskine karşı 3 ayda bir beyin MR’ı yaptırsın. Kilo kaybma karşı günde bin
miligram omega 3 fish bil, bol bol yoğurt, günde 1 bardak havuç suyu ve haftada
2 kez kırmızı et tüketsin.
2--Kansızlığı olduğu için
haftada 1 gün kırmızı et yerine karaciğer ızgara da yiyebilir. Ayrıca
çekirdeğiyle birlikte yenilen kara üzüm ve karadut şurubu kan yapar.
3--Kırmızı turp ve tere
akciğer kanserinden koruyan en önemli gıdalardır.
4--Biberiye, rezene,
karahindiba, kuzukulağı da çok faydalıdır. Bunlar çay ya da salata şeklinde
tüketilebilir.
5--Akciğer kanseri
hastalarında deliçöven yani astragalus birinci seçenek bitkimizdir, hap olarak
satılıyor.
6--Maitake mantarı hapı
bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur.
7--Eğer babanızın kolesterol
ve trigliseridi yüksekse omega 3 ile birlikte sarımsak hapı alsın. Günde 4-5
diş sarımsak tüketemiyorsa diyete sarımsak hapı takviye etsin
5—Vaka-5:
1--Akciğer kanserinin adenokarsinom tipi sigara içenlerde görülür. Ama yüzde 5-10 oranında sigara içmeyen kadınlarda da rastlanır. Sigara genellikle tüm kanser türlerinin % 35’inin ana sebebi.
1.1--Ancak akciğer
kanserlerinde % 85, baş-boyun, gırtlak ve ağız içi kanserlerinde yüzde 60,
mesane kanserlerinde % 40 ve mide kanserlerinde % 20 kadar rol oynar.
1.2--Her 20 saniyede 1 kişi
sigaraya bağlı akciğer kanserinden hayatını kaybediyor. 20 yıl boyunca günde 2
paket sigara içenlerin akciğer kanserine yakalanma riski % 85-90.
2--Destek tedavisine geri dönersek.Adenokarsinom, kırmızı turp ve tereye hassasiyet gösterir, babanız bu iki sebzeyi aşırı miktarda tüketsin.
3--Astragalus hap kulansın.
Genel durumunu güçlü tutmak için shiitake,maitake gibi mantar haplarını alsın.
Ayrıca milk thistle (deve dikeni sütü kapsülü) ve burdock (dulavrat otu) da
faydalı olabilir.
4—Proteinsiz kalmaması için
babanız haftada 2 kez yağsız kuzu eti yesin. Bunun dışmda bol bol balık, hindi
tüketsin.
5--Kilo kaybı varsa portakal,
mandalina, ananas,karadut suyu içsin. Muhakkak yarım kilo yoğurt ya da ayran
tüketsin.
6—Vaka-6:
1--Her 20 saniyede bir kişi
akciğer kanserinden hayatım kaybediyor. Sigarayı şu anda bırakırsanız akciğer
kanseri riskiniz 10 yıl sonra yarıya iner. Ama bazı önlemlerle sigaranın
vücudunuzdaki etkilerini daha kısa sürede silebilirsiniz.
2--Diyetinizde özellikle
havuç, çilek, kare erik, kara kayısı, ahududu, domates gibi kırmızı kara meyve
ve sebzelere ağırlık verin.
3--Kalp, tansiyon ve şeker
sorununuz yoksa akciğerlerinizi temizlemek için meyan kökü tüketin.
4--Kırmızı etten ve aşırı
yağlı gıdalardan uzak durun.
5--Bol bol yoğurt ve çökelek
yiyin.
6--Bronşlarınızı güçlendirmek
için her gün 1 avuç yabanmersini, akciğerlerinizdeki yenilenmeyi artırmak için
de karadut veya karadut şurubu tüketin.
7--Akciğer kanserinde
yararlılığı ispat edilmiş en önemli bitkiler tere ve kırmızı turptur.
