Elektrikli Araçlar İçin Lityum İyon
Pil Teknolojisi:
1--1970lerde
yeniden başlayan çalışmalara bağlı olarak kısa bir sürede metalik nikel
kadmiyum (Ni-Cd) daha sonra nikel metal hidrür (Ni-MH) piller kullanılmaya
başlandı.
2--Alternatif
pil teknolojileri konusundaki çalışmalar, 1990lı yıllara gelindiğinde lityum
iyon pillerin ticari olarak üretilmeye başlanmasıyla yeni bir ivme kazandı.
3--2000lere
kadar olan çalışmalar güvenlik problemlerini çözmek, kullanılabilir kapasiteyi
arttırmak ve maliyetleri azaltmak üzerine yoğunlaştı. Bu süre boyunca Li- iyon
piller mobil (dizüstü bilgisayar, cep telefon vb) uygulamalarda yaygın olarak
kullanılmaya başlandı.Ama elektrikli araçlarda kullanılabilicek bir seviyeye
ulaşamadı.
4--Günümüzde
bir çok firma prototip ve kısmen ticari elektrikli araçlarında Li-iyon pil
kullandığını duyuruyor. Gelecek için de Li-iyon pillere güveniyorlar, ama bu
araçlar hâlâ ticari olarak yaygın değil.
5--Yeni
nesil benzinli araçlar her geçen gün daha az yakıt tüketiyorlar ve emisyonları
daha düşük. Elektrikli araçların ticari başarı kazanabilmesi rakiplerinin
üstünlükleriyle yarışabilecek çözümler sunabilmesine bağlı.
6--Bugün
bataryada depolanan enerjinin kWh maliyeti 700-1000 $ civarında. Ticari değeri
olan ürünlerde, maliyetlerin 200-350 $/kWh aralığının altına inmesi gerekiyor.
6.1--Şarjın
daha uzun süre dayanması, şarj altyapısının yaygınlaştırılması ve şebekelerin
şarj sistemlerine göre analiz edilerek düzenlenmesi ihtiyacı da ayrı başlıklar
olarak karşımıza çıkıyor
6.2--Kullanıcıların
elektrikli bir araçtan temel beklentileri bir dolumda en az 400-600 km menzil
sağlaması, hızlı (mümkünse 10-15 dk içinde) şarj olması, performansını yüksek
hızlarda da koruması, fiyatının rekabetçi olması, şarj istasyonlarının yaygın
olması, bozulma oranlarının az olması, kullanım sırasında ve kaza anında güvenlik
riski yaratmamasıdır.
7--İçten
yanmalı motorla çalışan bir araç bir depo yakıtla yaklaşık 1000 km yol
gidebiliyor. Elektrikli bir aracın 1000 km menzile sahip olabilmesi için
yaklaşık 180 kWh lik bir bataryaya gereksinimi var.
7.1--Bu
batarya kurşun asitle yapıldığında yaklaşık 6000 kg, NiMH ile yapıldığında
yaklaşık 2250 kg, lityum iyon kullanılarak yapıldığında ise yaklaşık 1200 kg
oluyor.
Pb-Asit……30
Wh/kg…….6000 kg
Ni-MH…….80
Wh/kg…….2250 kg
Li-iyon…….150
Wh/kg……1200 kg
Gelecek
Li-iyon…>200 Wh/kg <900 kg
Süper
Pil…..1500 Wh/kg…….120 kg
7.2--Li-iyonlu
pil teknolojisi ile ilgili çalışmaların başarısına bağlı olarak bu ağırlığı 900
kg a kadar düşürmek mümkün görünüyor.
8--Elektrikli
araçlar genellikle küçük ve 2 kişilik olacak, şehir içinde kullanılacak. Uzun
menzillerde kullanmak üzere ikinci araca ihtiyaç duyulacak. Şarj istasyonları
akıllı şebekelerle yenilenebilir kaynaklara yönlendirilecek. Böylece şarjda
kullanılacak elektriğin üretiminden kaynaklanan emisyonlar da olmayacak ve
şehirlerde gerçekten de sıfır emisyonlu araçlar dolaşacak
Kaynak:Tübitak
Bilim ve Teknik Dergisi