Ceviz Üretiminde Ağaç içi Su
Basıncı Oldukça Önemli:
1—Sadece Türkiye'de değil,
Portekiz ve İspanyada da ceviz yatırımı yapan Murat Badem ile bu süreçte
yaşananları konuştuk.
1.1--Tekstil işini
bıraktıktan sonra bir arayışa girdiklerini ve tarıma yatırım yapmaya karar
verdiklerini belirten Murat Badem'in anlattıkları özetle şöyle: “O dönemde keçi
yetiştiriciliği, keçi sütü üretimi çok gündemdeydi. Çok araştırdık. Hollanda'da
2-3 hafta bir çiftlikte yaşadım. Keçi yetiştiriciliğini yakından gördüm ve
vazgeçtim. Bu işin bize göre olmadığını gördüm.
1.2--Yine o dönemde, 2010'dan
sonra ceviz yetiştiriciliği çok gündemdeydi. Türkiye ciddi miktarda ceviz ithal
ediyor. Bu alana yatırım yaparak ihtiyacın bir bölümünü biz üretebiliriz diye
düşündük.
1.3--Şirketimizi kurduk. 2013
yılından bu yana sürdürülebilir modern uygulamalarla, ticari ceviz üretimi faaliyetini
sürdürüyoruz. Ayrıca yatırım yapmadan önce ciddi bir araştırma dönemimiz oldu.
Amerika Kaliforniya'da ciddi araştırmalar yaptık. Uzmanlarla görüştük.
Danışmanlık almak istedik. Fakat kimse Türkiye'ye gelmek istemedi. Sonra
İspanya'dan 30 yılı aşkın süre ceviz yetiştiriciliği ve danışmanlık yapan bir
danışmanı ikna ederek birlikte çalışmaya başladık.
1.4--Ceviz üretiminde Araştırmadan,
fizibilitesini yapmadan, iklim,toprak analizi,su gibi temel konularda doğru yer
ve doğru fidan çeşidi seçmeden ceviz üretimine girmek baştan kaybetmek
demektir.”
2--Türkiye'de iki tür ceviz
yetiştiriciliği yapıldığını anlatan Murat Badem izlenimlerini şöyle ifade
ediyor: “Ülkede ceviz ağacı sayısı çok. Fakat, plantasyon olarak ceviz bahçesi
çok az. Plantasyonda hedef en kısa zamanda en uzun verimi almaktır. Türkiye'de
entegre ceviz bahçeleri son 10 yılda kurulmaya başlandı.
2.1--Son yıllarda yapılan
ceviz yatırımlarında ezici çoğunluğu orman arazisinde üretim yapılmasına
yönelik. Orman arazisinde üretim yapmanın önemli güçlükleri var. Bu nedenle bir
çok yatırımın hüsranla biteceğine inanıyorum. Çünkü arazi bedava alınmıyor ama
çoğu yerde su yok. Altyapı yok.Ceviz ciddi kaynak isteyen, su isteyen bir ürün.
İyi toprak olmalı.
3--Murat Badem: “Ceviz
yetiştirirken mutlaka işin başında olmanız gerekiyor. İşi layıkıyla yaparsanız
çok iyi verim alabilirsiniz. Bir ceviz ağacı kendini iyi hissederse günde 3
santim büyüyebilir. Fakat bunun için, teknoloji ile ağacın içindeki su
basıncını ölçebiliyor olmanız, iklim koşullarına bağlı olarak yaşanan sorunları
bilinçli olarak çözmeniz gerekiyor. Bunun için ciddi bir know how ve bilgiye
ihtiyacınız var. Biz ağaçlarımızdaki su basıncını ölçebiliyoruz.
3.1--Ağaçtaki su basıncı
cevizin gelişimi için çok önemli.Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün
bu konudaki çalışmasına göre, su stresi nin ağaç verimliliğine etkisi bademde %
30-40 oranında fark ediyor. Cevizde logaritmik bir fark var. Türkiye'de bu
konular çok az konuşuluyor.
3.2--Ceviz denildiğinde
herkes dikim sıklığını konuşuyor. Dikim sıklığının verimliliğe etkisi var. Ama tek
başına bir anlamı yok
4--Murat Badem, hem
Türkiye'de hem de Avrupa'da ceviz tüketiminin arttığını ve talebin karşılanması
için üretimin artırılması gerektiğini bunun da çok iyi bir fırsat olduğunu
söylüyor
5--Özetle, ceviz
yetiştiriciliği Türkiye için çok önemli bir yatırım alanı. Fakat, hem
girişimciler hem de devlet bu konuda yeterli bilgi ve birikime sahip değil.
Yatırım maliyeti yüksek. İthalatı durdurmak ve yerli üretimi artırmak için 2.5
dolara satılan Kaliforniya cevizi ile rekabet etmek gerekir.
Kaynak:Dünya gazetesi-Tarım
Dünyasından-Ali Ekber Yıldırım