Satış ta-Alışveriş te
Müziğin Etkisi:
1—Satışta,alışverişte müziğinin
etkisiyle kişilerin nasıl davrandıkları konusunda ilk ciddi araştırmalar
1970’lerde başlamış. Gordon C. Bruner 1990 yılında bu konuyu hem psikologların
hem de tüketim mekanlarını yönetenlerin dilinden açıklamış.
1.1--Zamanın ünlü marketing
dergilerinde şöyle diyor Bruner: “Kültür aidiyetleri değişse de tüketiciyi en
çok etkileyen müzik parçaları özellikle klasik eserler. Bunların başında Mozart
geliyor. Mozart, kimliği ne olursa olsun tüketicinin benliğine dokunuyor; ona
kendisinin önemli bir kişi olduğunu hissettiriyor. Bu his bilinçle değil,
müziğin duyulduğu anda oluşan bireysel özgüvenle ilgili gizemli bir sonuç.”
1.2--Ronald E. Milliman ise
daha önceleri; 1980’de incelemeye başlamış bu konuları. Ona göre müzik tercihi
ve aşinalığın kişide yarattığı etkiler farklı olabiliyor. Mizah yönü güçlü
bireyler tempolu müzik eşliğinde daha fazla alışveriş yaparken, durgun mizaçlı
kişiler kendilerini alışveriş yapmaya zorunlu hissediyor. Kişi eğer müziğe
biraz aşina ise onu daha da içselleştiriyor, adeta bulutların üstünde mutlu bir
alışveriş deneyimi yaşıyor.
1.3--Milliman, 1982’de
süpermarket alışverişleri ve 1986’da restoran müşteri davranışları üzerinde
çeşitli araştırmalar gerçekleştirmiş. Çok sesli müzik etkisi altında alışveriş
yapanların daha fazla para ve zaman harcadıklarını; restoran müşterilerinin ise
özellikle akşam yemeğinde arka plan müziğinin ‘Chopin, Ravel,Vivaldi ya da
Çaykovski’yle çeşitlendirildiği zaman siparişte daha bonkör davrandıklarını
görmüş.
1.4--Benzer biçimde farklı
arka plan müziklerini çalmanın alışveriş davranışını nasıl etkileyebileceğini gösteren
çok sayıda başka çalışmalar da yapılmış. Konu otel lobileri, parfümeri
mağazaları ve hatta bankalar için de geçerli. Milliman şunun altını çiziyor:
Tüketicinin günün zorlu koşullarında zayıflayan aurası müzikle düzeliyor,
etrafını toz pembe görmeye başlıyor. Bu süreç güven ve huzur veriyor. Böylece
birey ruhsal yönden adeta ‘rehabilite’ oluyor.
2--Tüm araştırmacıların
buluştuğu nokta majör tonlu müziklerin hüzün ve karamsarlığı çağrıştıran minör
tonlu müziklerden daha etkili olduğu yönünde. Sevinç, haz ve mutluluk ifade
eden fon müzikleri iyi vakit geçirmeye, daha fazla ürünle ilgilenmeye ve daha
fazla alışverişe yol açıyor.
2.1--Fon müziğinin sesi ve
temposu, mağazanızdaki trafik akışını da önemli ölçüde etkileyebiliyor. Hızlı
tempolu müzikler müşterilerin daha hızlı hareket etmelerine yol açıyor.
Parçalar iyi seçilmiş ise satış hacmi hiç düşmüyor. Mağazanız ya da işyeriniz
kapanış saatine yaklaştığında daha yüksek sesle müzik çalmanız, son birkaç
müşteriyi ödeme noktasına hızlı bir şekilde itmeye bile yardımcı olabiliyor.
2.2--Bir başka ilginç ayrıntı
daha var. Araştırmacılara göre ambiyans olarak adlandırılan mekânsal ortam
çevreye yayılan müzikle bütünlük sağlamak zorunda. Örneğin, duygusal müzikler,
alışveriş yapanların bir mağaza içinde daha yavaş hareket etmelerine neden
olabiliyor.
2.2.1--Böyle bir ortam
kişileri bilinçli alışveriş yapmaya, daha fazla ürün satın almaya teşvik
ediyor. Bu kural süpermarket ve zincir mağazalarda da geçerli. Burada müşteri
trafiğinin yoğunluğuna göre etkisi denenmiş müzik parçaları devreye giriyor.
3--Tat ve gurme unsurların
devreye girdiği hızlı tüketim mekanları ile restoran işletmelerinde müzik
parçalarını koşulsuz olarak çok sesli klasik müzik eserlerinden seçmek
gerekiyor.
Kaynak:Para
Dergisi-24-30.06.2018