Geri Dönüşüm Ne Kadar
Gerçek:
1--Dönüşüm İddiaları Yine Boş
Çıktı” başlıklı çalışma, 2021'de ABD'de evlerde üretilen 51 milyon ton plastik
atiğin yalnızca 2,4 milyon tonunun geri dönüştürüldüğünü yani geri dönüşüm
oranının %5 civarında olduğunu ortaya koydu.
1.1--2014’te bu oran %
10’lara kadar yükselmişti ancak 2018 itibarıyla Çin’in batidan atık almayı
durdurması nedeniyle, düşmeye başladı
2--Greenpeace ABD
yetkililerinden Lisa Ramsden yaptığı açıklamada, "Endüstri gruplan ve
büyüle şirketler, geri dönüşümün başarılı bir çözüm olduğunu öne sürmeye devam ediyor"dedi
"Bunu yaparken bir taraftan geri dönüşümün gerçekten işe yaramasını
sağlamak için üzerlerine düşen sorumluluktan kaçıyorlar” diye de ekledi.
Ramsden, baş suçlular olarak da Coca-Cola, PepsiCo, Unilever ve
Nestle’yigösterdi
3--Greenpeace ABD’nin araştırmasına göre, Amerika’daM375 adet malzeme geri kazanım tesisine yalnızca ila tür plastik yaygın olarak kabul ediliyor. Bunlardan birincisi, su ve soda şişelerinde yaygın olarak kullanılan polietilen tereftalat (PET), İkincisi ise süt kutularında, şampuan şişelerinde ve temizlik ürünü kaplarında kullanılan yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE).Raporda, PET ve HDPE ürünlerinin fiili yeniden işlenme oranlarının sırasıyla % 20,9 ve % 10,3 olduğu ortaya kondu. Bu oran, Greenpeace ABD’nin2020’de de yapmış olduğu aynı araştırmanın sonuçlarından daha düşük
3.1--3 ile 7 arasındaki
plastik türleri olarak; oyuncaklar, plastik çantalar, sebze ambalajlan, yoğurt
ve margarin kutulan, kahve hardaldan ve yiyecek kapları gibi türleri
sayabiliriz. Bunların geri dönüştürülme oranlan ise % 5 altında.
3.2--Etiketlerinde geri
dönüşüm simgesi bulunmasına rağmen 3 ile 7 arasındaki plastik türlerini
kullanan ürünler, Federal Ticaret Komisyonunun geri dönüşüm sınıflandırma
gereksinimlerini karşılamıyor.
3.2.1--Bunun nedeni, bu
plastik türlerini işleyebi- lengeri dönüşüm tesislerinin, nüfusun % 60 olarak
tanımlanan "önemli bir çoğunluğu" için mevcut olmaması ve toplanan
ürünlerin yeni ürünlerin imalatında veya montajında kullanılmaması.
4--Rapora göre, plastik geri dönüşümünün
"işe yaramayan bir konsept" olmasının beş ana nedeni var:
4.1--Öncelikle, plastik
atıklar çok büyük miktarlarda üretiliyor ve toplaması inanılmaz derece de zor.
Rapor, "I keep America Beautiful"gibi kâr amacı gütmeyen kuruluşlar
tarafından desteklenen "gönüllü kampanya gösterilerinin bunu açıkça gösterdiğini
söylüyor.
4.2--İkinci olarak, tüm
plastik atıklar toplansa bile, kanşım halindeyken geri dönüştürülemiyorlar.Bu nedenle
rapora göre, “Her yıl üretilen trilyonlarca parça plastik atığın ayrıştırılması
mümkün değil".
4.3--Üçüncüsü, geri dönüşüm
işlemide çevreye zarar veriyor. Çalışanlar zehirli kimyasallara maruz kalıyorlar
ve işlem sırasında da mikroplastikler ortaya çıkıyor
4.4—Dördüncü neden geri dönüştürülmüş
plastiklerin çöp kutularında en başta diğer plastik türleriyle beraber
durduğundan, zehirli olma riski taşımaları Bu nedenle, yiyecek paketleme
endüstrisinde kullanılamıyorlar.
4.5--Beşinci ve son olarak da
geri dönüşüm sürecinin pahalı olması gösteriliyor.
5--Raporda, "Yeni üretilen
plastikler, geri dönüştürülmüş plastilde doğrudan rekabet ediyor ve üretilmesi
çok daha ucuz ve daha yüksek kalitedeler" yazıyor.
5.1--Ramsden, şirketleri
Birleşmiş Milletler üyelerinin Şubat ayında oluşturmayı kabul ettiği Küresel
Plastik Anlaşmasını desteklemeye çağıroyor, yeniden doldurma ve yeniden kullanım
stratejileri uygulamaları gerektiğini söylüyor.
6—Öte yandan ambalajlarında
Avusturya, içecek ambalajlannda 2025 yılına kadar % 25 ve2030 yılına kadar en
az % 30 yeniden kullanımı hedefliyor, Portekiz de 2030 yılına kadar % 30
yeniden kullanım oranına ulaşmak istiyor. Şili ise tek kullanımlık çatal bıçak
takımlarını aşamalı olarak kaldırmayı ve yeniden doldurulabilir şişeleri
zorunlu kılmayı planlıyor.
Kaynak: Popular
Scıence--Issam Ahmed