İstanbul Küreselleşme Kıskacında Büyüyen İstanbul Parçalanan Peyzajları:
1—Yapılan kaynak çalışmada İlgili
İmar planları, uydu görüntüleri ve fotoğrafların karşılaştırılmasıyla, Yavuz
Sultan Selim Köprüsü, 3. havalimanı ve Kanal İstanbul projeleri ile doğal
peyzajların ilişkisi ve konumları haritalandırılarak sosyal ve ekolojik boyutta
mekânsal öngörüler ortaya konulmuştur.
1.1--Ayrıca, ulusal ve
uluslararası düzeyde “peyzaj” ve “küreselleşme” konularının bir arada ele
alındığı çalışmalar literatür tarama yöntemiyle değerlendirilmiştir.
2--İstanbul geçmişte pek çok
uygarlığa başkentlik yapmış, kültürel ve tarihi dokusunun yanı sıra ekolojik
zenginlikleri ile uzun zamandır bir çekim merkezi özelliği göstermektedir.
2.1--Ancak, 1970li yılların sonuna doğru küreselleşme kavramının giderek kentlerde mekansallaşması, özellikle İstanbul gibi çok kültürlü ve kozmopolit kentlerde toplumsal ve ekolojik çerçevedeki mekansal dönüşümleri beraberinde getirmiştir.
2.2--Bu dönüşüm kent ve
mahalle ölçeğinde peyzajları etkileyerek, toplumsal yapıda ayrışma ve kenti
besleyen havza, orman gibi ekolojik açıdan önemli alanların parçalanması
biçiminde gerçekleşmektedir.
3--Bulgular: Yapılan analizler neticesinde başta su havzaları ve habitat alanları olmak üzere doğal peyzaj alanlarının kentin küreselleşmesine katkı sağlayacak projelerden etkilendiği / etkileneceği tespit edilmiş,ayrıca yine bu alanlardaki sosyal dokunun da değişim göstereceği ve ekonomik ayrışmaya dayalı yeni yerleşim alanlarının şimdiden ortaya çıktığı belirlenmiştir.
3.1--Özellikle hem sokak hem
de kent ölçeğinde peyzajların çeşitli kentsel projeler aracılığıyla
parçalanmasının ekolojik ve toplumsal sonuçları ortaya konmuştur.
4—Kısa dönemde sadece
ekolojik ve toplumsal düzeyde görülen parçalanma ve bozulmanın önlem alınmadığı
takdirde uzun dönemde küreselleşme beklentilerinin aksine ekonomik düzeyde de
bozulmalara neden olacağı öngörülmüştür.
5—Yorum:Yapılan bir bilimsel
çalışmada ihlas Marmara evleri ile eski istanbulda bir mahallenin kaotik bir
sayı olan fraktal boyutları hesaplanmış ve eski istanbuldaki mahallenin fraktal
boyutu yüksek çıkmıştır.İnsanlar eski istanbulu özlemekte.Eski bakçeli
evleri-çatıda yuva yapan serçeleri-kedisi köpeği ve bahçedeki ağaçları ile eski
istanbulu özlemekte.
5.1—Bu anlamda İBB-Kent
konseyi-İlçe belediyeleri ve ilgili kurumlar Rio de jenerioya dönmeye başlayan
İstanbulu-İstanbulun ilçelerini eski 1950 li yıllardakine yakın nasıl
getirebiliriz gereken tedbirler nelerdir diye çözüm üretmeli.
Kaynak: Uluslararası Mimarlık ve Tasarım Sempozyumu --Küreselleşme Kıskacında Büyüyen İstanbul Parçalanan Peyzajlar-Berfin Şenik1, Elif Kutay Karaçor2-1-2 Düzce Üniversitesi, Orman Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Düzce / Türkiye