Dil-Yerel Diller Yok Olmaya Doğru mu İlerliyor:

1--Uzmanların tahminlerine göre dünya genelinde konuşulan dillerin yarısı önümüzdeki yüzyıl içinde yok olacak. Bir araştırmaya göre bunun başlıca nedeni ekonomik büyüme: Ekonomik başarı dil çeşitliliğini tehdit ediyor.

2—Tahminlere göre iki haftada bir; yeni bir dil kayboluyor. Buna rağmen bu kültürel kaybın nasıl önleneceğiyle ilgili çok az fikir var. Cambridge Üniversitesinden Tatsuya Amano ya göre bu durum, dil ölümlerinin hangi faktörler tarafından tetiklendiğinin ve hangi bölgelerin daha çok etkilendiğinin bilinmemesiyle ilgili.

3--Kaybolan dillerin oranını ve dağılımını belirlemek isteyen bilim insanları, tehdit altındaki türler için hazırlanan "Kırmızı Liste"de kullanılanlara benzer kriterlerden yararlandı. 3 önemli risk faktörü şöyle:

1--Küçük popülasyon (bir dilin az kişi tarafından konuşulması),

2--coğrafi dağılımının kısıtlı olması,

3--popülasyonun ulaştığı mesafe ve popülasyonun küçülmesi.

4--Bu hesaplamaya göre dillerin %25'i büyük bir tehdit altında.

4--Verilerin değerlendirilmesi öte yandan kişi başına düşen GSMH (Gayri Safi Milli Hasıla) oranı ve dillerin kayboluşu arasında bir ilişkinin bulunduğunu da ortaya koymuş. Bir bölgedeki ekonomik başarı ne kadar büyükse, dil çeşitliliğindeki kayıp da o kadar büyük oluyor.

4.1--Ekonomik gelişmeye bağlı olarak genelde bir dil hâkim oluyor ve tüm resmi daire¬lerde, okullarda vb. yerlerde bu dil konuşuluyor. Mesela Kuzey Amerika'nın kuzeybatı köşesindeki yerli halkların dilleri alarm verici bir tempoda kaybolmaya devam ediyor.

4.2--Doğu Alaska'da konuşulan dili 2009 yılında sadece yirmi dört kişi kullanıyordu ve çocuklar bu dili öğrenmediler.

4.3--Kuzey Avustralya'da da bazı Aborjin dilleri tehdit altında hatta Margu gibi diller çoktan yok olmuş. Fakat dillerin "Kırmızı Listesi"nde Avrupa dilleri de var. Örneğin İskandinav Ume Sami ve Fransız Auvergnat gibi.

4.4--Dünya genelinde ayrıca tropikal bölgeler ve Himalaya bölgesi, Brezilya ve Nepal'deki bazı bölgeler de tehdit altında. Bilim insanları lisan kaybı için acil önlemlerin alınmasını istiyorlar. Nitekim dillerin yok oluş hızı, biyoçeşitlilikte görülen kayıptan daha büyük.