Uçaklar-Küresel Isınma-Daha Temiz Yakıtların Geleceği:

1--Dünya Ekonomik Forumuna göre havacılık, küresel karbondioksit emisyonlarının % 3’ünden sorumlu. Dahası birçok sektör, karbon ayak izini düşürürken, havacılık yükseltiyor. Eğer ciddi önlemler alınmazsa yolcu sayısının da artması ile birlikte 2050 yılına kadar havacılığın emisyonlara katkısı% 22'ye yükselebilir.

1.1--2021’de, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) çatısı altında bir araya gelen küresel havayolları, bu trendi tersine çevirerek 2050 yılı itibarıyla net sıfır emisyona çekmeye niyetliler.

2--Daha çevreci uçuşa giden en basit yol, geleneksel jet yakıtını sürdürülebilir havacılık yakıtları (Sustainable Aviation Fuels - SAF) olarak bilinen çevre dostu alternatiflerle değiştirmek. SAF'ler yemeklik yağ, evsel atık veya bitkisel maddeler kullanılarak üretiliyor ve üretim ile nakliyeyi hesaba kattığınızda, bu yakıtların kullanımı, tek bir uçuşta jet yakıtı kullanımına göre % 80 daha az karbon emisyonuna yol açabiliyor.

2.1--IATA rakamlarına göre, bugün kadar yaklaşık 400.000 uçuş SAF yakıtları ile gerçekleştirildi. 2021’de 100 milyon litre yakıt üretildi. Sürdürülebilir yakıtlar şu anda küresel tüketimin yalnızca % 0,1'ini oluşturuyor ve geleneksel yakıtlardan 3 kat pahalılar. Üretim artıyor olsa da gidilecek çok yol var. IATA, SAF’lerin daha yaygın kullanımının havacılığın genel emisyonlarında % 65'lik bir azalma sağlayabileceğini tahmin ediyor ancak bu, madalyonun sadece bir yüzü.

3--Elektrik elde etmek için rüzgâr ve Güneş gibi düşük karbon salınımlı kaynaklardan yararlanma oranı arttıkça, elektrikli araçlar seyahat sebebiyle ortaya çıkan karbon emisyonları dramatik ölçülerde azalabilir.

3.1--Ancak elektrikli uçakların ciddi bir sorunu var: Ağırlık. Bir kilogram jet yakıtı ile 12.000Wh enerji elde edilebilirken, bir lityum iyon pil kilogram başına en faza 250Wh enerji üretebiliyor. Dahası, geleneksel uçaklar uçarken yakıtı yaktıkça hafifliyor, oysa piller için böyle bir durum söz konusu değil. Bu da elektrikli uzun mesafe uçuşların yakın gelecekte pek mümkün olmayacağını gösteriyor.

3.2--Birkaç havacılık firması, kısa mesafelerde çalışacak elektrikli uçaklar ve elektrik motorunun geleneksel jet motorunu desteklediği hibrit modeller üzerine çalışıyor. Örneğin Easyjet firması, şu anda 186 yolcuyu taşıyabilecek tam elektrikli bir uçak geliştiriyor ve uçağın 2030'da Londra - Amsterdam gibi kısa menzillerde çalışmaya başlayabileceğini ümit ediyor.

4--Hidrojen de, yanması yalnızca su buharı saldığı için geleceğin temiz enerji kaynağı olarak düşünülüyor. Hidrojen uçakları hidrojeni doğrudan yakıt olarak yakabilir veya hidrojen yakıt hücreleri kullanarak elektrik üretip elektrik motorları ile uçabilir. Ancak hidrojenin de zorlukları bulunuyor.

4.1--Ağırlığa oranlandığında jet yakıtından daha fazla enerji içermesine rağmen soğutulup sıvı hale getirildiğinde bile jet yakıtından fazla bir hacim kaplıyor. Standart bir uçakla aynı miktarda güç üretecek bir hidrojen jetinin dört kat daha büyük bir yakıt deposuna ihtiyacı olacak ve bu da yolcular veya yük için daha az alan bırakacak.

4.2--Buna ek olarak, hidrojen sıfıra yakın emisyonla üretilebilse de günümüzde kullanılan hidrojenin çoğu, doğalgazdan karbondioksit salan bir süreç ile elde ediliyor. Hidrojen uçaklarının başarısı aynı zamanda bir "hidrojen ekonomisi" geliştirmeye de bağlı. Hidrojenin temiz bir şekilde üretilmesi, depolanması ve Dünya çapında taşınması için gereken geniş kapsamlı bir küresel altyapı gerekiyor.

Kaynak: Popular Scıence