Çamaşır Yıkama-Narin
Yıkama Programları Çok Fazla Mikroplastik Üretiyor:
1--Okyanus, akarsular,
toprak, hava veyahut da kutup bölgeleri olsun artık her yerde mikroplastik var.
Hatta içme sularında, yiyeceklerde ve bedenimizde de minik plastik artıkları
bulunuyor. Bu mikroplastiklerin büyük bir kısmı plastik atıklarla oluşsa da
otomobil lastiklerinin sür¬tünmesi, egzoz ve atık sularla da çevreye yayılıyor.
Mikrop¬lastik ipliklerinin ana kaynağı ise polar kazaklar ve sentetik
malzemelerden üretilen diğer giysiler.
2--Özellikle de yıkama
sırasında bu mikroskobik boyuttaki iplikler, dokumalardan ayrılarak atık suyla
kanalizasyona ulaşıyor. Ve arıtma tesislerinin birçoğunda bu mikro iplikleri
filtre edilemediğinden mikroplastikler akarsulara ve çevreye yayılıyor.
3--Peki ama yıkama sırasında
ne kadar mikroplastik ipliği açığa çıkıyor? Ve bu konuda yıkama biçimi ne kadar
etkili? Newcastle Üniversitesi’nden Max Kelly bu soruların yanıtlarını
deneylerle bulmaya çalıştılar. Bu amaçta 8 küçük çamaşır makinesinden oluşan
bir tergometreden yararlandılar. Endüstride bu alet deterjan testleri için
kullanılıyor. Araştırmacılar siyah polyester tişörtten bir parça keserek, bu
parçay aynı deterjan miktarıyla, farklı yıkama programlarında yıkadılar.
Yıkamadan sonra atı sular filtrelendi ve mikro iplikler özel bir kamerayla
kaydedildi.
3.1--Sonuç çarpıcı: Tahminlerin
aksine en fazla mikroplastik narin yıkama programında açığa çıkıyor. Narin
programda, normal kısa renkli çamaşır yıkama programına kıyasla 800.000 daha
fazla mikro iplik açığa çıktı. Sonucu tuhaf bulan araştırmacılar aynı deneyi
normal çamaşır makineleriyle de yaptılar, sonuç değişmedi. Narin yıkama
programında çamaşırlar daha az hareket etmesine ve daha az mekanik baskı
görmesine rağmen standart programlara kıyasla çok daha fazla mikroiplik açığa
çıkıyor.
3.2--Peki bunun sebebi ne?
Karşılaştırmalı analizler so-nucunda araştırmacılar bu konuda su miktarının rol
oynadığını gördüler. Narin yıkama programlarında makine hassas çamaşırları
korumak için daha fazla su alıyor, fazladan alınan su ise giysilerden daha
fazla iplik çıkmasına yol açıyor. Fakat deneylerde sadece polyester
kullanıldığı için diğer sentetik kumaşlar için de aynı sonucun geçerli olup
olmadığı bilinmiyor. Bunun için yeni deneylerin ya¬pılması gerekiyor.
Kaynak:HBT-Ditch the delicate
wash cycle to help save ourseas, ScienceDaily, 28.09.2019