MAKALELER / Beyni Genç Tutmak-Emeklilik







Beyni Genç Tutmak-Emeklilik:

 

1--Üsküdar Üniversitesi Nörobilim Ana Bilimdalı Başkanı, NPISTANBUL Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Oğuz Tanrıdağa göre , beyni genç tutmak için:

 

1--Aslında unutmak doğaldır. Belli bir bellek kapasitesi var. Beyin fizyolojisi, öğrendikçe yeni bilgilere yer açar. Yeni bilgilerle eski bilgileri ilişkilendirerek aklımızda tutabiliriz. Eğer yeni öğrendiklerimizle eski bilgiler arasında alaka kuramazsak unuturuz. Dolayısıyla bağlantı kurmak önemlidir.

 

1.2--Genel olarak beyin hücreleri ve bağlantılarının sayısı kadar bellek kapasitesi var tabi. Sınırsız bir kapasite yok. Biyolojik bir şey bu. Ama bu kapasiteyi biz kendimiz farklı yollardan artırabiliriz.

 

2--Eğitim görmüş kişilerle görmemiş olanlar arasında kapasite açısından müthiş bir fark oluyor. Eğitim görmüş kişi ,yeni öğrendikleriyle ilgili davranışlarını geliştirip dünyaya öyle bakarken, eğitim görmemiş insanlar, her olayı doğarken beyinde saklamış oldukları kapasiteyle değerlendirirler.

 

2.1--Bu kapasite genetik yapımıza göre her insanda farklıdır. Yaşlanma ile öğrenme kapasitesi azalır. Ancak her insan aynı yaşta yaşlanmaz. Biyolojik ve genetik mirasımıza bir şey yapamıyoruz ama eğitimle geliştirebiliyoruz.

 

3--Çok ileri döneme kadar Alzheimer ortaya çıkmaz. Ne kadar çok öğrenmişsek, öğrenme, bellek kaybına dair o kadar az açık veririz. Çünkü öğrenmek, protein sentezini artırarak beyni yaşlanma ve yıpranma etkilerine karşı güçlendirir. 

 

3.1--Onun için bu işlerle uğraşan, erken emekli olmayan, elini eteğini işlerden çekmeyen, hayatını yaşamaya devam eden insanlar bazen 85 yaşına geldikleri hâlde kitap da yazarlar, ders de verirler sosyal hayatlarını da yürütebilirler.

 

3.2--Ama 50 yaşında siz “Ben domates yetiştireceğim” diye işten ayrılıp bir sahip kasabasına giderseniz beyniniz için olumsuz olacaktır.Zira Yaş ilerledikçe, beyin çevreniz ve sosyal çevreniz daraldığı ölçüde zararını görürsünüz.

 

3.3--Tek tip uyaranlarla beyninizi yürütmeye çalışırsanız, yani görüştüğünüz insanlar, yaşadığınız olaylar tek tip hâline gelirse bu erken yaşlanmayı getirir.

 

4--Emekli olmayı tavsiye etmiyorum. Özellikle erken emekli olan kendi beynine kötülük yapar. Duygusal zekâ tek tip insanlarla gitmez. Heyecan, merak, kişinin daha önce görmediği davranışları görmesi, duymadığı sesleri duyması gerekir.

 

4.1--Hobiler edinmek, gruplarla seyahat etmek iyi bir çözüm olabilir.  İnsanlar mutlaka müzeye, sergiye gitmeyebilir ama imkânı olanlar merak edenler mutlaka gitmeli. Bir ressamın tablosuna bakmalı, söyleşiye gitmelidir.

 

5--Pollyannacılık oynamayalım ama olaylara iyi yönden bakalım. Daha kötü olayları, daha kötü durumdaki kişileri düşünelim. Şikâyet etmek yerine şükredelim.

 

6--Olumsuz, negatif, kötümser, geçmişteki olayların tesirinde fazla kalan, kafaya takan, travmanın etkisinden bir türlü kurtulamayan, her gördüğü olayı gelecekte olacakmış gibi varsayan insanların beyni daha çabuk yaşlanır.

 

7--Son zamanlarda çok tartışılan konulardan biri de sağ beyin-sol beyin özellikleri ve bunun insan hayatına yansıması. “Dünya sağ beyinle yönetilseydi daha güzel olurdu” gibi bir yaklaşım da var.

 

7.1--Büyük fotoğrafı görmemizi, empati geliştirmemizi sağlayan, duygularımızı idare eden daha çok beynin sağ tarafıdır.

 

7.2--Mantıksal olan sol taraf işlemci robot beynidir.  Sol beyin bu işlem ne sonuç verirse ona göre duygu geliştirir. İşlem olumsuz olursa olumsuz duygulara kapılır.

 

7.3--Ama sağ beyin “Dünyada neler oluyor?”, “Kötünün de kötüsü var” gibi bir düşünce tarzına sahiptir.

 

7.4--Bazı insanlar sadece işlemci beyniyle yaşıyor. Her şeye matematiksel bakıyor ve genelleştiriyor. Duygu ve empati geliştirmiyor.

 

7.5--Aynı zamanda yapay zekâ beynidir bu. Robot zekâsı  da tamamen sol beyin özellikleri üzerine geliştirilmiştir. Çünkü kuralları, matematiği,  bağlantıları vardır.

 

7.6--Ancak ikisinin mümkün olduğunca eşit oranda kullanılması gerekir. Çünkü sağ beyinle sol beyin zaten ikisi birleşir korpus kollosta birleşir-sinal alışverişi yapar.

7.6.1--Dolayısıyla herhangi bir konunun sol beyinle ilgili bir çözümü varsa sağ beyinle ilgili bir çözümü de vardır. Bu ikisi de kafamızın içindedir. Bunu kullanmak bize kalıyor.Kıasaca her olayın hem sonut-matematik-sayısal yanı olurken aynı anda onun duygusal boyutuda vardır.

 

8—Yorum:

 

1--Kişiler iki beyni kullanmak için yazı yazarken iki elin birden kullanılması-matematik gibi-bulmaca gibi işlerle uğraşırken bir yandan duygusal müzik dinleyebilir.

 

2—Kişi , Film seyretmek gibi iki beyin yarımküresini aynı anda kullanıldığı süreçleri yaşantı haline getirebilir.

 

3—Öte yandan psikolojik çatışmaların bilince çıkması tedavide ana etken olabilmekte.İlaçlar-hipnoz vs bunu sağlayabilir.Bu anlamda meşru sınırlar içinde hoşlandığınız filmleri seyretmek bilinçaltındaki gerilmeleri azaltıcı yönde fayda gösterip bilinçaltını dolayısıyla kişiyi rahatlatabilir.

 

Kaynak: www.turkiyegazetesi.com.tr

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 589

Eklenme Tarihi : 21.10.2019

Önceki sayfaya geri dön.