Yüksek Katlı Binalar İçin Mekanik Tesisat
Formüller-Bilgi:
1—Isı Yalıtım:
1.1—Dış duvar:6
kata kadar 5 cm karbonlu strafor-6 kattan sonra 5 cm taş yünü
1.2—Çatı:Kiremit
yada metal sandaviç çatı altına 8 cm şilte içi taş yünü
1.3—Katta çift daire arası
ortak duvar taşyünlü çift duvar
1.4—Kat döşemesi :Şap altına 1 cm berkosan kauçuk membran-üstüne perlitli şap
2—Sihhi Tesisat:
2.1--Temiz Su Ana Kolon Çapı: (Daire Sayısına Bağlı):
d(mm)=daire sayısı+22
1--Örnek:15 katlı 60 dairelik
bina için
1—Tek ana boru için
d=60+22=82 mm ana hat 7 kata kadar 80 mm-7/10 kat-65 mm-10/15 kat için 50 mm
yada
2--çift ana boru olursa bir
alt çap 2 adet 65mm boru ile 7 kata kadar ardın kademeli azaltma.Ayrıca ana su
hidrofor dışında şehir şebekesine çekvalfli olarak direk bağlı olacak.
2.2--Bina su deposu Hacmi:
1--V= Daire sayısı/2 Örnek:60 daire için
V=60/2=30 m3
2—Yangın için de min 50
m3—toplam 80 m3—2m yükseklik olursa 40m2
alan gerekir.6x7 m2 alan gerekir.
2.3—Bina Hidroforu:
1—Hidrofor Debisi Q=Daire
sayısı/4
2—Hidrofor Basıncı Hm=Kat
Adedi*0,3+4
1—Örnek:15 kat-60 daire için
Q=60/4=15 m3/h—Hm=15*0,3+4=9 bar
2.4—Su Dolabı Kapağı-menteşeli-ahşap-gömme-çift açılır kapak-
ölçü=2 daire için….. 60x60x15
cm--- 4 daire için…. 60x100x15 cm
2.5—Pissu Çıkışı Çapı
1—Ana Pis su Boru Çapı d(mm)=6 x daire sayısı+100
1.1—Örnek:60 daire için
d=6*60+100=460 mm bu hat katta 4 daire her daire için 2 hat toplam 8 hat için
olursa d1=460/8… en az 100-125 mm hatların çekilmesi.Ayrıca kokuya karşı yüksek
yapılarda çekilen düşey hatlara paralel 2 havalık 70 mm hatın çekilmesi ve 2
katta bir ana bağlanması.
2.6—Yağmur Suyu Boru Çapları:
1- Yağmur Boru Çapı da(mm)=1,25*Daire sayısı+70
Örnek:20 daire için
da(mm)=1,25*20+70=75 mm-100 mm
2- Yağmur Oluğu Çapı da1(mm)=1,25*Daire sayısı+230
Örnek:20 daire için
da1(mm)=1,25*20+230=255 mm-300 mm
3-Ana Yağmur Boru Çapı da(mm)=1,25*Daire sayısı+80
Örnek:20 daire için
da2(mm)=1,25*20+80=105 mm-100 mm
3.21—Isı Yalıtım: Dış cephelerin, yüksek binalarda(>21.5 m=zk+6nk) zor yanıcı-A sınıfı(taş yünü)
malzemeden ve diğer binalarda ise en az zor alevlenici-B1 Sınıfı(katkılı-karbonlu tane strafor) malzemeden
olması gerekir.
3.2—Yangın Su Deposu:
1—Yangın için
1--Min 50 m3 sikalı donatılı
betondan 15 cm perdeli,
2--temel atıldıktan sonra
altına su yalıtım membranı döşenen betonarme depo.
3--100x100 cm kilitli demir
kapak-
4--30x30 cm 2 adet
havalandırma menfezi-
5--depo dibine inmek için 40
cm genişlikli gemici merdiveni-
6--0 kotunda 21/2”çaplı depo
boşaltma-
7—tabandan 10 cm yukarıda
21/2” çaplı hidrofor emiş-
8--depo içine 2 kat likit su
yalıtımı-
9--depo seviye göstergesi
tesis edilmesi-
10--depo yüksekli 2 m olursa
25 m2 alan oluşur=5mx5m alan-
10.1--4 m de 1.5 m bölme
yapılması
2—10 m3 lük 5 adet galvaniz
su deposu-deponun çürümeye karşı katodik koruma için topraklamaya bağlanması.
