Banka Şube
Performanslarının Analizi-Vikor Yöntemi:
1-- Bankalar,rekabet
üstünlüğü sağlamaları ve mevcut Pazar paylarını arttırabilmeleri için sürekli
bir şekilde kendilerini geliştirmek ve yenilemek zorundadırlar.
1.1--Bu amaçla, şube
performanslarının arttırılması ve ölçülmesi günümüz bankalarının önem
verdikleri konuların başında gelmektedir.
2--Kaynak çalışmada, hizmet
sektöründe önemli bir paya sahip olan ticari bankaların performanslarını değerlendirebilmek
için VIKOR yönteminin uygulanabilirliği ele alınmıştır.
2.1--Çok ölçütlü karar verme
yöntemlerinden biri olan VIKOR yöntemi alternatifler arasında bir sıralama
belirlemeye ve belirtilen ağırlıklar altında uzlaşık bir çözüme ulaşmaya
dayanır.
2.2--Çalışmada, VIKOR
yöntemiyle bir bankanın şubelerinin performansları değerlendirilmiş ve şubeler
arasında performansa göre bir sıralama yapılmıştır.
2.3-- VIKOR yöntemi ile ideal
çözüme yakınlığa dayanan çok kriterli
sıralama indeksi ele alınarak
belirlenen kriterler altında banka şubelerinin performansa göre sıralamaları belirlenmektedir.
3—Kaynak çalışmada, Türkiye’de faaliyet gösteren ticari bir
bankanın Ege Bölgesi’nde iki yıldan fazla süredir faaliyet gösteren 18 banka
şubesinin performanslarına göre sıralaması belirlenmeye çalışılmıştır.
3.1—Şubelerin performanslarının
VIKOR yöntemi yardımıyla ölçülmesi için ilk önce bankanın amaçları tespit edilerek
bu amaca ulaşmak için uygun kriterler
oluşturulmalıdır.
3.2--Banka şubelerinin
performanslarının değerlendirilmesinde dikkate alınan kriterler ve bu kriterlere
ilişkin ağırlıklar, Tabloda görülmektedir.
Kriterler………………………………………………………Ağırlıklar
K1 Vadeli Mevduat…………………………………………… 0,10
K 2 Vadesiz Mevduat……………………………………….. 0,10
K 3 Yatırım Fonu………………………………………………. 0,08
K 4 Yeni Verilen Konut Kredisi Hacmi…………….. 0,12
K 5 Yeni Verilen Oto Kredisi Hacmi………………… 0,12
K 6 Yeni Verilen Tüketici Kredisi Hacmi…………. 0,08
K 7 Bireysel Öncelikli Ürün……………………………… 0,13
K 8 Şube Karı…………………………………………………… 0,06
K 9 Toplam Komisyonlar…………………………………. 0,15
K 10 Kredi
Notu……………………………………………….. 0,06
3.3--Bu tabloda yer alan
kriter ağırlıkları, bankanın mevcut şube performans değerlendirme sisteminde kullanmış
olduğu banka tarafından belirlenmiş
ağırlıklardır.
3.4--Burada yer alan kriter
ağırlıklarının daha önceden belirlenmemiş olması durumunda,kriterlere ilişkin
ağırlıklar AHP yöntemi yardımıyla hesaplanabilmektedir.
3.5--Ayrıca karar verme
sürecindeki belirsizlik ve sübjektifliği ele alabilmek için bulanık AHP
yönteminden de yararlanılabilir.
4—Yapılan çalışma ile belirtilen
kriterlere göre performansları hesaplanmıştır.
Şubeler…….Kriterler
……K1…… …..K 2…………… K 3 …………….K 4 ………..K 5
……….K 6………… K 7 ………….K 8 …………..K 9 ……………K 10
A1… 5.20… 520.2…… 209.1…. 212.6…52.6…. 33.1……..3…….26.4……15.8…..
13.4
A 2 …………………
A 3 …………………
…………….
A 17 …………………
4.1-- Banka Şubelerinin VIKOR
Yöntemi ile Sıralama Sonuçları
Şube……Sj……….. Rj………….Qj……Sj değerine
göre Sıral…….Rj değerine
göre sıral….Qj değerine
göre sıra
A1…………0,965..0,150…. 1,000…………. A2…………………………………………. A2…………………………………
A2
A 2……….. 0,102. 0,050 ….0,000………… A4…………………………………………. A4
…………………………………..A4
……………………..
……………………..
A 17……… 0,686..0,124… 0,707…………. A5………………………………………… A5…………………………………..
A5
5--
Bankalar,
performans değerlendirme sistemlerini etkin hâle getirebildikleri ölçüde
başarılı olacaklardır.
5.1--Bununla birlikte sistemin
olabildiğince objektif ve kendi içinde tutarlı temellere dayanması halinde sağlıklı
bir uygulama mümkün olur.
5.2—Performansın hangi kriterlerle
ölçüleceği ve kriterlerin hangi oranda
performansa etki edeceği önemli karar
noktalarıdır
5.3--Sadece performansı değerlendirmek yeterli
değildir, bu değerlendirme sonuçlarına göre gerekli tedbirler de alınmalıdır.
5.3.1--Şube personelinin düşük
performans gösterdiği konular tespit edilerek
gerekli araştırmalar yapılmalı,
performansı arttırmaya yönelik hizmet içi eğitim faaliyet planları hazırlanmalı
ve bir süreç içerisinde profesyonel kişiler tarafından uygulanmalıdır.
6—Sonuç olarak Güçlü bankacılık
sisstemi güçlü bankalar ve banka sistemleri ile güçlü bankalar ise güçlü
şubeler ile mümkün olabilir.Bu anlamda şube performanslarının objektif olarak
ölçülmesi ve performansa göre gerekli tedbirlerin alınması oldukça önemli.
7—Ayrıca dipnot olarak söylemek
gerekirse banka atm lerinde örneğin 300 tl lik hisse senedi veya parça altın
alınabildiğinde yastık altındaki para herhalde ekonomiye kazandırılabilir.
Kaynak:Endüstri Mühendisliği Dergisi YA/EM 2008 Özel Sayısı
Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa:
(19-28)-19-Banka Şube Performanslarının Vıkor Yöntemi İle Değerlendirilmesi-İrfan
ERTUĞRUL* , Nilsen KARAKAŞOĞLU-Pamukkale Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü,
Kınıklı Kampüsü, 20070