Geri Dönüşümde Ekonomi-Kullanılmış
İçecek Kutuları:
1--Geri dönüşüm; madencilik
işlemleri ve doğal kaynak tüketimini dizginler ve dolaylı olarak birincil
üretimi sevimsiz kılan zehirli girdi ve çıktıları ve diğer çevresel etkileri
azaltır.
2--Hurdalar içinde en değerli
olma sırası metal, plastik ve kağıt şeklindedir. Kilogram ağırlığa göre
1.1--hurda metal (çelik-alüminyum) fiyat 0.2-1.8 ABD Doları aralığında iken, 1.2--hurda plastik 0.3-0.7 ABD Doları ve 1.3--hurda kağıt 0.1-0.4 ABD Dolarındır,
3--Hurda fiyatı aynı
bileşimdeki birincil malzemeden %20-25 daha ucuzdur. Toplama/ayırma/presleme
maliyeti, doğal gaz/enerji fiyatı ve %15 kayıp faktörü de katılarak elde edilen
geri dönüşümlü malzeme fiyatı geri dönüşümsüzden %10-15 daha ucuzdur. Bu
maliyet avantajına çoğu zaman orta-yüksek kalite de eşlik etmektedir
4—KİK-Kola ve meşrubat kutusu
olarak yoğun şekilde kullanılan ince alüminyum (15-20 gram/kutu) malzemede geri
dönüşüm oranı çok yüksek olup, döngü ve hurda şeklindeki yeniden değerlendirilen
pay %75'e kadar çıkmaktadır.Bu geri dönüşüm oranı yeni içecek i kutusu
imalatını ve kalitesini olumsuz etkilemez. Üniversite çevreleri bu durumda
metal içi katışıkıların %135 üst seviyeyi bulacağını ve bunun sınır değer
olduğunda ısrarcıdırlar. Ticari sır olduğundan meşrubat kutusu malzeme analiz
bilgileri yayınlanmaz.
4.1--KİK'ler toplanan
hurdadan ayrılır, preslenir, ergitilir ve ince sac haddelenir, kutu şekli
verilir, içecek doldurulur, satışa sunulur. Bir kutunun raftan tekrar rafa
gidişi (satıldı-içildi-geri dönüştürüldü-içecek kondu-rafa geldi) ortalama 60
gündür. Kutu ikincil alüminyumu bir yıl içinde ortalama 6 defa yeniden
ergitmeye uğratıldığına göre alüminyum kutu yılda adeta 6 kez doğmaktadır.
4.2--Kutular için en düşük hurda toplama ve geri dönüşüm oranı %6 ile Körfez Ülkelerinde, en yüksek değer ise %98 ile Brezilyadadır (Çin'de kayıtsızlarla birlikte oran %99,5 dir). KİK toplamada Türkiye'nin oranı %75, ABD %51, AB %68, Fransa %40'dir. Avrupa Alüminyum Cemiyeti 2020 için %80 KİK toplamayı öngörmektedir.
4.3--Japonya KİK'lerde %95
geri dönüşü nasıl yakalamıştır.Japonya'da yılda 20 milyar alüminyum içecek
kutusu toplanmaktadır. Bu, 300 bin tonluk geri dönüşüm alüminyum girdisi 6
milyar kWh enerji tasarrufu sağlar. Ülkemizde 2000'li yılların başında
%50'lerde olan KİK geri dönüşüm oranları bugün itibariyle %75'leri aşmıştır.