Karatavuk ve Zeytin:
1--Zeytin odununun çok sert
bir yapıda olma-sından ötürü zeytin içerisinde yer alan çekirdekleri de odunsu
bir yapıda olur. Bu yüzden de zeytin çekirdekleri ya da tohumlarının içerisinde
bulunan fideciklerin gücü, bu sert ve odunsu kabuğu kırmaya yetmez. Bundan
dolayı bizler yediğimiz zeytinlerin çekirdeklerini toprağa attığımızda, o
tohumlardan zeytin ağacı çıkamaz.
2--Peki doğal olarak bu iş
nasıl gerçekleşiyor? Doğada zeytin meyvelerini en çok sevenler sadece insanlar
değiller. İnsanların bu konudaki rakipleri karatavuk (Turdus merula) adı
verilen küçük siyah renkli kuşlar. 24-25 cm boyunda ve simsiyah tüylerle kaplı
olan ve gagaları sarı- kavuniçi renkli olan bu sevimli kuşlar zeytin
meyvelerini çok severler.
2.1--Bu meyveleri bir çırpıda
yutan bu kuşlar kursaklarında zeytinin etli kısımlarını sindirirler. Ancak,
onlar da bizim gibi odunsu yapıda olan zeytin çekirdeklerini sindiremezler ve
dışkılama yoluyla sindiremedikleri çekirdekleri dışarıya atarlar.
2.2--İşte sadece bu
karatavukların kursağından geçmiş olan zeytin çekirdekleri toprağa düştüğünde
çimlenebilir. Çünkü karatavuk kursağındaki küçük taşlarla ve sahip olduğu
kuvvetli asitlerle zeytin çekirdeklerinin odunsu kabuğu, sindirim sırasında
incelir ve yumuşar.
2.3--Bu yüzden de
karatavuklar tarafından kabukları inceltilmiş ve yumuşatılmış çekirdekler
toprağa düştüğünde çimlenebilir. Zeytinlerin gerçek dostu olan karatavuklar
sahip oldukları bu özellikle bizler için çok önemli.
3--Eğer karatavukları
avlayarak neslini tüketirsek gelecek yıllarda yeni zeytin ağaçları gelişmeyecek
ve karatavuklardan bir süre sonra zeytin ağaçlarının da nesli tehlike altına
girecek.
4--Karatavukla zeytin ağacı
arasındaki bu birliktelik bir çok canlı türü için de geçerli.
4.1--Örneğin, karatavuğun
yakın akrabası olan ardıç kuşları (Turdus pilaris) da ardıç ağaçlarının
çoğalmasını sağlar. Zeytin çekirdeği gibi odunsu olan ardıç kozalakları da
sadece ardıç kuşlarının kursağından geçtikten sonra çimlenebiliyor.
Kaynak:Bilim ve Teknik-Ocak
2006