Kutup Okyanusu Karbon
Emiliminde Tembelleşiyor:
1--Biliminsanları, yeryüzünde
karbon dioksit emilmesinde en büyük rolü oynayan bölgelerden birinin, bu işi
yerine getirmede artık yetersiz kaldığını, emilim oranının önceki tahminlerin
epeyce altında olduğunu söylüyorlar. Sözkonusu bölge Antarktika’yı çevreleyen
Güney Okyanusu suları.
1.1--Atmosfere salınan tüm
karbon dioksitin yalnızca yarısı burada kalırken gerisi, yeryüzünde bulunan
“karbon yutaklarınca emiliyor, İki temel doğal karbon yutağı var; okyanuslar ve
biyosfer.Bu iki ortam büyüklük bakımından birbirine eşit ve her biri, salman
tüm karbon dioksitin dörtte biri kadarını emiyor. Güney Okyanusuysa tek başına
bu toplam emilimin %15’inden sorumlu.
2--Karbon yutakları, bu
işlevleriyle küresel İsınmanın yavaşlatılmasında önemli rol üstlenmiş durumdalar.
Güney Okyanusu yutağındaki bu gerilemeyse karbon dioksit düzeylerinin gelecekte
beklenenden daha fazla olabileceği anlamına geliyor. Böyle bir etkinin ortaya
çıkması, tümüyle sürpriz, değil. Sürpriz olan, etkinin beklenenden yaklaşık 40
yıl önce kendini göstermesi.
2.1--Verileri toplayan,
uluslararası bir ekip. Araştırmacılar Güney Okyanusundaki ve dünyanın çeşitli
bölgelerindeki 40 istasyondan elde ettikleri atmosfer karbon dioksiti verileri
üzerinde hesaplamalar yaparak bu sonuca ulaşmışlar. Ekipten Corinne LeQuere
şöyle açıklıyor: “İncelemelerin başladığı 1981 yılından bu yana yutaklardaki
karbon dioksit emme oranının artmadığını görüyoruz. Oysa karbon dioksit salımı
% 40 arttı.”
2.2--Güney Okyanusu
yutağındaki düşüşün bir nedeni, araştırmacılara göre 1958 yılından bu yana
artan rüzgarlar. Bu da iki etkene bağlanıyor. Birincisi, atmosferin üst
seviyelerinde ozon tabakasındaki azalmayla bu katmanda değişen sıcaklık; diğeri
de tropiklerdeki sıcaklığı Güney Okyanusuma kıyasla daha fazla artıran iklim
değişimi.
2.3-- Yeni veriler, bir kere
dünya iklimine ilişkin modellerin ince ayarlarını yapmaya önemli katkıda
bulunacak.Ve tabii bunların arasında Hükümetlerarası İklim Değişimi Panelimin
(IPCC) tahminlerini dayandırdığı önemli modeller de var.
Kaynak:Bilim ve
Teknik-Tübitak-Haziran 2007-BBC News, 17 Mayıs 2007