Sumak-Kanserde Faydaları-Sağlığa Faydaları:

1--Sumak'ın antiviral, antimikrobiyal, antienflamatuar ve antioksidan özelliklerinin yanı sıra serbest oksijen radikali temizleyici etkisi, karaciğer hasarına karşı koruyucu etkisi, antihemolitik, lökopeni ve antifibrojenik etkileri olduğu çeşitli bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır

2--Kanser araştırmalarına dair yapılan bilimsel raporlar, sumağın tümör büyümesi ve hayatta kalması üzerindeki inhibitör rolüne dair güçlü kanıtlar ortaya koymuştur .

2.1--Bir çalışmada çeşitli göğüs kanseri hücre dizilerini kullanarak sumak ekstraktlarının göğüs kanserine karşı etkinliğini ortaya çıkartılmıştır.

2.2--Bir başka çalışmada sumak özlerinin yaşlanmayı ve otofajik hücre ölümünü desteklediği, hücre göçünü, istilasını ve metastazı baskıladığı bulunmuştur.

3--Sumakın antikanser aktivitesinin altında yatan mekanizmanın tespiti için farelerde yapılan deneylerde; kimyasal olarak indüklenmiş sıçan meme karsinojenez modelinde sumak, proapoptotik, antiproliferatif, antianjiyojenik ve epigenetik değişiklikler yoluyla güçlü kemopreventif ve terapötik potansiyeli indüklemiştir

4--Sumak türevi esansiyel yağların Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli ve Staphylococcus aureus gibi çeşitli bakterilerin büyümesini azaltma yeteneğini gösterdiği tespit edilmiştir.

4.1--Sumak metanol özünün, diş çürüğü ve diş çürümesini tetiklediği iyi bilinen fakültatif anaerobik bakteri Streptococcus mutans’ın büyümesine karşı önemli inhibe edici etkiler gösterdiği de bir çalışmada bulunmuştur.

4.2--Çalışma ayrıca, sumakın önemli bir biyoaktif bileşeni olan metil galat'ın daha büyük bir inhibe edici potansiyel gösterdiğini de bildirmektedir.

5--Başka bir araştırma raporunda, sumak sulu ekstresi beş yaygın oral bakterinin (Streptococcus mutans, Streptococcus sanguinis , Streptococcus sobrinus , Streptococcus salivarius ve Enterococcus faecalis) , konsantrasyona bağlı olmak üzere, büyümesini inhibe ettiği bulunmuştur.

5.1--Ek olarak, ortodontik tel üzerinde sumak ekstresi, Streptococcus mutans , Streptococcus sobrinus , Enterococcus faecalis, Streptococcus salivarius ve Streptococcus mutans tarafından bakteriyel biyofilm oluşumunda önemli azalmaya neden olmuştur.

5.2--Aynı yazara ait başka bir çalışmada sumak bitki özünün zararlı bakterilerin büyümesini engellemesinin yanında; yararlı bakterilerin büyümesine karşı önemli bir etki göstermediği belirtilmektedir.

5.3--Böylece sumak antibiyofilm aktivitesine sahip olan ve ağız sağlığının korunmasında kullanılmak üzere geliştirilecek doğal bileşikler için hammadde olarak kullanılabilir.

6--Sumağın vitamin bileşimi ile ilgili çalışmalara göre piridoksin, askorbik asit, tiamin ve riboflavin, siyanokobalamin, nikotinamid ve biyotin açısından zengin olduğu yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur

7—Sumak

1--hemoroit tedavisinde,

2--ağızdaki yaralarının tedavisinde,

3--ishalde,

4--göz rahatsızlıklarında,

5--el ve ayakta bulunan çatlaklarda tedavi için önerilmiştir.

7.1--Bitkinin yaprak ve meyveleri Anadolu’da

1--ağız yaralarında ve

2--şeker hastalığına karşı halk arasında yaygın bir biçimde tedavi amaçlı kullanılmaktadır

8--Ayrıca deniz suyunda ve diş çürüğü ve plağın ana bakteri sebebi olan Streptococcus mutans’ı etkili bir biçimde baskıladığı diş hekimliğinde de ortodoknik diş telindeki bakterileri de engelleyebilmektedir

9--Sumakta yüksek oranda bulunan tekli doymamış yağların kilo vermeye yardımcı olarak, kalp hastalığı riskini ve iltihabı azaltabilmeleri, kan kolesterolünü ve trigliseritleri düşürebilmesi gibi etkileri sağlık açısından olumlu yönde büyük önem arz etmektedir

10—Sumak tohumları linoleik ve oleik asitler açısından zengindirler. Bu bağlamda, salatalarda ve yemeklerde kullanılmak üzere sumak tohum yağının zeytinyağı ile karıştırılarak tüketilebileceği önerilmektedir.

11—Yorum:Hafta 1-2 gün sumaklı lahana dolması yanına ekşi ayran iyi gider.

Kaynak:https://jatosjournal.org/-- Sumak (Rhus coriaria L.) Bitkisinin Fitoterapide Kullanımı ve Gastronomik Değeri--Ecem AKAYa, İlkay YILMAZb ve Umut EYİOĞLU-a Öğr. Gör., Doğuş Üniversitesi, Sanat ve Tasarım Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, İstanbul, Türkiye.--Doç. Dr., Başkent Üniversitesi, Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, Ankara, Türkiye-Lisans Öğrencisi, Gelişim Üniversitesi Üniversitesi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, İstanbul, Türk