Sera Maliyetleri-Seracılık-Bilgi:

1--Türkiye'de 650 bin dekar örtü altı üretim var. Bunların büyük çoğunluğu sadece üstü örtülü seralar. Şu anda modern sera tarifine uygun olarak 20 bin dekar sera var.

Seraların modernleşmesi lazım. Isıtılabilir seralara geçmeliyiz. Bu seralarda kontrollü, Global GAP,İyi Tarım yöntemleriyle,Avrupa normlarına uygun üretim yapılmalı.

2--Rusya, bu kurallara uymazsanız önce firmaya iki yıl ihracat yasağı koyarım diyor. Dolayısıyla ihracat pazarları artık kolay değil. Bu pazarlar kolay kazanılmıyor. Kapı kolay açılmadı. Rusya'nın şartlarını yerine getirecek üretimler yapmalıyız. Bunun yolu da modern seracılıktan geçiyor. Aksi halde bu büyük pazarlarda kaybederiz

3--Türkiye'de iki tip sera var. Biri klasik seralar, diğeri topraksız tarım yapılan teknolojik seralar. Her ikisinin maliyeti farklı. "Antalya tipi" de denilen klasik seralarda dekar maliyeti 40-60 bin TL arasında değişiyor.

3.1--Çelik konstrüksiyonlu seralar başlangıç maliyeti yüksek olsa da 30-40 yıl kullanılabiliyor. Sadece dış kaplama plastikleri 5-6 yılda bir yenileniyor.

3.2--Seralarda dekar başına 22 ton civarında domates elde ediliyor. Seracıların hesabına göre yatırım dört yılda kendini amorti ediyor. Genelde aileler bu tip seraları tercih ediyor.

3.3--Teknolojik modern seralarda ise durum çok farklı. Ciddi sermaye gerektiren bir yatırım. En az 50 dekarla bu yatırıma girilmesi tavsiye ediliyor. Büyük ölçekli seralar kuruluyor. Metrekare maliyeti ise yaklaşık 50-100 dolar arasında değişiyor.

3.4-- Teknolojik seraları daha çok sermayesi olan iş insanları tercih ediyor ve 10 milyon TL ve üzeri fabrika büyüklüğünde yatırımlar yapılıyor. Örneğin 50 dekarlık bir seranın maliyeti 2.5 milyon dolar ile 5 milyon dolar arasında değişiyor.

3.5--Günün 24 saati bakım gerektiren bu seralarda işinin uzmanı mühendisler istihdam ediliyor. Teknolojik seralarda ortalama 100 kişi çalışıyor.

4--Sera kurulum maliyetleri bölge ve enerji maliyetine göre değişkenlik gösterir. Modern bir seranın kurulum maliyeti maksimum 40-55 euro/m2 düzeyinde. Yani 1 dekarlık teknolojik seranın maliyeti 40-55 bin euro seviyesinde.

4.1-- Jeotermal alan olan Afyon'da 3-5 yıl, Antalya ve Akdeniz Bölgesi'nde ise 8-10 yıl içerisinde sera maliyetlerinin geri dönüşü alınabiliyor.

5-- Domates, kullanım alanı en yaygın sebzelerden biri. Mutfakların baş tacı. Türkiye’de yılda 12 milyon ton civarında domates üretiliyor. Bunun 3.5 milyon tonu salça sektöründe kullanılıyor. Domates, ihracatın da önemli kalemlerinden. 12 milyon tonluk üretimin 600 bin tonu ihracata gidiyor. Bunun geçen yılki ihracat geliri karşılığı yaklaşık 300 milyon dolardı.

5.1--Domates üretiminde dünya üçüncüsüyüz. İlk sırada, 35 milyon ton yıllık üretimle Çin var. 13 milyon tonla ABD ikinci. Türkiye’nin ilk hedefi, ABD’yi geçerek ikincilik koltuğuna oturmak.

5.2--Domates üretimi yaygın olarak yaz aylarında yapılıyor. Ancak özellikle çeri domatesleri manav ve market reyonlarında 12 ay boyunca bulmak mümkün.

5.3--Domates, ağırlıklı olarak Bursa’dan başlayıp Hatay’a kadar olan bölgede yetiştiriliyor. Başlıca domates üretim merkezlerini Antalya, İzmir, Çanakkale, Hatay, Muğla, Balıkesir, Bursa, Aydın, Manisa, Mersin ve Adana şeklinde sıralamak mümkün. Afyon, Denizli, Kütahya, Şanlıurfa ve Ağrı’da ise termal bölgelerde seralarda ciddi üretimler söz konusu. Buralardaki seraların yüzde 60’mda domates yetiştiriliyor.

Kaynak:Para Dergisi--12-13.05.2019