3.3—Yangın Hidroforu:
1—Debi-Min 50 m3/h—
2—Basınç=Hm=Kat
Adedi*0,3+6 bar
4.1—Örnek:15 kat için
Hm=15*0,3+6=10,5 bar
4.2—Sonuç olarak 50 m3/h-11
bar çift milli dikey-jokerli yangın hidroforu
4.3—Sprink Sistemi:
1--Toplam Sprink Sayısı: n=Otopark
Alan(m2)/12
Örnek:A=600 m2
için….n=600/10=60 Adet
2—Sprinkler
1-- 3m aralıklarla
yerleştirilecek-
2--İş yeri vs Cephe kaplamada
yangın bariyeri yoksa yatay tip sprink cama 1,5 m mesafede olacak
yerleştirilir.
3—Sprink boru çapları:--Orta tehlike sınıfı:
1—Formül:d(mm)=Sprink sayıs/2+40 --
Örnek:12 sprink için
d=12/2+40=46 mm—50mm
Ör-2:24 sprink için
d=24/2+40=52-50mm
Ör-3:36 spr için
d=36/2+40=58mm-50mm-
Ör-4: 48 sp içind=48/2+40=64
mm
4.3.3—Sprinkler 12 lik
gruplar halinde 50 mm çapta ring halinde ana boruya bağlanabilir.
4—Sprinkler ana boru çapı da=(Otopark alanı/10)/2+40
1—Örnek:Otopark Alanı A=600
m2 da=(600/10)/2+40=70 mm-80mm
5—Sprink Bilgileri:
1--Sprink Hattı: Depo...Ana
Kesme Vanası...pompa grubu(vana+(2 asıl yangın pompa+1 ade jokey
pompa)+vana+çekvalf)).........kollektör....(kesme vana+alarm vanası)...ana
kolon...sprink hattı(hat kesme vanası+akış anahtarı+sprinkler) ,
2--Drenaj Hattı: kollektör
girişi+ana drenaj hattı+dernaj vanası+sprink hattı
3--Sprinkler ve dikey borular
patent siyah çelik boru olmalıdır.
4--Sprink montajında asma
tavan olan mahallerde borudan aşağı
doğru yönlü -PSP-asılı tipte-,asma tavan olmayan yerlerde boru üstünde dikey tipte-USP- sprink
kullanılabilir.
5--Sprinkler sisteminde boru
hattı girişinde ve her kata giden hattın girişinde izlenebilir kelebek vana kullanılmalıdır.
6--Yangın Dolapları:
1--Yangın dolapları hattı
50-65 mm galvaniz boru çekilir
2--Dolap Tipi: 6 kg kuru tip
söndürücülü Kauçuk hortumlu suyu lansında hazır bulunduran tipte Hortum Çapı: 1" -Hortum Boyu:20-25
m
3--Dolaplar arası mesafe :
30-45 m aralıkla yerleştirilebilir.
7--Hidrantlar binadan 5-15 mt
uzaklığa konulur ve 2 hidrant arası uzaklık 100-150 mt kabul edilir.
4—Kalorifer Tesisatı:
4.1—Kombi Kapasitesi:
1—Formül:İstanbul için…
Qh(Kcal/h)=140xDaire Alanı(m2)
1.1—Örnek:120 m2 lik daire
için Q=120x140=16800 kcal/h…20.000 kcal/h
4.2—Split Klima Kapasitesi:
1—Formül:İstanbul için…
Qh(kcal/h)=150xDaire Alanı(m2)
1.1—Örnek:120 m2 lik daire
için Q=120x150=18000 kcal/h
4.3—Kazan Kapasitesi:
1—Formül:İstanbul için… Qh(Kcal/h)=140xDaire Alanı(m2)xDaire
Sayısı
1.1—Örnek:100 m2 lik 60 daire
için Kazan Kapasitesi Q=100x140x60=840.000 kcal/h
4.4—Radyatör Boyu-PKKP 600 için cm olarak
1—Formül L=7xMahal
Alanı(m2)
1.1—Örnek:20 m2 oda için
L=20x7=140 cm-ya çapraz yada alttan bağlı.
