Kovid 19 vs Virüslerle Mücadelede Bakır Kullanımı:

1--Mikropları öldürücü özellikleriyle dünyanın en “müthiş” malzemelerinden biri olan bakır, COVID-19’a yol açan virüsün yok edilmesinde de hayli etkili.

1.1--Araştırmalar plastik ve çelik yüzeylerde iki üç gün boyunca canlılığını koruyabilen korona virüsünün bakırda yalnızca dört saat canlı kala-bildiğini ortaya koyuyor.

1.2--Bakırın virüsleri yok edebilme özelliği de çoktandır biliniyor. Bakır, bakteri ve virüslere karşı koyabilen inanılmaz derecede güçlü bir silah.

1.2.1--Örneğin, binlerinin aksırması ya da dokunması sonucunda mikroplar bakır ve ba¬kır alaşımlı yüzeylere bulaştığında çevreye bakır iyonları salınır. Elektrik yüklü bu parçacıklar virüsün dış örtüsünün bozulmasına ve içteki DNA ile RNA’nın zarar görmesine neden olurlar. Bu da, virüsün değişime uğrayıp direnç kazanamayacağı anlamına gelir. Deneyler, bakırın patojenleri birkaç dakikada yok edebildiğini ortaya koyuyor.

2--Dünyanın en büyük bakır üreticisi olan Şili ise, bakırın değerli özelliklerinin uzun zamandır farkında ve bunu sağlık sektöründe de kullanıyor. Yıllık bakır üretimi 5.78 milyon tona ulaşıyor. Bu ise , küresel bakır üretiminin neredeyse üçte birine denk.

2.1—COVID  ile mücadele sürecinde, Şilili girişimciler arasında bakır temelli inovasyon daha da büyük bir hız kazandı. Dezenfektan alanında üretim yapan çok sayıda yerel şirket ve laboratuvar,virüs bulaşmasını en az seviyeye indirmek amacıyla, bu ürünlerin tasarımına bakır nano- partiküller ekliyor.

2.2--Bu ürünler Şili genelinde otobüsler, hükümet binaları, belediye meclisi ofisleri gibi birçok kamusal alanda, hastanelerde ve bakım evlerinde kullanılıyor ve zeminlerin iki hafta boyunca temiz kalmasını sağlıyor. Hatta bakırı bozuk paralarda, banknotlarda ve banka kartlarında kullanmak fikri bile olgunlaştırılmaya çalışılıyor.

3--Şili’de yaklaşık 70 şirket, pandemi öncesinde bile, yetişkin ve bebek giysileri, ayakkabı, kozmetik, uyku tulumu, nevresim, deterjan ve boya gibi ürünlerde bakır kullanıyorlardı.2014’te, Santiago Uluslararası Havalimanı’nın yolcu kabul noktalarında bakır varak uygulaması başlatılmıştı.

4--2018’de dört Şilili girişimci, 3D baskı için antimikrobiyal ürünler geliştirmeye başladılar. Copper3D ismini verdikleri bir start-up kuran girişimciler yenilenebilir kaynaklardan elde edilen PLA plastiğine bakır nano parçacıklar eklemeyi başardılar.

4.1--Mart ayında dünya çapında bir maske sıkıntısı yaşanınca, Copper3D mikropları yok edici kendi malzemesiyle kullanılabilecek bir 3D baskı tasarımını geliştirdi. İş bu kadarla da kalmadı. Cooper3D, bu malzeme ile yüz maskelerinin herkes tarafından tasarlanmasını sağlayacak bir açık kaynak yarattı. Maske üretmek isteyenler malzemeyi ısmarlayıp, bu tasarımdan yararlanarak kendi maskelerini üretebileceklerdi.

4.2--Bu proje öylesine yoğun bir ilgi gördü ki,Bugüne kadar yüz maskesi tasarımı ABD, Ingiltere. Brezilya, Çin, Japonya ve Nijerya dahil 50’den fazla ülkede 21.5 milyon kez indirildi. Bu deneyim, bakırın sadece COVID-19 mücadelesinde değil, inovasyon ve üretim süreçlerinde de doğal kaynak kullanımının çok önemli bir itici gücü olarak ön plana çıktığını göstermek açısından da önem taşıyor.

5--milyondan fazla kişide baş ağrısı, ateş, bulantı, kusma, ishal gibi rahatsızlıklara yol açan bir hastalığa (akut gastroenterit) sebep oluyor. Belli bir tedavi şekli veya aşısı olmayan virüs yiyecek ve içeceklerden, kirli yüzeylere veya başkalarına temasla bulaşabiliyor.

5.1--Southhampton Üniversitesinde görevli bir grup araştırmacı %60dan fazla bakır içeren alaşımların veya bakır içeren yüzeylerin norovirüsü yok ettiğini keşfetti. Daha önceki çalışmalardan bakır alaşımlı yüzeylerin bazı bakteri ve mantarlara karşı etkili bir antimikrobiyal yüzey olarak davrandığı biliniyor.

5.2—Araştırmacılardan Sarah Warnes bakır içeren antimikrobiyal yüzeylerin klinik ve kamuya açık ortamlarda kullanılmasının hayli bulaşıcı olan patojenin yayılmasını azaltabileceğini söylüyor.

5.3--Araştırmada görev alan Prof. Bili Keevil ise virüsün çeşitli yüzeylerden bulaşabildiğin! ve pek çok temizlik maddesine karşı dayanıklı olduğunu, bu yüzden de bu yüzeylere temas eden insanlara bulaşabileceğini belirtirken kapı kolu ve musluk gibi bakır yüzeylerin bunu önemli bir oranda azaltabileceğini söylüyor.

5.4--Bu çalışma PLOS ONE isimli dergide “Noro virüsün kuru bakır alaşımlı yüzeylerde inaktivasyonu” başlığıyla yayımlandı.

6—Yorum:Bakır alaşımlı kapı kulpları-su tasları vs eşyaların tekrar kullanımı ve üretimi önemli olabilir.

Kaynak:HBT-Rita Urgan Could       Copper HelpFight Covid-19? Threesons    from Chile-World         EconomicForum