Obezite-Metabolizma Hızını
Ölçtürmek ve Çözümde En Uygun Spor Tipi:
1--Obezite Probleminde
Metabolizma Hızını Ölçtürmek Gerekli:
1-- Türkiye Diyabet Vakfı Endrokrinoloji ve Metabolizma
Hastalıkları Uzmanı Dr. Berrin Oğuzhan--Dinlenirken ya da uyurken harcadığımız
enerjidir. Metabolizma hızının düşük olması, çok fazla yememenize ya da diyet
yapmanıza rağmen kilo almanıza yol açar.
1.1-- Metabolizma neden yavaşlar-İlerleyen yaş. Egzersiz
seviyesinin az olması.Düşük kalorili diyetler.Sık sık kilo verip tekrar
almak.Menopoz dönemi. Tiroid hormonlarının yetersiz çalışması, polikistik över
sendromu, gizli şeker gibi bazı hastalıklar.
2--Tüm çabalarınıza rağmen
kilo veremiyorsanız hem metabolizma hızınızı ölçtürmenizde hem de bazı kan
tetkikleri yaptırmanızda yarar var. Belki de fazla kilolarınızın kaynağında bir
hastalık yatıyordun
3--Metabolizma hızı nasıl
hesaplanıyor-Metabolik holter adı verilen bir cihazla hesaplamak
mümkün.Tansiyon aletine benzeyen bu cihaz 3 gün boyunca kola takılıyor. Gün
içinde kaç adım attığınızı, ne kadar kalori harcadığınızı kaydediyor.
3.1--Daha sonra bu verileri
bir bilgisayar programı çözüyor. Böylece günlük kaç kalori harcadığınızı
hesaplıyoruz.Diyelim ki, metabolizma hızınız 1700 kalori çıktı. Size bu durumda
1700 kalorinin altında bir diyet veriyoruz. Aksi taktirde kilo alırsınız.
4--Testler bir hastalığınızın
olduğunu gösteriyorsa önce bu sorunu gideriyoruz. Daha soma uygun bir diyet
programı hazırlanıyor.
5--Herkese ölçüm şart mı-Şu
durumlarda metabolizma hızı ölçümü ve bazı kan tetkikleri şart:
--Ailenizde kalp, diyabet,
yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği ve kilo problemi varsa
--Adet düzensizliği,
tüylenme, gebe kalmada güçlük gibi sorunlar yaşıyorsanız (polikistik över
sendromu)
--Cilt kuruması, saç
dökülmesi, kabızlık, tırnak kuruması gibi belirtilerden yakmıyorsanız (tiroid
hormonunun yetersiz çalışması)
--Hızlı yemek yeme,
acıktığınızda fenalık hissi, baş ağrısı, açlığa tahammülsüzlük, aşırı tatlı
isteği, gece uyanıp yemek yeme isteği, ağır bir yemek soması yorgunluk, uyku
hah gibi sorunlarınız varsa (gizli şeker)
--Gebelikte 13-15 kilonun
üzerinde kilo aldıysanız
2—Obezite Çözümünde En Uygun Spor Tipi:
1-Fazla kilolar sadece
beslenme ve yaşam biçimiyle ilgili değil. Bu konuda genlerin de rolü var.
Araştırmacılar yağ ve şeker metabolizmasını etkileyen ve kişilerin daha çabuk
şişmanlamalarına yol açan en az 90 gen saptadılar. Peki bu tip insanların
zayıflamaları mümkün değil mi?
2--Kısa süre önce tamamlanan
geniş kapsamlı bir araştırma, “şişmanlık” genlerine sahip insanların bir diyet
sayesinde, diğerlerinden bile daha kolay zayıflayabildikleri gösterdi. Sağlıklı
ve düşük kalorili beslenme bu kişilerde daha iyi işliyor. Sorunun yanıtı: Spor.
3--Ulusal Tayvan
Üniversitesi’nden Wan-Yu Lin ve ekibi kalıtsal nedenlerden dolayı şişmanlamaya
meyilli insanların, hangi spor türüyle daha kolay zayıflayabileceklerini
araştırdı. Araştırma çerçevesinde yaşları 30 ila 70 arasında değişen 18.424
Tayvanlının sağlık verileri değerlendirildi. Özellikle de beden kitle endeksi,
beden yağı oranı, bel - kalça oranı gibi veriler.. Ayrıca
deneklerin kanlarında bilinen
97 şişmanlık geninden 20 tanesi de analiz edildi.
3.1--Bu bilgiler ışığında
kalıtsal şişmanlık riski endeksi hesaplandı. Tüm katılımcılar hangi spor
türlerini ne sıklıkta yaptıklarını açıkladılar.
En sık yapılan 18 spor
türünden hangisinin beden kitle endeksini daha fazla düşürdüğü ve diğer kilo
parametreleri incelendi.
3.2--Sonuç: Şişmanlık
genlerine sahip kişiler için en etkili spor türleri koşma, dağa tırmanma,
yürüyüş ve vals, tango ve slowfox gibi klasik danslar. Fakat en etkilisi koşma.
“Nitekim koşmak sadece genetik etkileri zayıflatmakla kalmayıp, beden yağ oranı
ve kalça çevresinde de etkili oldu” diyor
3.3--Araştırmacılar. İlginç
bir şekilde bisiklet sürmek, yüzmek, tenis veya Badminton gibi sporların da
genetik açıdan şişmanlamaya eğimli olanlarda çok az etkili olduğu anlaşıldı.
Kaynak:Performing different
kinds exercise differentially attenuates the genetic effects on obesity
measures: Evidence from 18,424 Taiwan cipants, PLOS Genetics, 1.07.2019.