MAKALELER / Hidrojen-Yeşil Hidrojen






Hidrojen-Yeşil Hidrojen:

 

1--Hidrojenin hafifliği, kolay sızabilmesi, kaçabilmesi ve yamalığı önemli bir sorun. Uygun bir altyapı ve işletilme gerektiriyor. Benzin ile sıvı ya da doğal gaza göre hidrojen havada daha çabuk yanıyor. Ama, örneğin benzin bu-harından 57 kez daha hafif olması, gaz halindeki hidrojenin havaya çok daha çabuk dağılmasını sağlıyor, bu da bir güvenlik faktörü oluyor.

 

1.1--Hidrojenin yoğunluğunun bu kadar az olması doğal hali ile taşınmasını güçleştiriyor. Ya, -253 derece santigratta sıvılaştırtması, ya da atmosfer basıncının 700 katı bir basınçla sıkıştırılması gerekiyor. Ama bu sorunlar hızla çözülmekte ve taşıma ile kullanım güvenliği sağlanmakta.

 

1.2--Yakıt hücrelerinde katalizör olarak kullanılan platin metalinin de bu teknolojiye getirdiği maliyet yükü bir sorun. Platine alternatifler üzerinde yoğun çalışmalar sürüyor.

 

1.3--İki önemli sorun da hidrojenli araçların depolarını dol- durulabilen vakit istasyonlarının sayılarının yetersizliği.

 

1.4--Günümüzde hidrojenin en büyük bölümü fosil yakıtlardan üretiliyor ve yılda 830 milyon ton C02 salınımına yol açıyor.

 

2--Kömürden üretilen hidrojene ‘Kahverengi Hidrojen’, doğal gazden üretilene ise ‘Gri Hidrojen’ adı veriliyor. Eğer bu işlemler sırasında salınan C02 süzülerek depolanırsa, o zaman ‘Mavi Hidrojen’ adını alıyor.

Hidrojeni suyun elektrolizi ile, yani elektrik akımı yardımıyla, suyun bileşenleri olan oksijen ve hidrojeni ayrıştırarak da üretmek mümkün.

 

2.1--Eğer kullanılan elektrik rüzgar ya da güneş gibi bir yenilenebilir enerji kaynağından üretiliyorsa, işlemin sonucunda ortaya çıkan temiz hidrojenen ‘Yeşil Hidrojen’ adı veriliyor. Çünkü bu üretimde hiç karbon diyoksit gazı salınmıyor, hidrojene ek olarak yalnızca atmosfere sorunsuz olarak verilebilen oksijen gazı oluşuyor

 

3--Öte yandan, büyük hızla gelişen, yaygınlaşan ve ucuzlayan temiz elektrik enerjisi, rüzgar ve güneş enerjilerinin değişkenliğinden dolayı bazen az, bazen çok üretiliyor. Üretilen enerji tüketilenin üzerinde ise ve o enerji depolanamıyor ya da şebekeye verilerek enerji gereksinimi olan bölgelere iletilemiyorsa kullanılamayıp ziyan oluyor. Örneğin açık denizdeki yüksek güçlü rüzgar jeneratörlerinin gece rüzgar arttığında ürettikleri bol enerji, gece elektrik tüketiminin azalması nedeniyle sadece üretildiği yerde kullanılabiliyor ya da uzaklara taşınabiliyor.

 

4--Elektrik enerjisini doğrudan depolama avantajına sahip ama kapasiteleri ve enerji yoğunlukları (halen) yukarıdaki gereksinimler iç yetersiz kalan bataryalardan farklı olarak, hidrojen, temiz enerjilerden üretilerek, büyük miktarlarda ve uzun süreler için depolanabilir.

 

5--Hidrojenin enerji yoğunluğu fosil yakıtlarınkinden üç kat daha yüksektir, dolayısı ile aynı işi yapmak için üç kat daha az yakıt gerekecektir.

 

6--Hidrojen mevcut borular üzeriden doğal gaz yerine kullanılarak evlerdeki cihazları çalıştırabilir ya da amonyak’a dönüştürülebilir. Amonyak hem gübre ve birçok kimyasalın üretimi için, hem yakıt olarak, hem de tekrar hidrojene dönüştürülebilen bir enerji taşıyıcısı olarak giderek dikkat çekiyor. Amonyağın taşınması hidrojenden kolay ve güvenli. Ayrıca bu amaçlı birçok pipetine siste- mf mevcut.

 

7--Hidrojenle çalışan yakıt hücreleri (fuel cells) elektrik enerjisi üretiyor, atık olarak da yalnızca su buharı oluşuyor. Böylece elektrikli tüm araçlar ve cihazlar çalıştırılabiliyor. Ayrıca yakıt hücreleri bataryalar gibi yeniden şarj olmayı gerektirmiyor, hidrojen oldukça elektrik üretmeyi sürdürebiliyorlar. AB ülkelerinin birçok şehrinde hidrojenle çalışan elektrikli otobüsler kullanılmakta. Bu araçlar sessizler, temizler, karbon salmıyor ve havayı kirletmiyorlar, hem de akülerinin şarj olmasını bekleme sorunları yok..

 

8--Elektrikli araçlarda ya da sabit noktalarda elektrik üretiminde kullanılan vakit hücrelerinin verimi patlamalı (benzin, mazot ya da doğal gazla çalışan) motorlara göre iki ila üc kat daha fazla. Ayrıca hidrojenli bir aracın deposu üç-dört dakikada doldurulabiliyor.

 

8.1--Bataryalı elektrikli araçlarda bu süre halen saatleri bulabiliyor! Ayrıca, elektrik şebekesinden tamamen bağımsız çalıştıklarından, hidrojenle beslenen yakıt hücreleri, en ücra yerlerde, felaket bölgelerinde ya da askeri hareketlerde elektrik jeneratörleri ya da ısı kaynağı olarak kullanılabiliyorlar

 

9--Hidrojenin fosil yakıtlara göre halen 2-3 kat pahalı oluşu. Öte yandan temiz enerji üretimindeki çok hızlı artış ve maliyet düşüşü yeşil hidrojen üretiminin maliyetini de yo-ğun biçimde etkilemekte ve dikkatleri ona çevirtmekte.

 

9.1--Fiyatlar düşüp, talep arttıkça hidrojenin dağıtım sorunları da hızla çözülecektir. Buna paralel olarak, yeşil hidrojen üretimi ve kullanımı arttıkça onu üreten elektroliz cihazlarının da teknolojileri gelişmekte ve fiyatları düşmekte. Bu da, doğaldır ki, üretilen hidrojenin maliyetini daha da dü-şürmekte.

 

10--Unutulmaması gereken önemli bir nokta da, hidrojenin bir enerji kaynağı değil, bir enerji taşıyıcısı olduğu. Bu enerji taşıma işleminin uçtan uca verimi günümüzdeki teknolojilerle %30 u ancak buluyor.

 

 




Makalenin İzlenme Sayısı : 140

Eklenme Tarihi : 21.06.2022

Önceki sayfaya geri dön.