Biyo etanol-Şeker
Fabriklarınından Uygun Olanları Biyoyakıt Tesisine Dönüştürmek:
1--ABD “biyoyakıt” üretimini
on yıl içinde 15 milyon metreküpten 28 milyon metrekübe çıkarma planını
uygulamaya koydu. Hindistan ve Çin verimsiz şeker fabrikalarım “biyoetanol”
tesislerine dönüştürüyor...
2--PETROL Ofisi’nin geçen yıl
pazara sunduğu “Bio-benzin”le tanışan Türkiye bu yeniliğin üzerinde yeterince
durmadı.“Bio-benzin” 95 oktanlık kurşunsuz benzin içine belli oranlarda
“biyoetanol” karıştırılmasıyla elde edilen yeni nesil bir ürün.
2.1--Bu tür yakıtlar yaklaşık
35 yıl önce Amerika ve Brezilya’da kullanılmaya başlandı. Amerika’da karışıma
biyolojik usullerle elde edilmiş % 10 etanol ekleniyor ve adına da “gasohol”
deniyor.
3--2005 yılında yürürlüğe
giren AB çevre mevzuatıyla yakıtlara “biyoetanol” ve “biyodizel” ekleniyor.Aynı
uygulamanın yakında Türkiye’de de standart hale geleceğini söylemek mümkün.
3.1--Biyobenzin için gerekli
hammadde şimdilik tahıl ve melastan elde ediliyor. Melas, şeker fabrikalarının
fermente edilebilen; önemli miktarda glikoz-früktoz içeren proses sonrası bir
sonuç ürünü.
3.2--Mısır dışında diğer
tahıllardan etanol üretimi ise hem ekonomik değil; hem de beslenme ekonomisi
açısından bazı sorunlar taşıyor.Üretim diyagramına eklentilerle şeker
fabrikalarının “ham şeker şurubu”nu doğrudan işleyen etanol fabrikalarına dönüşmesi
mümkün.Özellikle mısır şurubundan şeker üretimi nedeniyle giderek daralan
pancar ekimini yeniden cazip kılacak önemde stratejik bir yaklaşım bu.Böyle bir
gelişme son birkaç yıldır devam eden “mısır” ve “pancar” arasındaki kota
kavgasına son noktayı koyacak gibi görünüyor.
3.3--Nitekim bazı şeker
fabrikalarında kısmi yatırımlarla ham şerbetin etanola dönüştürülmesi
çalışmaları yapılıyor. Ancak bu çabaların verimli olabilmesi için sistemin
büyük ölçüde etanol üzerine en¬tegre edilmesi şart.
3.4--Politik gerekçelerle
geçmişte bazı yörelerde yapılan şeker fabrikalarının etanol üretim
merkezlerine dönüştürülmesi, hem çiftçi hem de tüketici açısından stratejik önem
taşıyor.
3.5--Bugün dünyada şeker
pancarı ile tatlı patates (ipomoea batatas) tahıldan daha fazla ilgi görmeye
başlamış durumda.Mısır ekim alanları dar olan ve şekerkamışı yetişmeyen ülkeler
için en verimli hammadde kaynağı bunlar.
Bu nedenle şimdi Hindistan’ın
bazı eyaletlerinde pancar işleyen şeker fabrikalarının bir bölümü büyük ölçüde
etanol üretimine kaydırılıyor. Aynı süreç Çin’de de yaşanıyor.
3.6-- Brezilya’da şeker
kamışından üretim yapan bazı fabrikalar sırf etanol üretimine
yönlendirilmiş.Bizde ise etanol üretiminin ilk başarılı örneği Çumra Şeker
Fabrikasında gerçekleşecek. Söz konusu tesis halen üretmekte olduğu şekerin yam
sıra susuz etanolu de üretecek.
3.7--Hindistan’da pancar
şerbetinden doğrudan etanol üreten fabrikanın bugünkü üretim maliyeti litre
başma 0.83 dolar. Yani bizim paramızla yaklaşık 1.2 YTL.
3.7.1--Sıfırdan üretim
yapacak biyoetanol tesisleri kurmak da mümkün. Ancak bu yöntem bazı şeker
fabrikaları kapasite ve satış sorunlarıyla boğuşurken hiç de fizibıl değil.Bugün
yılda 35 bin metre küp kapasiteli tahıl entegrasyonu olan sıradan bir
biyoetanol tesisi için ortalama 60 milyon dolarlık bir yatırım gerekiyor.
3.7.2--Pancar melasından
etanol elde edilmesi yanında doğrudan ham şeker şurubundan üretim yapılması da
mümkün.Bunun iki getirisi var: Birincisi fermantasyon süresi kısalıyor ve
hammadde niteliği iyileşiyor. Bu verimin ve etanol saflığının artması
demek.İkincisi ise bazı eklentilerle bir şeker fabrikası tümüyle etanol
tesisine dönüşebiliyor
4--Bitkisel etanol Amerika’da
mısır ve tahıldan elde edilirken; Brezilya’da şeker kamışından işleniyor.
Amerika’da halen 2 milyon metreküp kapasiteye sahip. Brezilya ise 4.5 milyar
galon etanol üretiyor ve bunun önemli bölümünü ihraç ediyor.Keza Arjantin, Çin,
Avustralya, Yeni Zelanda, Hindistan, Güney Afrika gibi ülkelerde etanol hem
tahıl hem de nişasta oranı yüksek yumrulu bitkilerden elde ediliyor.
4.1--İçten yanmalı motorlarda
ufak bir modifikasyonla benzine karıştırılacak etanol miktarı % 50’ye kadar
çıkarılabiliyor.
5--Bilindiği gibi benzin
fiyatını yükselten en önemli husus vergiler ve özellikle de ÖTV.Halen benzine
katılan biyoetanol kadar ÖTV istisnası uygulanıyor. Buna göre katışma oranı
arttıkça istisnaya konu olan miktar ÖTV’den muaf olacak. Bu da benzinin ciddi
manada fiyat stabili- zasyonu sürecine girmesi demek
6--Yüzde 10 etil alkol
[biyoetanol) yüzde 90 benzinle karıştırılıp standart haline geldiğinde sadece
Amerika'da 120 milyar varil petrol tasarrufu sağlanıyor.
6.1--Karışım hiçbir
modifikasyona gerek duyulmadan tüm benzinli araçlarda kullanılabiliyor. Karışım
oranını yüzde 60'lara kadar çıkarmak mümkün. Bu durumda motorlara bazı ufak
eklentiler gerekiyor.
6.2--Yüzde 10 biyoetanol
katılmış benzin hava kirlenmesini üçte bir oranında azaltıyor. Buna karşın
benzinin kalitesi ve oktanı artıyor.
6.3--Araçların çoğunda
kıvılcımdan önce yanma olayının önüne geçiyor. Yakıt karışımının tam ve
zamanında yanmasını sağlıyor.
6.4--Yüzde 10 biyoetanol ilavesi yüzde 5 yakıt ekonomisi anlamına geliyor.Hindistan'da yapılan araştırmalar yüzde 10'luk biyoetanol kullanımının standart hale gelmesiyle toplam şeker pancarı ekiminde % 45 yükseliş yaşanacağını; ürün karlılığı artarken fiyatların düşeceğini ortaya koyuyor.
7—Yorum:Fosil yakıtların
sahneden çekilmesi zaman alacak.Bu anlamda biyoyakıt üretimleri ekonomik ve
çevre açısından oldukça önemli.Kamunun bu gerçekten yola çıkarak politika
üretmesi önemli hale geliyor.
Kaynak:Para Dergisi-Nur
Demirok-12-18.03.2017