Asteroit Çarpma Deneyi ile
Dünyayı Asteroit Çarpmasından Korumak:
1--Eylül ayında NASA'nm DART
görevi, Dimorphos adlı küçük bir asteroide çarptırıldı ve asteroidin
yörüngesini değiştirmeyi başardı. Bu da astrofizikçilerin Dünya gezegenini bir
asteroit çarpmasından nasıl koruyacaklarına dair geliştirdikleri en iyi
yöntemin, gerçekten işe yarayabileceğini doğruladı.
2--Büyük Didymos ve küçük
Dimorphos'dan oluşan ikili asteroit sistemi, Dünya için bir tehdit
oluşturmuyordu zira yörüngesi, zaten onu Dünya'ya tehdit oluşturacak kadar
yaklaştırmıyordu. Ancak bir uzay aracı ile ulaşılabilecek kadar yalcındı ve
Dimorphos, yörüngeleri onları Dünya ile çarpışma rotasına sokabilecek türden
asteroitlerle aşağı yukarı aynı boyut ve şekildeydi.
2.1--Bu nedenlerden dolayı,
DART görevi için hedef olarak Dimorphos seçildi. DART, “Double Asteroid
Redirection Test" (Çift Asteroid Yönlendirme Testi) anlamına geliyor ve
görevin amacı, asteroide bir uzay aracı ile çarparak yörünge hızını azaltıp
rotasının değiştirilip değiştirilemeyeceğini görmekti.
2.2--Bu hiç de kolay bir
görev değildi.Şimdiye kadar sadece bir uzay aracı başarılı bir şekilde bir
asteroidin yüzeyine iniş yapabildi (Deep Impact, 2005). DART ekibinin üyesi,
Queen's Üniversitesiden profesör Alan Fitzsimmons, "Burada söz konusu olan
matematik oldukça basit. Bir şeye yeterince hızlı vurursanız, hareket eder!
Bilinmeyen ise, bu hareketin tam olarak ne kadar olacağıydı ve DART bunu bize
muhteşem bir şekilde gösterdi" diyor.
2.2.1--"Bir teleskop ile
hiç görmemiş olduğunuz, milyonlarca kilometre uzaklıkta, saatte 6 kilometre
hızla hareket eden 160 metrelik bir asteroidi bir uzay aracı ile vurmak, son
derece zor bir görevdi."
2.3--DART planlandığı gibi
asteroide ulaşıp çarpmakla kalmadı, sonraki gözlemler çarpmanın gerçekten de
Dimorphos'u yavaşlattığını ve yörünge hızını saniyede 1,75 ile 2,54 santimetre
arasında düşürdüğünü ortaya çıkardı. Bu da onu daha hassas hale getiriyor.
Kütle çekimi nedeniyle büyük asteroide daha fazla yaklaştı ve yörünge periyodu
kabaca 11,9 saatten 11,4 saate düştü.
3--Bu size ilk bakışta çok
büyük bir değişiklik gibi görünmeyebilir, ancak bu tür değişiklikler zamanla
kademeli olarak artıyor ve bilim insanları, Dimorphos benzeri bir asteroit
Dünya'ya doğru geliyor olsaydı, yörünge hızını Dünya'ya çarpmadan 10 yıl önce
saniyede iki santimetre kadar düşürmeyi başarırsak onu Dünya'yı tehdit etmeyen
bir yörüngeye kaydırmanın mümkün olacağını söylüyor.
3.1--DART, görevini başarıyla
tamamladı ve Fitzsimmons'a göre bu başarı, "Dünya'daki yaşam için harika
bir haber." Ancak, daha gidilecek çok yol olduğu da bir gerçek.
Fitzsimmons, "Önümüzdeki birkaç on yıl içinde Dünya'ya yakın tüm
asteroitleri keşfetmemiz gerekiyor. Böylece hangileri için endişelenmemiz
gerektiğini bileceğiz. Ayrıca asteroidler farklı şekil ve boyutlarda
olabileceğinden, diğer savunma teknolojilerini de test etmemiz gerekli"
diyor.
Kaynak: Popular Scıence