1.2—Merkezi sistemlerde termostatik vanalı
4.5--Kapalı Genleşme Deposu Hacmi…V(lt)=0,0015xQk-30
Örnek:750.000 kcal/h kazan için
V(Lt)=0,0015*750000-30=1095 Lt
4.6--Doğalgaz Baca Çapı…………db(cm)=0,00008xQk+16
Örnek:750.000 kcal/h kazan
için db(cm)=0,00008*750000+16=76 cm
4.7—Kazan Sirkülasyon Pompası
Debisi
……Qp(m3/h)=Qk/20000
Pompa Basıncı
Hm(mss)=(0,008x
L(m)+3)x1.25 L(m):Kritik devre uzun
Örnek:750.000 kcal/h kazan
için L=100 m için
Q(m3/h)=750000/20000=37.5
m3/h-inverterli pompa-
Hm(mss)=(0,008*100+3)*1,25=4,75
mss
4.8--Emniyet Ventili Çapı…
dem(mm)=0,00006xQk+17
Örnek:750.000 kcal/h kazan-
dem(mm)=0,00006*750000+17=62 mm-DN65
4.9--Doğalgaz kazan ana boru çapı-Kazan için dg(mm)=0,00006xQk+30
Örnek:750.000 kcal/h kazan
için dg(mm)=0,00006*750000+30=75 mm-DN80
4.10--Doğalgaz kazan ana boru çapı-
Daireler için
dg1(mm)=Daire Sayısı+33
Örnek:60 Daire için
dg1(mm)=60+33=93=DN100
4.11—Kalorimetre:Kartlı kalorimetre yada kablolu
kalorimetre
1—Kalorifer daire dönüş
kablolu kalorimetre
2—Kalorifer daire giriş
2.1--ultrasonik rf
vana(yöneticinin kaloferi kapatması ve
2.2--balans vanası(ayar
için100 m2 için kalorimetreden 950 lt/sn su geçişi)
4.12--Kazan Dairesi Alanı-Önerilen:
1—Formül: KDA(m2)=0,008*Daire sayısı*Daire Alanı+8
2—Ör:100 m2 lik 60 daire için
kazan daire alanı KDA=10*60*0,008+8=56 m2
3—Kazan dairesi için 50x30 cm
2 adet alttan-üstten havalandırma menfezi
4—Tavandan 1 m aşağıda etanj
fluresan lamba-sifonlu 15*24 cm süzgeç-basbar kapı-yerler ses yalıtım(şap altı
berkosan kauçuk membran) olup üzeri pürüzlü seramik-kazana su bağlama
5—Havalandırma Tesisatı:
5.1—Otopark Havalandırma Tesisatı:
5.1.1—Ana Kanal Çapı………dk(cm)=0,1x A(m2)+25
Örnek:500 m2 otopark ana
kanal çapı dk(cm)=0,1*500+25=75 cm
5.1.2--Aksiyal Fan Çapı…… dk(cm)=0,1x A(m2)+40
Örnek:500 m2 otopark ana
kanal çapı dk(cm)=0,1*500+40=90 cm
5.1.3--20x30 cm menfez sayısı….. n=0,1x A(m2)
Örnek:500 m2 otopark ana
kanal çapı n=0,1*500=50 adet
5.1..4—Doğal havalandırma
desteğinde 0,1 katsayısı yarıya düşer.0,05 alınabilir.
5.2—Merdiven Basınçlandırma Fanı:
5.2.1—Fan Debisi-Basıncı:Q(m3/h)=15000 m3/h-Hm(mmss)=60
mmss
1-Not:0-8 kat..1 adet,7-15
kat…1 adet olacak şekilde yangın merdiveni kesmeden(döşemede 20 mm delik
delip-kanalı 2 kat arasında çekomastikle sızdırmaz yapıp) kanallı olarak
döşemek.
