Depresyon-Erken kalkmak
Depresyonu Önlüyor:
1—Yapılan bir uyku
araştırması çerçevesinde katılımcılardan bir kısmı taşınabilir uyku takipçisini
kullandıkları gibi tüm katılımcılara uyku alışkanlıkları soruldu. Gen analizi
içinse iç saat üzerinde etkili olan ve biyolojik ritmimizin yüzde 12 ila
42’sini belirleyen 340 gen varyantı değerlendirildi.
1.1--Sonuçlara göre kalıtsal
yapıları nedeniyle erken kalkan kişiler, çok ender olarak ağır depresyon
geçiriyorlar. Yani kişiler ne kadar erken kalkarsa depresyon riski de o denli
azalıyor. ‘Yani depresyon riski her saat başına % 23 oranında düşüyor’ diyor
araştırmacılar.
2--Erken kalkmanın olası
koruyucu etkisini araştırmacılar, gün ışığının beyindeki uyarı maddeler
üzerindeki etkisi ve sabah güneşiyle sağlanan olumlu ruh haliyle açıklıyorlar.
2.1-- Özellikle de sabah
güneşi iç saatimizi, gün saati ile senkronize ediyor. Ayrıca ışık “mutluluk
hormonu” olarak bilinen serotoninin salgısını tetikliyor. Serotonin
eksikliğinin depresyona neden olduğu da biliniyor.
2.2--Uzmanlara göre, geceleri
geç saatlere kadar uyanık kalanlarda depresyonun riskinin daha yüksek olması,
bu kişilerin günün ritmine ayak uydurmakta zorlanmalarıyla ilgili olabilir.
3--Araştırmacılar kronotipe
bakmaksızın herkese güne balkonda veya bahçede başlamalarını öneriyorlar. Sabah
ışığının olumlu yanlarından faydalanabilmek için işe bisikletle gitmek de
önerilenler arasında.
3.1--Gece uyanık kalanlara ise
özellikle de ekranların mavi ışığından sakınmaları önerilmekte. Özellikle cep
telefonu, tablet veya bilgisayar, uykuya yatmaya yakın bir zamanda
kullanılmamalı. Çünkü bunlar uyku hormonu olan melatoninin yeterli miktarda
salgılanmasını önle-yerek, uykuya dalmayı zorlaştırmakta.
Kaynak:HBT-- Genetically Proxied Duirnal Preference, Sleep Timing,
and Risk of Majör Depressive Disorder, Jama Netvvork,-26.05.2021