Dış Cehpe Boyasıyla Haşeratlara Kökten Çözüm:

1--Barbara Saavedra’nın Bolivya’nın güneydoğusunun ücra bir köşesinde bulunan mütevazı kerpiç evi, bir gün bembeyaz oldu ve inşa edilmesinden beri ilk kez böceklerden kurtuldu. Bolivya’nın yerli Guarani halkından olan 39 yaşındaki Saavedra, “Vinçuka birdenbire kaybolup gitti” diyor.

1.1--Vinçuka dediği Triatominae, namı diğer “öpen böcek”. Sazdan çatılar ve çamurdan duvarlarda yaşayan bu büyük ısırgan böceklerin bulaştırdığı parazit, tedavisi olmayan ve genellikle ölümle sonuçlanan Chagas hastalığına yol açıyor. Saavedra’nın köyünü de kapsayan ormanlık Chaco bölgesi, 10 milyon kişiyi etkileyen küresel Chagas salgınının merkez üssü.

1.2--Saavedra’nın evine, hastalık taşıyan haşeratı öldüren yüksek teknolojik bir boyadan kat kat sürüldü. Son 10 yılda Binalardaki böceklerin kökünü kazıyan bir dış cephe boyası.bölgedeki 7 bin ev, bu boyayla badana edildi. Vinçuka bir haftada ortadan kayboldu ve boyanan evler tekrar böcek istilasına uğramadı.

1.3--Inesfly adlı boya, böcekli ev oranını % 90’dan sıfıra indirdi.Brezilya’daki Oswaldo Cruz Enstitüsü’nün önde gelen Chagas uzmanlarından olan Joao Carlos Pinto, “Gerçekten hayret verici” diyor. Pinto’nun araştırmaları, Inesfly’ın etkisini iki yıl koruduğunu gösterdi. Oysa standart böcek öldürücü uygulamalar, en iyi şartlarda altı ay dayanırken, Chaco’daki gibi zorlu doğa koşullarında bir haftada bozuluyor.

1.4--Küçük bir İspanyol şirketi olan Inesba tarafından geliştirilen boya, henüz Dünya Sağlık Örgütü’nün kapsamlı değerlendirmesinden geçmedi. Geçene kadar pek çok ülkenin hastalık kontrol programlarında kullanılmayacak. Ama Güney Amerika, Meksika ve Afrika’da çeşitli haşerata karşı yapılan deneyler umut veren sonuçlar üretti.

1.5--Inesfly, su bazlı boya içinde böcek öldürücü “mikrokapsüller” ihtiva ediyor. Aktif bileşenler zaman içinde salınıyor. Kapsüller, yavru böceklerle böcek yumurtalarını da öldürüyor. Oysa diğer böcek ilaçları, yaşamlarının erken evrelerindeki böcekleri öldürmez. Boya, ilaçlayarak dezenfekte etme uygulamasından çok daha az zehirli.

1.6--Boya, Afrika’da da sıtmaya yol açan paraziti bulaştıran sivrisineklere karşı da sınanıyor.Araştırmalara göre bu boya sivrisinek nüfusunu geleneksel ilaçlardan çok daha etkili bir biçimde azaltıyor. Benin’deki bir köyde kulübelere tatbik edilen Inesfly, sivrisinek nüfusunu üç ay boyunca yüzde yüz oranında öldürdü, dokuz aydan sonra da yüzde 90-93 oranında etkili kaldı.

1.7--Avrupa Parazitologlar Federasyonu Başkanı Doktor Santiago Mas-Coma, “Neleri badana yapabileceğimizi (evleri, okulları, restoranları) düşünmek, boyanın etkisinin çapı hakkında bir fikir veriyor” diyor.

1.8--2007’de Meksika’da yapılan bir araştırmada boya, yaklaşık 100 evde akrep ve öpen böceklerin kökünü kazıdı.2009 ortasından 2010 ortasına kadar yürütülen bir diğer araştırmada, deng humması bulaştıran sivrisineklerin evleri istila oranı yüzde 20’den yüzde l’e düşürüldü.

1.9--Lucientes’in aktardığına göre, ilk bulgular ambarları, ahırları ve çit duvarlarını boyamanın, ortamda ve çiftlik hayvanlarında salmonella ya da trypanosomiasis (uyku hastalığı) yayılmasını engelleyeceğine işaret ediyor.

Lâkin böcek öldüren boya, henüz saz ya da samandan yapılma duvarlarda kullanılamıyor, oysa sıtmadan kırılan bölgelerdeki evlerin çoğu sazdan yapılma. Haşeratın böcek ilaçlarına bağışıklık kazandığı bölgelerde de boya işe yaramıyor.

Kaynak: Jean Frıedman-Rudovsky Camırı, Bolivya