Suriyeli
Sığınmacılar-Durum Analizi:
1--Her yıl “Suriyeliler Barometresi”ni hazırlayan Türk-Alman Üniversitesi Göç ve Uyum Araştırmaları ve Uygulamaları Merkezi (TAGU) Yönetim Kurulu Başkanı ve İİBF Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Murat Erdoğan Bağışlarla ilgili çok dedikodu var ama bunun gerçekliği yok. Sosyal uyum yardımı ya da Kızılay kart olarak verilen yardımlar... 3.6 milyon Suriyelinin sadece 1.6 milyonu bu sosyal desteklerden faydalanıyor. Yani % 30’u. Aldıkları rakam kişi başına 120 TL. Bu parayla büyükşehirde geçinemezsiniz.
1.1--Yardım alanlar
Suriyeliler içinde en mağdur kesim, hastası, engellisi, çalışamayacak durumda
olan kesim. Dolayısıyla bu yardımı alsalar da çalışıyorlar almasalar da.
Türkiye’de minimum 1.3 milyon Suriyeli aktif olarak çalışma hayatının içinde. Çok
önemli bir kısmı kayıt dışı. Tarım, inşaat, hizmet sektöründe ucuz iş gücü
olarak görülüyorlar. KOBİ kuranlar davar. Bunların sayısı da 20 bini buluyor.
Bu işletmelerin önemli bir kısmı, terzi, kuaför, tamirci gibi en küçük
işletmeler.”
2--Son açıklanan SGK anketine
göre Türkiye’de kayıt dışı istihdam % 34’lerde. Tahminlere göre 1.3 milyon aktif
işgücündeki Suriyeli’nin ise sadece 50 bininin çalışma izni var.
2.1--Suriyelilerin Türkiye’de
halen “geçici koruma” statüsünde olduklarını belirterek, “3.6 milyon Suriyeli
Türkiye’de geçici koruma altında. Bunlardan sadece 58 bini artık kamplarda”
diyor ve ekliyor: “Kamplarda kalan bu insanlara halen geçici gözüyle bakmak çok
doğru değil. Son verilere göre her gün Türkiye’de 270 Suriyeli bebek dünyaya
geliyor. 10 yıllık rakam 650.000. Bu çocuklar burada büyüyor. İstanbul’da
yabancılarla günde 200 nikah kıyılıyor. Bunun yarısı yabancı ile yabancılar
arasında diğer yarısı bir yabancı bir Türk vatandaşı arasında.
2.2--Suriyeliler yarım
milyonun üzerindeki nüfuslarıyla en çok İstanbul’da yaşıyorlar.Bunu Gaziantep,
Hatay, Şanlıurfa, Ada-na, Mersin, Bursa, İzmir, Konya ve Kilis takip ediyor.
Kamplarda yaşayan yüzde 1.6’yı saymazsak, Suriyelilerin önemli bir kısmı
büyükşehirlerde yaşıyor.
3--Prof. Dr. Murat Erdoğan,
"Biz Suriyeliler için çok şey yaptığımızı düşünüyor olabiliriz. Bu bizi
sevecekler anlamına gelmiyor. Özellikle onları ucuz işgücü olarak görmemiz bir
problem. Herkes bir süre sonra negatif şeyleri hatırlar, bu da ilerde onlar
arasında milliyetçilik yaratacak. Bizim coğrafyamız için önemli bir sorun. 13
yaşındaki Suriyeli bir rap grubunun şarkısında Türkiye'ye geldik çok
kalabalıktı ama insan bulamadık’ diyorlar. Bu gözden kaçırmamamız gereken bir
yara" diyor
4—İstatistikler:
1—3.6 milyon kişi--Türkiye'de
geçici korumayla bulunan Suriyeli sayısı
2--58 bin kişi-Kamplarda
yaşayan Suriyelilerin sayısı, bu da toplamda %1.6'ya denk geliyor.
3--150 bin kişi-Vatandaş olan
Suriyeli sayısı
4--37 bin kişi-Suriyeli
üniversite öğrenci sayısı
4—%30--Suriyelilerden
okuma-yazma bilmeyenlerin oranı
5—770.000 kişi--Devlet
okullarında okuyan Suriyeli öğrenci sayısı
6—50.000 kişi--Çalışma izni olan Suriyeli sayısı
7—1.3 milyon kişi-Aktif
çalışma hayatı içinde yer alan Suriyeli
8—650.000-10 yılda doğan
Suriyeli bebek sayısı
8.1—270-2020 de günlük doğan
bebek sayısı