Sofranızda bu iki besine mutlaka yer açın.
7--Günde 2-3 bardak yeşil çay
için.
8--Günde 1 avuç çörek otu
yiyin.
9--Astragalus bitkisi hapı
kullanın.
10--Temiz havada uzun
yürüyüşler yapm. Yılda 1 kez akciğer filmi çektirin ve 6 ayda bir doktor
muayenesinden geçin.
7—Vaka-7:
1--55 yaşındayım. Sol
akciğerim adeno karsinoma teşhisiyle yaklaşık 1 yıl önce alındı. Tümör erken
evrede yakalandığı için kemoterapiye gerek görülmedi. Hastalığım tespit
edildiği zaman 35 yıllık sigara içirişiydim. Günde 1 paket bitiriyordum. Hastalığımın
teşhis aşamasından sonraki 9 ay içinde doktorumun isteğiyle 5 kez kemik
sintigrafisi çektirdim. Kemik sintigrafısinin insan vücuduna çok zararlı
olabileceğini duydum. Bu bilgi doğru mu? En son 6 ay önce beyin ve akciğer
tomografisi, meme ve batm ultrasonu, tümör markerları, kemik sintigrafisi
yaptırdım. Kontrollerde her şey normal çıktı. Başka tetkikler de yaptırmalı
mıyım? Beslenme önerileriniz nelerdir? Bir de hastalığımın tekrarlamasından
endişe ediyorum. Böyle bir risk var mı.
1.1—Adeno karsinoma, küçük
hücreli akciğer kanserinin bir türüdür. Akciğer kanserlerinin yüzde 20’sini
oluşturur. Son zamanlarda görülme sıklığı arttı. Adeno ca, sigara içmeyen
kadınlarda da ortaya çıkabilir. Tümör erken evrede alındığı için şanslısınız. 3
seneyi atlatırsanız temelli kurtulma şansınız yüzde 70’lerin üzerine çıkar.
1.2--İlk 3 yıl 3 ayda bir
kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin. Adeno kanser en çok beyni sever, bu
nedenle 3 ya da 6 ayda bir beyin MR’ı yaptırın. Kemik sintigrafisine genellikle
tanı esnasmda ve radyolojik olarak kemik ağrılarına tam teşhis konulmadığında
başvururuz.
1.3--Yüksek dozda radyasyon
yaydığı için hiçbir sorunu olmayan, kontrol altındaki hastaya önerilmez.
1.4--Sigara içen hastalarda
nüks ihtimali çok yüksektir, bu nedenle sigara içilen yerlerde bile bulunmayın.
Kirli ve tozlu havadan, endüstriyel kirlilik yaşanan yerlerden uzak durun.
Trafiğin yoğun olduğu sahalardan uzakta oturun. Araştırmalara göre, trafiğin
yoğun olduğu yerlerde yaşayanlarda egzoza bağlı olarak kanser riski 6 kat
fazla. Özellikle otobanlara yakın oturanlarda beyin tümörü, lösemi ve lenfoma
daha sık.
2--Beslenme konusuna
gelince... Bol bol kırmızı turp ve tere yiyin.
3--Şeker ve tansiyon
probleminiz yoksa günde 1 çorba kaşığı toz haline getirilmiş meyan kökü
tüketin.
4--Beta karoten denen çok
yararlı bir madde içerdiği için beslenmenizde koyu yeşil, kırmızı ve siyah
meyve-sebzelere ağırlık verin.
5--Katkı maddesi içeren
gıdalardan uzak durun. Sütü çok az için ya da hiç tüketmeyin. Ama en az yarım
kilo yoğurt yiyin.
6--Proteini dengeli alın,
kırmızı et yerine balık, hindi ve tavuğu tercih edin.
Not: 6--destekleri doktor tavsiyesiyle alın.
Kaynak:Posta Gazetesi-Prof.Dr.Erkan Topuz—Hazırlayan:Özgür Gökmen Çelenk