Balinalar
Küresel Isınmayla Savaşta Önemli Bir Aktör:
1--ABD'de
yapılan bir araştırma, balinaların daha önce hiç bilinmeyen ilginç bir
özelliğini ortaya çıkardı ve belki de küresel ısınma ve karbon salınımını
durdurmada insanlığa en çok hizmet edecek hayvanlar onlar.
1.1--Okyanusun
bu dev yaratıkları sudaki karbondioksit gazını emerek vücudunda hapsediyor ve
öldüklerinde de denizin dibine inip bu gazları okyanusun derinliklerinde
tutuyor.
1.2--Derin
balina düşüşü (whale falls) denilen olay sayesinde balina karkası (kemikli et
yığını) okyanus tabanına inerek burada derin deniz canlılarına onlarca yıl
boyunca besin sağlayan karmaşık yerel ekosistemler oluşturuyor. Bu sayede
balinaların emdiği karbon gazı deniz dibinde hapsoluyor ve yüzeye çıkmıyor.
2--Balinalar
ve deniz yosunları (planktonlar) okyanuslarda en çok CO2 gazı emen canlılar.Amerika
Birleşik Devletleri'nin (ABD) San Francisco şehrindeki deniz koruma alanında
yapılan bir araştırmada derin balina düşüşlerinin, okyanuslardaki yıllık karbon
emiliminin yaklaşık % 60'ını gerçekleştirdiği belirlendi.
2.1--Bu
da şu demek oluyor; balinalar, deniz yosunlarının karbon yüklerini okyanusun
derinliklerine taşıdığı 'yosun ihracatı' ile tuzlu bataklıklarda karbon
yakalayan deniz çayırlarından çok daha fazla karbondioksit emiyor.
3--Balinaların nesli son yüzyılda % 66 ila 90 oranında azaldı.Sanayi devrimi sonrası insanlar eti, yağı ve diğer özellikleri gerekçesiyle yüz binlerce balina avladı.
3.1--Balinalar
karaya vurduğu zaman ya da insanlar tarafından avlandığında kabondioksit
emilimi yapamıyor. Daha doğru bir deyişle vücutlarındaki karbondioksit
okyanusların dibine gömülmüyor ve atmosfere dağılıyor.
3.2--ABD
Maine Üniversitesi Deniz Bilimci Andrew Pershing, 20'inci yüzyılda yapılan
balina avcılığı sebebiyle 70 milyon ton karbon gazının atmosfere salındığını,
bunun da 15 milyon aracın yıllık çıkardığı egzoz gazına eş değer olduğunu ifade
ediyor.
4--Uluslararası
Para Fonu'nun (IMF) 2019'da yayımladığı bir araştırmaya göre doğal yolla ölen
bir balina senede 33 ton CO2 emerken, bir ağaç senede yaklaşık 22 kilo
karbondioksit emilimi yapıyor.
Kaynak:https://tr.euronews.com/