Robo-Danışmanların Avantaj-Dezavantajları-Yapay Zekanın Sınırları:

1--Gençlerin çok yaygın olarak kullandığı teknolojik uygulamaları kullanmak, ileri yaşlarda çok cazip olmayabiliyor. (Ülkemizde BES’teki birikimlerin neredeyse yarısı 45 yaş üzeri katılımcılara ait.)

2--Piyasalardaki regülasyonlar, piyasaya giren yeni yatırım enstrümanları değişebilir. Robo- Danışmanlar, piyasadaki acil ve beklenmeyen durumlarda rasyonel karar vermek için çok iyi donanımlı olmayabilir. Olağanüstü durumlar ve kriz benzeri koşullarda algoritmalar en uygun kararlan vermekte başarısız olabilir.

3--Piyasalarda algoritmaların giderek daha fazla kullanılması, sert dalgalanmalara neden olduğundan Robo-Danışmanlar, bu dalgalanmaları önceden yakalayamayabilir.

4--Özellikle hisse senedi piyasasında devreye giren Robo- Damşmanların, benzer algoritmaları kullanmasıyla aynı hisseler üzerinde yoğunlaşmalar olabilir.Kısaca robo danışmanlar Sert dalgalanma ve krizleri önceden yakalamayabilir

5--Robo-Danışman kullanmak, bireysel bir yatırımcı olarak seçenekleri sınırlayacaktır. Çoğu Robo-Danışman, kullanıcıların sistem parametrelerine ve değerlere müdahalesini oldukça sınırlıyor ya da tamamen kısıtlıyor.

5.1--Yatırımcılar kendi yaklaşımlarını sisteme yansıtamıyor. Örneğin; düşük risk grubuna giren, hisse senedi piyasasının yükseleceğini düşünen yatırımcıya Robo-Danışman hisse önerisinde bulunmayabilir.

6--Robo-Danışmanlar sermaye piyasalarında yatırım için tasarlanmış platformlar. Bu nedenle ülkemizde yatırım olarak algılanan ev, arsa, araba yatırımı gibi bütünsel bir yatırım anlayışına sahip değildir.

7--Risk profil anketlerinin belirlenmesinde veya yanıtlanmasında ortaya çıkabilecek hatalar, gereksiz risk alınmasına neden olabileceği gibi, yetersiz risk alınmasına da neden olabilir.

8--Robo-Danışmanlarm en önemli iddiası, yatırım süreçlerini duygulardan arındırmaktır. Ancak sistemleri tasarlayan kişiler de insan olduğu için (sistem yapay zeka içerse de içermese de), altyapıyı oluşturan modeller sistem kurucusunun kendi yorumlarını içerir. Sistem kurucuları çoğu zaman kendi yorumlarına dair parametreleri ticari sır olarak niteler. Bu da kullanıcı açısından gri bir alandır.

8.1--Dayandığı teorik temel bilinse de sistemin ürettiği performans, sistem kurucusunun yorumuna bağlıdır ve şeffaflıktan uzaktır. Hiç yorum katmadan, tamamen standart parametrelerle kurgulanan sistemlerde ise tüm kullanıcılar açısından aşırı standartlaşma söz konusu olur. Bu tercih tam şeffaflık sağlasa da her kullanıcının aynı yöntemle yatırım yapmaları farklı sonuçlar doğurabilir.

9--Robo-Danışmanlarm sabit getirili varlıklar, opsiyon, varant gibi, zaman serisi açısından farklı değerlere sahip varlık türlerinde kullanımı oldukça zordur.

10--Yatırıma yeni başlayanlar açısından Robo-Danışmanlar yanlış anlaşılmaya açıktır.

11--Çoğu yeni yatırımcı, hep gelir getirecek beklentisiyle sisteme dahil olur ancak bu teknik olarak mümkün değildir.

12--Ekonomi ve finans alanındaki matematiksel modellerin ve altyapıların yazılıma aktarılması oldukça güç olabilir. Yüksek sistem gereksinimi olmaması için birçok kısıt uygulanarak Robo-Danışman sisteminin altyapısı olması gerekenden daha sade tasarlanabilir.

13--Diğer yandan teknolojik yeteneklerinin ve minimum insan varlığının göreceli olarak ortaya çıkışı göz önüne alındığında Robo-Danışmanlar, empati ve karmaşıklıktan yoksun olmakla eleştiriliyor.

14--Son olarak, Robo-Danışmanların önerilerinden oluşan portföyler de, diğer bütün yatırım araçlarında olduğu gibi getiri garantisi sunamıyor.

Kaynak:Para Dergisi-13-19.02.2022