5.3—Acil Asansör Basınçlandırma Fanı:
1—Fan Debisi-Basıncı:Q(m3/h)=400*Kat
adedi-Hm(mmss)=60 mmss
Örnek:10 kat için Q=400*10=4000 m3/h -Hm(mmss)=60 mmss
6—Asansör Sistemi:
6.1—Asansör Sayısı:
Asansör Trafik Hesabına
Göre-Katta 4 daire bulunması ve 630 kg lık kullanılması halinde kat adedine(KA)
bağlı asansör sayısı(n):
1—Asansör Sayısı: Formül: n=0,2.Kat Adedi-1,4
Örnek:20 kat için
n=0,2*20+1,4=4,5..4 Adet--Kuyu iç ölçüleri:minimum
170x200 cm-640 kg-90 lık
otomatik kapı asansör yapılması gerekir.
6.2—Asansör İçin Müteahhidin Yapacakları:
1—Kuyu aydınlatma
lambası(katlar etanj-kuyu dibi-yerden 50cm fluresan)-
2--gemici merdiveni(40 cm),
3--makine dairesi
merdiveni(basamaklı-50 cm),
4--makine dairesi pencere
fanı(30 cm-panoda meşgule bağlı),
5--makine dairesi
aydınlatma(fluresan),bekçi odası-
6--makine dairesi tlf-diyafon
bağlantısı
7—Ses Yalıtımı:
1—Jeneratör Odası-Hidrofor Odası-Kazan dairesi taban
ve duvarlara Şap altına 1 cm berkosan
kauçuk membran-üstüne perlitli şap
2—Jeneratör-Hidrofor-Pompa-Kazan
altına kauçuk membran
3—Kazan dairesinde pompa
çıkışına kompansatör
4—Pencere camları:Her mahale
en az 1 adet Yarım açılır 12-16(14 mm) mm ısı cam
8--Elektrik Tesisatı-Trifaze Ana Kablo Çapı:
Sb(mm2)=Daire Sayısı+12
8.1--Örnek:60 Daire için ve
daire başına 5 kw alınırsa ana kablo çapı Sb(mm2)=60+12=72 mm
8.2—Tüm aydınlatma lambaları
ya gün ışığı yada sarı renkli tasarruflu olacak(beyaz ışık kanser yapıyor)
9--Elektrik Tesisatı-Jeneratör Gücü:
9.1--Örnek: P(kw)=Daire
Sayısı+20
9.2--Örnek:60 Daire için ve
daire başına daire başına 5 kw alınırsa Jeneratör Gücü
P(kw)=60+20=80 kva olur.
9.2—Jeneratör odası taban ve duvarlarda şap altına 1
cm berkosan kauçuk membran konulacak
9.3—Jeneratör susturucu ağzı dışarıda yukarı doğru
olacak.mümkünse çift susturucu kullanılacak
10—Peyzaj-Çevre-Yenilenebilir Enerji:
1—Yönetim odasının oluşturulması
2—Bekçi-güvenliğin oluşturulması-buraya
2.1-- asansör tlf-diyafon
bağlanması,
2.2—Kazan dairesi doğal gaz
sensör kornasının bağlanması
2.3—Otopark havalandırma ve
merdiven basınçlandırma fanlarının anahtarının bağlanması
2.4—Kamera ve yangın uyarı
kornasının bağlanması
3—Çocuk oyun grubu( yer
trampleni,kaydırak,salıncak,tahtrevalli ,50 cm beton bariyerli kum
havuzu,yerler kauçuk membran) ve kameriyenin oluşturulması
4—5 cm çapında %50 meyve+%50 süs
ağacının korumalı olarak dikilmesi ve bunlara su getirilmesi
4—Yenilenebilir Enerji:
4.1—Toplam inşaat alanı
20.000 m2 üzerinde bina sıcak suyu ihtiyacının %40 nı sağlayacak şekilde güneş
kolektörlerinin çatıya-güney cepheye –çatıya yatırarak konulması- güneş
kolektörü nün binada merkezi sisteme çift serpantinli boyler ile bağlanması
4.2—Çevre aydınlatmanın
fotovoltaik panellerle sağlanması
4.3—Topl.inş alanı>5000 m2
ısıtma-aydınlatma sistemlerin otomasyona bağlanması-izelenebilmesi
4.4—İsteniyorsa binada
lavabo-duş sularının yağmur suyu ile birleştirilip(gri su sistemi) arıtılıp
bahçe sulama ve wc rezevuarlarında kullanılması
5—Binaya ve katlara geri
dönüşüm ve gıda atıkları için konteyner ve atık kartonu konulması-dairelere
atık yağ bidonu dağıtılması