Plastik Kirliliği-Tek
Kullanımlık Plastikler:
1-Yapılan bir araştırma raporundaki
analize göre 2019 yılında oluşturulan 130 milyon metrik ton tek kullanımlık
plastik atığın yarısından fazlasını 20 şirket oluşturdu.
1.1--ABD merkezli ExxonMobil
ve Dow listenin başındaki iki şirket. Çin merkezli Sinopecle birlikte bu üç
şirket dünyadaki tek kullanımlık plastik atıkların % 16’sını oluşturuyor.
2--300 polimer üreticisi,
rapora göre çevreyi ve okyanusları tehdit eden plastik krizinin ana sorumlusu.
Raporda bu şirketlerin dönüştürülmüş polimer yerine fosil yakıt temelli olan
bakire polimer üretmeye devam etmeyi tercih etmesinin ne kadar atığın
toplanabildiği, yönetilebildiği ve çevreye atık olarak sızdığı konusunda çok
ciddi sonuçları olacağı vurgulanıyor.
3--Raporda, sadece plastik
atığın üretiminden sorumlu olan şirketlere değil, bu şirketleri destekleyen kurumsal
yatırımcılann sorumluluğuna da dikkat çekiliyor. Rapora göre 20 kurumsal varlık
yönetimi şirketinin plastik krizine neden olan polimer üreticilerinin ana
şirketlerinde 300 milyar dolar büyüklüğünde hisse yatırımı bulunuyor.
3.1--Rapordaki tahminlere
göre bunun 10 milyar doları tek kullanımlık plastiklerde kullanılan bakire
polimer üretiminden geliyor. Dünyanın en büyük 20 bankası ise - bunlar arasında
Barclays, JPMorgan Chase ve Citibank ilk üçte - tahminen 2011 yılından bu yana
bu polimer üreticilerine 30 milyar dolar kredi sağladı.
3.2--Plastik atık sorununu
“köklü bir jeopolitik sorun” olarak niteleyen rapor siyasi iradenin çözümdeki
önemi vurgulanıyor. Öte yandan sektörün varlıklarının tahmini %30’luk kısmı
Suudi Arabistan, Çin ve Abu Dabi Emirliği (Birleşik Arap Emirlikleri)
devletlerine ait. En büyük yatırımcı listesinde bu ülkeler listenin ilküçünü
oluşturuyor.
4--Bu kirliliğin ana
kaynaklarından biri olarak gösterilen fosil yakıt temelli bakire polimer üretim
kapasitesinin ise gelecek beş yılda % 30'un üzerinde büyümesi bekleniyor.
5--Raporun yazarları plastik
sektörünün dünya genelinde çok az düzenlemeye tabi olduğunu ve onyıllardır çok
sınırlı bir şeffaflıkla faaliyet gösterdiğine dikkat çekiyor ve şöyle diyor:
"Bu şirketler tek kullanımlık plastik krizinin kaynağı: Petrol, doğalgaz
ve kömür gibi fosil hammadelerden üretilen yeni "bakire" polimerler
plastik ekonomisinin "al- yap-at" dinamiğini daha da
güçlendiriyor."
5—Rapora göre Polimercilere en fazla kredi veren bankalar:Barclays
JPMorgan Chase,Bank of America,HSBC, Mitsubishi UFJ Financial,Deutsche Bank,Mizuho
Financial , SMBC Group,Goldman Sachs,UniCredit,BNP Paribas,Credit Suisse,Morgan
Stanley,Credit Agricole
5.1--En büyük 15 polimer
üreticisi:ExxonMobil ,Sinopec Indorama Ventures Saudi Aramco,PetroChina,
LyondellBasell,Relaince Industries, Braskem, Alpek SA de CV,Borealis,Lottechmical,Ineos,Total