Çöpte Geri Dönüşümün
Cazibesi:
1--Marmara ve Boğazları
Belediyeler Birliği verilerine göre, günlük 5 milyon TL değerinde kağıt/karton,
metal, cam, plastik, tekstil ve ahşap atığı ortaya çıkıyor. Ancak bunun sadece
2 milyon TL’lik kısmı ekonomiye kazandırılabiliyor.
1.1-- En kolay geri dönüşümse
kağıttan sağlanıyor. Kağıt geri dönüşümünden yılda 265 milyon 608 bin lira kazanç
elde ediliyor.
1.2--Geri dönüştürülen
atıkların
% 43’ünü…………….. kağıt,
% 27’sini………………plastik,
% 12’sini…………….. cam,
% 8’ini……………….. tekstil,
% 4’ünü de………….. metal
oluşturuyor.
1.3--Aynı hesap yıl geneli
için yapıldığında, çöpe atılıp geri dönüştürülmeyen değer yaklaşık 1.5 milyar
TL’yi buluyor.
2--Bakanlık, lisanslı
toplayıcıları teşvik etmeyi amaçlıyor. Çevre Bakanlığı bünyesindeki Çevre Koruma
(ÇEVKO) lisans verme yetkisine sahip. Çöp toplama işine girmek isteyen
girişimciler, belirledikleri bir alan için sorumlu belediyeyle anlaşma yapmak
zorunda.
3--Çevre alanında yapılması
gereken yatırımlar, yukarıda belirttiğimiz gibi 60 milyar euro civarında.
Elbette bu yatırımlarda aslan payı kamunun olacak. Ancak kamu, bu yatırımları
özel sektör eliyle gerçekleştirmek durumunda. Hemen her alanda öyle ya da böyle
girişimcilere iş fırsatı var
4--Rakamlar pastanın
büyüklüğünü gözler önüne seriyor. Örneğin,
su için yaklaşık…………… 34
milyar,
katı atık için………………. 9
milyar 560 milyon,
hava için………………….. 37 milyon,
EKK (tehlikeli atıkları
bertaraf) için…………… 14 milyar 755 milyon,
doğa koruma içinse……….. 264
milyon euro yatırım ihtiyacı bulunuyor.
5--Çevre yatırımlarının
sektörel dağılımına bakıldığında,
suyun …………………….%58,
endüstriyel kirliliğin ……%
25,
katı atıkların…………….% 16,
havanın…………………% 0.7,
doğayı korumanınsa…….% 0.4
ağırlığa sahip olduğu görülüyor.
6--Avrupa Birliği (AB) ile
2009 yılı aralık ayında başlayan çevre müzakereleri, bu alandaki tüm
uygulamaları zorunlu hale getirdi. Türkiye’ye gelen çok sayıda yükümlülük, aynı
zamanda ciddi bir yatırım ihtiyacını ortaya çıkarıyor. Aslında Türkiye bu alanda
2023 yılma kadar ulusal çevre stratejisini belirlemiş durumda.
7—Anel Doğa Genel Müdürü
Kerim Daşkaya, Türkiye'de yıllık çöp miktarının 30 milyon ton olduğunu
belirtiyor. Bunun
1 milyon tonunun………………….. elektronik eşyadan
ve
2 milyon tonunun…………………..
tehlikeli atıklardan,
500 bin tonunun ise…………………
evsel ve diğer atıklardan oluştuğunu ifade ediyor
8--Çevre alanmda
uyumlaştırılması gereken 300’den fazla mevzuat var. 2007 ila 2023 arasında
öngörülen harcama miktarı ise 60-70 milyar euro olarak tahmin ediliyor. Bu
rakama gürültü, kimyasallar, ambalajlar, deniz ve kıyı sorunları gibi masraflar
dahil değil. Onlar da eklendiğinde toplamda 80 mülyar euro’luk yatırım
gerekiyor.
8.1--Çevre pastasında aslan
payını, atıkların toplanması ve geri kazanılması oluşturuyor.Am¬balaj
atıklarının yanı sıra, atık yağlar, bitkisel atık yağlar, ömrünü tamamlamış
lastikler, kullanılmış pil ve akümülatörler ve tıbbi atıkları saymak mümkün.
Atık konusunda en son düzenleme hurda otomobil ve elektronik atıklarıyla
ilgili.
8.2—Girişimsel anlamda Çevre
ve teknoloji alanındaki yatırımlarıyla bilinen Hexagon Grubu, Adapazarı
bölgesinde 6 belediyeyle anlaşarak çöplerin toplanması ve geri dönüştürülmesi
konusunda anlaşmaya vardı. Pamukova'da 30 dönümlük alanda kurulacak fabrika 30
milyon liraya mal olacak. Tesiste hem toplanan çöpler ayrıştırılacak, hem de
atıklardan biyogaz ve elektrik elde edilecek.
8.3--Çöp işinde en fazla iş
imkanı ve para kazanma fırsatı toplama aşamasında elde ediliyor. 2872 sayılı
Çevre Kanunu, çöp toplama işinin lisanslı özel şirketlere devredilmesini
zorunlu kılıyor. Özellikle de ambalaj atıklarının geri dönüşümü oldukça karlı
görünüyor.
8.3.1--Buna göre, haneler
birer abone olarak kabul edilecek ve kayıtları tutulacak. Tüm evlere atık
tipine göre poşetler dağıtılacak. Böylece çöpler kaynağında ayrıştırılacak.
8.3.2--Keçeci, geleceğin
sektörü olarak gördükleri bu alanda yatırımların devam edeceğini söylüyor.
Hurda araç ve elektronik eşya konusunda da önümüzdeki dönem yatırım mesajı
veriyor.
Kaynak:Para
Dergisi-7-13.11.2010