Şeker Tüketimi-Şekerin
Sağlığa Etkileri:
1--Tüketilen şeker miktarı-dünya
nüfusu-kişi başı tüketim(kg)
1990………13 milyon ton…………5.3
milyar…………..2,4
2001'de……123,4 milyon ton………6.2
milyar………….19,9
2018'de……172,4 milyon ton……..7.63
milyar…………22,6
1.1--Dünyada kişi başına
yıllık şeker tüketimi 22,6 kg.
1.2--Dünyada Kişi başına
yıllık tüketim (kg)
Sıralama………Ülke………..Tüketim
1………………İsrail……….…63,8
2……………...Malezya………58,2
3……………..Barbados………53
4……………….Fiji…………..51,7
5…………….Brezilya………..50,2
9……………..Küba…………..46,7
16……………Sudan………….43,1
24……………Rusya………….39,7
29………….S.Arabistan……...36,9
36……………AB…………….35,1
39…………..Meksika………..34,7
56…………..ABD……………33,1
60…………Türkiye…………..30,3
103……….Hindistan…………19,5
116…………Çin……………..11,3
Kaynak: Uluslararası Şeker
Derneği
3—Şekerin bu kadar yaygın
kullanılma nedenlerinden biri, şekerin ucuz ve herkesin erişebildiği bir enerji
kaynağı olması.
3.1--Birleşmiş Milletler Gıda
ve Tarım Örgütü (FAO), Hindistan'da şekerin "yoksullar için en ucuz enerji
kaynağı" olduğuna işaret ediyor.
4--Son yıllarda hazır
gıdaların beslenmemizdeki payı da büyük oranda arttı.
ABD Tarım Bakanlığı
verilerine göre, bu ürünlerin dünya toplam gıda satışı içindeki payı, daha 2002
yılında % 77'ye ulaştı.
4.1--Hazır gıdalarda şeker
önemli bir malzeme; tadı güçlendirdiği gibi ürünün raf ömrünü de uzatıyor.
5--Uzmanlar, dünya çapında
şeker tüketimindeki artışın, obezitenin yaygınlaşmasında önemli bir etken
olduğunu söylüyor.
5.1--2015'te Dünya Sağlık
Örgütü (DSÖ) şeker tüketimine dair tavsiyelerini değiştirmiş, meyve suyu ve
hazır gıdaların içerdiği şekerin toplam günlük enerji kaynağı olarak payının %
10'u aşmaması gerektiği tavsiyesinde bulunmuştu.
5.2--Şeker tüketimini
azaltmak için bazı ülkeler tavsiyelerde bulunmanın ötesine geçerek, başta
içecekler olmak üzere yüksek şeker içeren gıdalara ek vergi getirdi. Son
yıllarda bu yönteme başvuran ülkelerin sayısı 20'yi aştı.
5.3--Şekerli içecek reklamını
yasaklayan ilk ülke Singapur.Singapur ise gelecek yıldan itibaren aşırı şekerli
içecek reklamlarını yasaklayacak ilk ülke oldu.
5.3.1-- Almanya'da birçok
gıda şirketi hükümet ile anlaşarak hazır gıdalardaki şeker ve tuz miktarının
2025'e dek azaltılması, içeceklerde de şekerin % 15 oranında düşürülmesi kararı
aldı.
5.3.2--Ek verginin şekerli
içeceklere uygulanması ise bunların bol miktarda tüketildiği halde besin değeri
bakımından zayıf olmalarına dayanıyor.
5.3.3--Yeni Zelanda'da
yapılan bir araştırma, şekerli içeceklere getirilen % 10 verginin bu
içeceklerin tüketiminde aynı oranda düşüşe yol açtığını ortaya koydu.
5.3.4--Bazı şirketler ise
satışlarında düşüş olmasın diye ürünlerini yeniden formüle edip şeker miktarını
azalttı. İngiltere'de Nisan 2018'den bu yana bu tür ürünlerde şeker içeriği
yaklaşık % 29 oranında düşürüldü
5.4—Besinlerdeki şeker
miktarlarına örnek olarak:355 ml portakallı gazoz 11 tatlı kaşığı şeker
içeriyor.
6--Araştırmalar, yüksek şeker
içeren içeceklerin obezite, tip 2 diyabet, kalp hastalıkları ve erken ölüm
riskini artırdığını gösteriyor.
6.1--Uluslararası Şeker
Örgütü (ISO) başkanı Jose Orive, insanların sağlıksız beslenme alışkanlıkları
içinde şekerin fazla öne çıkarıldığı kanısında.
6.2--Şekerin tarihsel olarak
temel bir enerji kaynağı olduğunu ve sütte bile bulunduğunu belirten Orive,
"Obezitenin yaygınlaşmasında şeker tek etken olarak görülemez. Fiziksel
aktivitenin azalması ve genel olarak beslenme ile ilgili başka faktörler"
de bulunduğunu söyleyerek "Ama aşırı tüketimin herkes için zararlı olduğu
kesin" diyor.
7--Hazır gıdalar yüksek
oranda şeker içeriyor.Bu uygulama henüz çok yeni olduğu için kamu sağlığı
açısından yararları henüz ortaya çıkmış değil.
7.1--İngiltere'de yapılan bir
araştırmada, kek, bisküvi ve şekerlemelere getirilecek % 20 fiyat artışının,
kişilerde bir yılda 1,3 kg zayıflamaya yol açacağı ortaya kondu.
7.2--Tek başına içeceklere
uygulandığında ise kilo kaybının sadece 203 gram olacağı ifade edildi.
7.3--Şekerli yiyeceklere
uygulanacak vergi yoluyla İngiltere nüfusunda obezite oranında bir yılda % 2,7
düşüş olacağı tahmin ediliyor.
Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/